Ερευνήτριες στο Εργαστήριο Τεχνικής και Σχεδιασμού Περιβάλλοντος του τμήματος Πολιτικών Μηχανικών ΑΠΘ επεξεργάζονται δείγμα λύματος από την Εγκατάσταση Επεξεργασίας Λυμάτων Θεσσαλονίκης.
Πηγή Εικόνας: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Στο 1,27% επί του ΑΕΠ της Ελλάδας, από 1,21% το 2018, διαμορφώθηκε το 2019 το ποσοστό των δαπανών Έρευνας & Ανάπτυξης (Ε&Α), σύμφωνα με τα προκαταρκτικά στοιχεία που δημοσίευσε το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης και Ηλεκτρονικού Περιεχομένου (ΕΚΤ).

Συνεχίζοντας την αυξητική πορεία των τελευταίων ετών, τo 2019 πραγματοποιήθηκαν δαπάνες για δραστηριότητες Ε&Α ύψους 2.336,58 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 157,27 εκατ. ευρώ ή 7,2% σε σχέση με το 2018. Η Ελλάδα βρίσκεται πλέον στη 16η θέση μεταξύ των χωρών της ΕΕ, πάνω από χώρες όπως η Ισπανία, το Λουξεμβούργο και η Ιρλανδία.

Ο τομέας των επιχειρήσεων έχει τη μεγαλύτερη συνεισφορά στις εθνικές δαπάνες Ε&Α. Το 2019 στις ελληνικές επιχειρήσεις πραγματοποιήθηκαν δαπάνες Ε&Α ύψους 1,073,22 εκατ. ευρώ (0,59% του ΑΕΠ), αυξημένες κατά 2,3% σε σχέση με το 2018.

Σημαντική αύξηση των δαπανών Ε&Α καταγράφηκε στον τομέα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, όπου πραγματοποιήθηκαν δαπάνες ύψους 716,55 εκατ. ευρώ (0,39% του ΑΕΠ), αυξημένες κατά 15,8% σε σχέση με το 2018. Αύξηση των δαπανών Ε&Α καταγράφηκε και στον κρατικό τομέα, όπου πραγματοποιήθηκαν δαπάνες 527,06 εκατ. ευρώ (0,28% του ΑΕΠ), παρουσιάζοντας αύξηση 8,0% σε σχέση με το 2018. Ο τομέας των ιδιωτικών μη κερδοσκοπικών ιδρυμάτων έχει μικρότερη συνεισφορά (19,75 εκατ. ευρώ, 0,01% του ΑΕΠ).

Όπως μετέδωσε το ΑΠΕ – ΜΠΕ, σχετικά με τις πηγές χρηματοδότησης των δαπανών Ε&Α το 2019, ποσό 972,61 εκατ. ευρώ (41,6% του συνόλου), προήλθε από τις επιχειρήσεις. Το μεγαλύτερο μέρος της χρηματοδότησης των επιχειρήσεων (896,78 εκατ. ευρώ) επενδύθηκε σε δραστηριότητες Ε&Α που πραγματοποιήθηκαν από τις ίδιες τις επιχειρήσεις. Το υπόλοιπο χρηματοδότησε δραστηριότητες Ε&Α στην τριτοβάθμια εκπαίδευση (56,35 εκατ. ευρώ), στον κρατικό τομέα (17,24 εκατ. ευρώ) και σε ιδιωτικά μη κερδοσκοπικά ιδρύματα (2,24 εκατ. ευρώ).

Το κράτος αποτελεί τη δεύτερη πηγή χρηματοδότησης με 949,58 εκατ. ευρώ (40,6% επί του συνόλου). Στις πηγές περιλαμβάνεται ο τακτικός προϋπολογισμός, το εθνικό σκέλος του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων και το ΕΣΠΑ 2014-2020.

Σημαντική αύξηση σημειώθηκε στις δαπάνες που χρηματοδοτήθηκαν από το ΕΣΠΑ. Αναλυτικότερα, η χρηματοδότηση των δαπανών Ε&Α από το ΕΣΠΑ ήταν 182,72 εκατ. ευρώ (αύξηση 22,1%) και αφορούσε όλους τους τομείς: τις επιχειρήσεις (49,92 εκατ. ευρώ), τον τομέα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (68,75 εκατ. ευρώ), τον κρατικό τομέα (63,21 εκατ. ευρώ) και τον τομέα ιδιωτικών μη κερδοσκοπικών ιδρυμάτων (0,84 εκατ. ευρώ).

Αύξηση παρουσίασε και η χρηματοδότηση από τον τακτικό προϋπολογισμό, μέσω του οποίου χρηματοδοτήθηκαν δαπάνες Ε&Α ύψους 668,61 εκατ. ευρώ στους τομείς της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (360,54 εκατ. ευρώ) και του κρατικού τομέα (308,07 εκατ. ευρώ).

Η Ευρωπαϊκή Ένωση, η τρίτη κατά σειρά πηγή χρηματοδότησης Ε&Α, με 269,75 εκατ. ευρώ (ποσοστό 11,5% του συνόλου), κατέγραψε επίσης αύξηση το 2019. Η ΕΕ χρηματοδότησε ερευνητικά έργα σε όλους τους τομείς, τις επιχειρήσεις (81,27 εκατ. ευρώ), τον τομέα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (114,61 εκατ. ευρώ), τον κρατικό τομέα (70,62 εκατ. ευρώ) και τον τομέα ιδιωτικών μη κερδοσκοπικών ιδρυμάτων (3,25 εκατ. ευρώ).

Η σημαντική αύξηση των δαπανών Ε&Α το 2019 είχε ως αποτέλεσμα την αύξηση στην απασχόληση σε δραστηριότητες Ε&Α. Ο αριθμός των Ισοδυνάμων Πλήρους Απασχόλησης (ΙΠΑ), που αποδίδουν “θέσεις” πλήρους απασχόλησης, σε σχέση με το 2018, αυξήθηκε πέρυσι κατά 6,9% για το συνολικό προσωπικό σε Ε&Α και κατά 9,3% για τους ερευνητές. Το συνολικό προσωπικό σε Ε&Α το 2019 ανερχόταν σε 54.833 θέσεις πλήρους απασχόλησης (ΙΠΑ) και οι ερευνητές σε 40.084 ΙΠΑ. Η μεγαλύτερη αύξηση καταγράφηκε στον τομέα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.

Τα στατιστικά στοιχεία και οι δείκτες για την Έρευνα & Ανάπτυξη στην Ελλάδα, τα οποία παράγονται και εκδίδονται από το ΕΚΤ, αποστέλλονται στη Eurostat και τον ΟΟΣΑ, προκειμένου να χρησιμοποιηθούν σε διεθνείς κατατάξεις, μελέτες και για την άσκηση πολιτικής.