Η τελική έκδοση του Οδηγού «ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ – ΑΥΤΟΝΟΜΩ» από το ΥΠΕΝ κυκλοφόρησε μόλις, μαζί με τα βασικά του παραρτήματα.
Το «ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ – ΑΥΤΟΝΟΜΩ» δίνει αυξημένη έμφαση σε θέματα ενεργειακής εξοικονόμησης, όπως προκύπτει ότι έχει υποχρέωση το Δημόσιο να πράξει από όλα τα θεσμικά κείμενα τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε εθνικό επίπεδο.
Οι βασικές αλλαγές
Οι αλλαγές από την προδημοσίευση του Οδηγού που παρουσιάσαμε αναλυτικά, είναι – σε πρώτη ανάγνωση – επιμέρους και οριακές και περιορίζονται σε ελάσσονα τεχνικά θέματα και κυρίως σε προσαρμογές διαδικασίας και ημερομηνιών λόγω της πανδημίας.
Κύρια αλλαγή σε σχέση με την προδημοσίευση του Οκτώβρη είναι οι ημερομηνίες (δείτε παρακάτω στο χρονοδιάγραμμα τις νέες ημερομηνίες) αλλά και μια σημαντική αλλαγή στο θέμα των δικαιολογητικών.
Συγκεκριμένα, το απαιτούμενο από τις Πολεοδομίες (ΥΔΟΜ) πιστοποιητικό για να υποβληθεί η αίτηση υπαγωγής στο πρόγραμμα (Βεβαίωση νομίμως εκδοθείσας οικονομικής άδειας ή Βεβαίωση τακτοποίησης αυθαιρέτου) δεν είναι υποχρεωτικό στην παρούσα φάση και μπορεί να αντικατασταθεί από μια υπεύθυνη δήλωση, με σχετική αλλαγή που θα γίνει στο πληροφοριακό σύστημα. Η κατάθεση του πιστοποιητικού καθίσταται υποχρεωτική σε επόμενο βήμα της διαδικασίας, ως προϋπόθεση υπαγωγής.
Σημειώνεται ότι το Υπουργείο δεν αναφέρει ποιος υπογράφει την υπεύθυνη δήλωση (μηχανικός που έχει επαγγελματική, αστική και ποινική ευθύνη για το τί βεβαιώνει ή ο ιδιοκτήτης ή αυτός που υποβάλλει τη δήλωση;), τί ακριβώς αναφέρει αυτή και σε ποιο πληροφοριακό σύστημα αναφέρεται (των αυθαιρέτων όπου βγαίνουν βεβαιώσεις μηχανικού, των οικοδομικών αδειών ή του προγράμματος;). Από την ανάγνωση του Οδηγού και τα συμφραζόμενα, καθώς δεν υπάρχει ούτε στον Οδηγό ρητή διατύπωση, προκύπτει ότι την υπεύθυνη δήλωση θα υπογράφει (άρα θα βεβαιώνει για την ύπαρξη δικαιολογητικών νομιμότητας) ο ιδιοκτήτης (ή ο ωφελούμενος του προγράμματος) και πιθανότατα η αλλαγή που αναφέρει το ΥΠΕΝ θα αφορά το «δικό του» πληροφοριακό σύστημα (που έχουν αναπτύξει εξωτερικοί σύμβουλοι, όπως είχαμε καταγράψει παλαιότερα) του προγράμματος. Αλλά για όλα αυτά αναμένονται εντέλει διευκρινιστικές κατευθύνσεις από το Help Desk ή το Υπουργείο απευθείας.
Ωστόσο σημειώνουμε ότι σε δεύτερο επίπεδο, οι διαφορές από τα προηγούμενα προγράμματα είναι αρκετές και πολυποίκιλες. Ενδεικτικά, βασικές διαφορές με τα παλιά «Εξοικονομώ» είναι:
- Η πολύ υψηλότερη χρηματοδότηση των 850 εκατ. Ευρώ. Υπενθυμίζεται ότι όλα τα προγράμματα που «έτρεξαν» από το 2011 μέχρι πέρυσι (φέτος η εκταμίευση) είχαν συνολικό προϋπολογισμό της τάξης των 1,3 δις. ευρώ.
- Το πολύ μεγαλύτερο ποσοστό επιδοτήσεων που μπορεί να φτάσει ακόμα και το 85% (ή ακόμη και το 95% στις λιγνιτικές περιοχές, με τη ρήτρα δίκαιης μετάβασης) για τα χαμηλά εισοδήματα, και συνδέεται για πρώτη φορά με την εκτιμώμενη ετήσια εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας.
- Η παράμετρος της ενεργειακής αυτονομίας, με εγκατάσταση «έξυπνων» συστημάτων και παρεμβάσεις για παραγωγή και αποθήκευση ενέργειας.
Το ΥΠΕΝ σημειώνει πως το πρόγραμμα «Εξοικονομώ-Αυτονομώ» θα ακολουθήσουν ακόμα μεγαλύτερα προγράμματα εξοικονόμησης από το επόμενο έτος και μετά.
Αυτό σημαίνει, σημειώνει το ΥΠΕΝ, ότι όσοι δεν υπαχθούν στο τρέχον πρόγραμμα θα έχουν την ευκαιρία να συμμετάσχουν στους επόμενους κύκλους μαζί με άλλους ενδιαφερομένους, με νέες αιτήσεις, και επιπλέον μελλοντικούς πόρους.
Το χρονοδιάγραμμα υποβολής αιτήσεων
Μετά τη να παράταση και τις αλλαγές – ανακατάταξη περιφερειών που αποφάσισε το ΥΠΕΝ, λόγω πανδημίας, Το νέο χρονοδιάγραμμα διαμορφώνεται ως εξής:
Περιφέρεια | Έναρξη υποβολής αιτήσεων |
Θεσσαλίας | 09.12.2020 |
Ηπείρου και Ιονίων Νήσων | 11.12.2020 |
Αττικής | 14.12.2020 |
Στερεάς Ελλάδας, Πελοποννήσου | 16.12.2020 |
Δυτικής Ελλάδας | 18.12.2020 |
Κρήτης, Βορείου Αιγαίου, Νοτίου Αιγαίου | 21.12.2020 |
Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης | 11.01.2021 |
Δυτικής Μακεδονίας | 13.01.2021 |
Κεντρικής Μακεδονίας | 15.01.2021 |
Πολυκατοικίες | 18.01.2021 |
Τι επιχορηγήσεις προβλέπονται
Για αιτήσεις μεμονωμένων διαμερισμάτων και μονοκατοικιών, το μέγιστο ποσοστό επιχορήγησης ορίζεται ως εξής:
(Δείτε στον οδηγό τον Πίνακα 2.2.3 Επιχορήγηση μεμονωμένου διαμερίσματος και μονοκατοικίας)
Για αιτήσεις πολυκατοικίας, το ποσοστό επιχορήγησης είναι ανεξάρτητο από το εισόδημα των ιδιοκτητών των διαμερισμάτων που συμμετέχουν στο Πρόγραμμα, και ορίζεται ως εξής:
(Δείτε στον οδηγό τον Πίνακα 2.2.4 Επιχορήγηση Πολυκατοικίας Τύπου Α – Β)
Ας εξηγήσουμε λίγο τις προσαυξήσεις της βασικής επιδότησης:
COVID-19 premium: Επί του βασικού ποσοστού επιχορήγησης προστίθεται σε όλους ειδική προσαύξηση 10% λόγω COVID – 19.
Ενεργειακό premium: Σε κτήρια ενεργειακής κατηγορίας Η και Ζ (μονοκατοικίες, μεμονωμένα διαμερίσματα, πολυκατοικίες Τύπου Α), εφόσον επιτευχθεί αναβάθμιση σε τουλάχιστον Β’ ενεργειακή κατηγορία, προστίθεται ενεργειακό premium +10%.
Ρήτρα Δίκαιης Μετάβασης: Eιδικά για τους κάτωθι δέκα δήμους της χώρας, οι οποίοι ανήκουν σε λιγνιτικές περιοχές και σύμφωνα με τις αποφάσεις της ΕΕ και της κυβέρνησης δικαιούνται αυξημένων θετικών μέτρων για να υπερβούν τα προβλήματα που δημιουργεί η απολιγνιτοποίηση, το βασικό ποσοστό επιχορήγησης προσαυξάνεται κατά 10%:
Δήμοι σε απολιγνιτοποίηση
Π.Ε. Κοζάνης:
Δήμος Κοζάνης, Δήμος Βοΐου, Δήμος Βελβεντού, Δήμος Εορδαίας, Δήμος Σερβίων
Π.Ε.Φλώρινας:
Δήμος Φλώρινας, Δήμος Αμυνταίου, Δήμος Πρεσπών
Π.Ε. Αρκαδίας:
Δήμος Μεγαλόπολης, Δήμος Γορτυνίας
Το ποσοστό επιχορήγησης αφορά στον επιλέξιμο προϋπολογισμό παρεμβάσεων. Για το υπόλοιπο ποσοστό έως το 100% του επιλέξιμου προϋπολογισμού παρεμβάσεων υφίσταται η δυνατότητα χορήγησης δανείου με επιδότηση επιτοκίου (στο 100% του επιτοκίου 4% που έχει αποφασισθεί), στη βάση σχετικού αιτήματος του Ωφελούμενου. Δηλαδή σε περίπτωση που ο ωφελούμενος δεν καλύψει το υπόλοιπο ποσοστό με δικά του, ίδια, κεφάλαια, μπορεί να πάρει δάνειο από τραπεζικό – χρηματοδοτικό φορέα με επιδότηση όλων των τόκων και των εξόδων φακέλου (που η τράπεζα θα χρεώνει στο δημόσιο, ενώ ο ωφελούμενος επιβαρύνεται μόνο με την εισφορά 0,12% των τραπεζικών εργασιών.
Το economix.gr θα καλύψει αναλυτικά τα θέματα του προγράμματος ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ – ΑΥΤΟΝΟΜΩ το επόμενο διάστημα, με ειδικά θέματα για κάθε ζήτημα που προκύπτει και παρουσιάσεις των πιο ειδικών ζητημάτων, όπως τα θέμετα ενερεγειακών επιθεωρήσεων και ενεργειακών στόχων, το ποιες παρεμβάσεις χρηματοδοτούνται και άλλα πολλά.
Μπορείτε να διαβάσετε εδώ όλον τον Οδηγό του Προγράμματος στην τελική έκδοσή του (16/11/2020) όπως ανακοινώθηκε από το ΥΠΕΝ:
Επίσης μπορείτε να δείτε εδώ τα βασικά παραρτήματα του Οδηγού σε ένα ενιαίο κείμενο
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ ΟΔΗΓΟΥ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ-ΑΥΤΟΝΟΜΩ
όπου περιλαμβάνονται τα εξής:
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ I – Δικαιολογητικά Υποβολής Αίτησης
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ II – ΠΡΑΚΤΙΚΟ ΓΕΝΙΚΗΣ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗΣ ΠΟΛΥΚΑΤΟΙΚΙΑΣ (ΑΠΟΦΑΣΗ ΣΥΝΙΔΙΟΚΤΗΤΩΝ) ΓΙΑ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΠΟΛΥΚΑΤΟΙΚΙΑΣ
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙΙ – Έντυπο Πρότασης Παρεμβάσεων βάσει της 1ης Ενεργειακής Επιθεώρησης (1ο ΠΕΑ)
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ IV – Έντυπο επιμερισμού προϋπολογισμού πολυκατοικίας Tύπου Α
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ V-Α Δήλωση Ωφελούμενου Υποβολής Αίτησης (ενημερωτικό, διότι υποβάλλεται ηλεκτρονικά μέσω του πληροφοριακού συστήματος)
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ V-Β Δήλωση εκπροσώπου πολυκατοικίας Υποβολής Αίτησης (επίσης ενημερωτικό, διότι υποβάλλεται ηλεκτρονικά μέσω του πληροφοριακού συστήματος)
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ V-Γ Δήλωση Ωφελούμενου αποδοχής απόφασης υπαγωγής (ενημερωτικό, διότι υποβάλλεται ηλεκτρονικά μέσω του πληροφοριακού συστήματος)
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ VI Έντυπο Καταγραφής Παρεμβάσεων – Ολοκλήρωσης Έργου βάσει της 2ης Ενεργειακής Επιθεώρησης (2ο ΠΕΑ)
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ VII Έντυπο Επιμερισμού κόστους βάσει παραστατικών δαπανών ανά ιδιοκτησία (αίτηση πολυκατοικίας τύπου Α)
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ VIIΙ-Α – Υπεύθυνη Δήλωση Ν. 1599/1986 Αναδόχου του έργου (αφορά τους προμηθευτές των ωφελουμένων – για εργασίες)
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ VIIΙ-Β – Υπεύθυνη Δήλωση Ν. 1599/1986 Προμηθευτή Υλικών (αφορά τους προμηθευτές των ωφελουμένων – για υλικά)
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ VIIΙ-Γ – Υπεύθυνη Δήλωση Ν. 1599/1986 Προμηθευτή Υλικών & Αναδόχου του Έργου (εφόσον είναι το ίδιο πρόσωπο) (αφορά τους προμηθευτές των ωφελουμένων – για εργασίες και υλικά από τον ίδιο προμηθευτή)
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ IΧ Υπεύθυνη Δήλωση Ν.1599/1986 Χρήση Ακινήτου (το συμπληρώνει ο ωφελούμενος)
Παράρτημα X – Δήλωση Πιστοποίησης & δικαιολογητικά (λίστα) για την Ολοκλήρωση του Έργου (αφορά τον Ωφελούμενο ή τον Εκπρόσωπο Πολυκατοικίας) (ενημερωτικό, διότι υποβάλλεται ηλεκτρονικά μέσω του πληροφοριακού συστήματος)
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΧI – Υπεύθυνη Δήλωση Ν.1599/1986 για ενισχύσεις βάσει καθεστώτος De Minimis
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΧΙΙ – Διαδικασία διαχείρισης αίτησης
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΧΙII – Συμμετέχοντες Χρηματοπιστωτικοί Οργανισμοί
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΧΙV – Δικτυακοί Τόποι Ειδικών Υπηρεσιών Διαχείρισης Επιχειρησιακών Προγραμμάτων
Ξεχωριστά, λόγω της άμεσης ανάγκης για την πρώτη ενεργειακή επιθεώρηση, μπορείτε να δείτε εδώ το ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙΙ – Έντυπο Πρότασης Παρεμβάσεων βάσει της 1ης Ενεργειακής Επιθεώρησης: