ΥΠΕΝ: έτσι θα βγει το πρώτο ΠΕΑ για το «Εξοικονομώ – Αυτονομώ» – οδηγίες – τί θα γίνει με την παράταση; Τα ασυμβίβαστα και τα ωφέλη

Διευκρινίσεις αναφορικά με την πρώτη ενεργειακή επιθεώρηση κατοικίας στο νέο, διευρυμένο «Εξοικονομώ-Αυτονομώ» παρέχει το ΥΠΕΝ με σχετική ειδική ανακοίνωση – ενδεικτικό της σημασίας και του ενδιαφέροντος που υπάρχει, καθώς η πολιτική ηγεσίαν του Υπουργείου δεν συνηθίζει να βγάζει ανακοινώσεις για τόσο τεχνικά και ειδικά θέματα. Σημειώνεται όμως ότι η διενέργεια ενεργειακής επιθεώρησης, και συνακόλουθα η έκδοση του πρώτου Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης (ΠΕΑ) αποτελούν προαπαιτούμενα για την υποβολή αίτησης στο πρόγραμμα «Εξοικονομώ-Αυτονομώ».

Πριν δούμε αναλυτικά το ζήτημα της πρώτης ενεργειακής επιθεώρησης, θα πρέπει να σημειώσουμε ότι κύριο θέμα συζήτησης το τελευταίο πενθήμερο -τουλάχιστον – είναι το ζήτημα του αν πρέπει να δοθεί παράταση στην έναρξη του νέου προγράμματος λόγω lockdown. Θυμίζουμε ότι:

• η έκδοση ΠΕΑ στην πρώτη ενεργειακή επιθεώρηση απαιτεί στην πραγματικότητα επίσκεψη μηχανικού στο κάθε σπίτι που πρέπει να ενταχθεί, γεγονός που προβληματίζει πολλούς εν μέσω έκρηξης των περιστατικών κορωνοϊού
• η έναρξη του προγράμματος συμβαδίζει και με τη λήξη του, λόγω των ελάχιστων πόρων σε σχέση με το ενδιαφέρον – όπως έχει δείξει η εμπειρία μέχρι σήμερα – οπότε αν κάποιοι αντιμετωπίσουν πρόβλημα υποβολής θα στραφούν κατά όσων δεν προέβλεψαν να δώσουν παράταση.

Από την άλλη η ημερομηνία λήξης της καραντίνας σήμερα συμπίπτει μόλις με την πρώτη ημερομηνία υποβολής.

Σύμφωνα με τις πληροφορίες του economix.gr, το ΥΠΕΝ συζητά όλα τα ενδεχόμενα και σταθμίζει πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα οποιασδήποτε απόφασης. Οι πιέσεις ένθεν κακείθεν είναι σημαντικές. Αλλά αποφάσεις μέλλει να ληφθούν και δεν είναι σίγουρο ότι θα είναι άμεσες – αν και εκεί υπάρχουν πιέσεις.

Το ζήτημα συζητείται και σε όλους τους εμπλεκόμενους κύκλους, ενώ το ΤΕΕ και κεντρικά και περιφερειακά συζητά τί πρέπει να προταθεί στο Υπουργείο, καθώς έχει την αρμοδιότητα της εφαρμογής του ΚΕΝΑΚ και της προετοιμασίας των τεχνικών οδηγιών και του λογισμικού που χρησιμοποιείται τόσο στα ΠΕΑ όσο και, πρακτικά, στο Εξοικονομώ. Οι περισσότεροι μηχανικοί πιέζουν για παράταση στην ημερομηνία έναρξης αλλά από την πλευρά της αγοράς (και ορισμένους υπηρεσιακούς που ενδιαφέρονται για την απορρόφηση των πόρων) θέλουν όσο το δυνατόν πιο γρήγορη εκκίνηση μπας και γίνει τζίρος μέσα στο χρόνο….

Σημαντικά τα Ασυμβίβαστα και οι προϋποθέσεις

Υπενθυμίζουμε (όπως κάνει και το ΥΠΕΝ) ότι ειδικά για το «Εξοικονομώ-Αυτονομώ» προβλέπεται – μεταξύ άλλων – ότι ο Ενεργειακός Επιθεωρητής που θα διενεργήσει τη δεύτερη ενεργειακή επιθεώρηση, μετά την υλοποίηση των παρεμβάσεων, θα πρέπει να είναι υποχρεωτικά διαφορετικός από τον Ενεργειακό Επιθεωρητή που πραγματοποίησε την πρώτη ενεργειακή επιθεώρηση.

Με τον τρόπο αυτό σηματοδοτείται η προσπάθεια ενίσχυσης του πλαισίου των ενεργειακών επιθεωρήσεων και αναβάθμισης του  ρόλου των Ενεργειακών Επιθεωρητών, τονίζει το ΥΠΕΝ. Και είναι φυσικό γιατί έτσι αποφεύγεται τυχόν «μαγείρεμα» παραδοχών και αποτελεσμάτων…

Η αναβάθμιση της ενεργειακής επιθεώρησης αποτελεί, σημειώνουμε, ευρωπαϊκό στόχο ενώ το ΥΠΕΝ σημειώνει ότι αποτελεί και βασική στόχευση του Μνημονίου Συνεργασίας που έχει υπογραφεί μεταξύ του υπουργείου και του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΤΕΕ) για την προώθηση της εξοικονόμησης ενέργειας στον κτιριακό τομέα και την στήριξη της δραστηριότητας του κλάδου κατασκευών και των συναφών εμπορικών δραστηριοτήτων,  με δεδομένα τα μεγάλα προβλήματα που δημιουργεί η κρίση του κορωνοϊού.

Σημειώνεται ότι για αυτούς τους λόγους το ΥΠΕΝ συνεργάζεται με το ΤΕΕ για την υλοποίηση δράσεων σχετικές με την αναθεώρηση των Τεχνικών Οδηγιών του ΤΕΕ (ΤΟΤΕΕ) και του Κανονισμού Ενεργειακής Απόδοσης των Κτιρίων (ΚΕΝΑΚ), την πιστοποίηση και κατάρτιση των ενεργειακών επιθεωρητών, την αυστηροποίηση του πλαισίου ελέγχου τους και την περαιτέρω ανάπτυξη προγραμμάτων ενίσχυσης για έργα ενεργειακής αναβάθμισης.

Στο πλαίσιο αυτό, το ΥΠΕΝ τονίζει ότι οι Ενεργειακοί Επιθεωρητές που αναλαμβάνουν την πρώτη ενεργειακή επιθεώρηση και έχουν την ευθύνη διαμόρφωσης του σεναρίου εξοικονόμησης, θα πρέπει να εξετάζουν προσεκτικά και εκ των προτέρων, την ενεργειακή έκβαση από την επιτυχή υλοποίηση των προτεινόμενων παρεμβάσεων για να διασφαλίζεται η επίτευξη του απαιτούμενου ενεργειακού στόχου,

Πάντως το ΥΠΕΝ επισημαίνει επίσης προς όλους, ότι η επιλογή Ενεργειακού Επιθεωρητή πρέπει να γίνεται συνυπολογίζοντας τους περιορισμούς της παραγράφου 1 του άρθρου 53 του Ν.4409/2016 (ΦΕΚ 136/Α’/28.07.2016), όπως ισχύει, όπου ορίζονται οι περιπτώσεις στις οποίες ο Ενεργειακός  Επιθεωρητής δεν δικαιούται να διενεργήσει επιθεώρηση σε κάποιο ακίνητο (ασυμβίβαστο).

Αντίθετα, τονίζει ότι ότι δεν αποτελεί ασυμβίβαστο, ο ρόλος του Συμβούλου έργου. Επομένως το Υπουργείο δίνει διέξοδο σε μηχανικούς που θα αναλάβουν Α ή Β ΠΕΑ (και υπό την προϋπόθεση ότι δεν έχουν άλλο ασυμβίβαστο) να κάνουν και τη δουλειά του συμβούλου έργου, ωθώντας προς τα εκεί ιδιοκτήτες και ενδιαφερόμενους. Και αυτό γιατί έχει παρατηρηθεί ότι σε προηγούμενο κύκλο συχνά τον ρόλο συμβούλου διεκδικούσαν οικονομολόγοι, λογιστές και «προγραμματάδες». κάτι που δεν επιθυμεί το ΥΠΕΝ λόγω του τεχνικού χαρακτήρα του προγράμματος. Κάτι τέτοιο δίνει διέξοδο και προς μηχανικούς που γκρινιάζουν ότι η ενασχόληση με το Εξοικονομώ λόγω του μικρού οικονομικού οφέλους και του κόστους ΠΕΑ είναι μάλλον μικρό – αν δεν έχουν να το «δέσουν» με δικές τους εταιρείες εξοπλισμού και εργασιών.

Οι όροι του ΥΠΕΝ για ΠΕΑ και επιθεωρήσεις στο Εξοικονομώ – Αυτονομώ

Ειδικότερα, στις οδηγίες του ΥΠΕΝ, αναφέρεται ότι πρέπει να ληφθούν υπόψιν τα εξής:

Α. Πρώτη ενεργειακή επιθεώρηση (Α’ Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης- Π.Ε.Α.)

1. Έκδοση νέου Α’ Π.Ε.Α.

Ο Ενεργειακός Επιθεωρητής διενεργεί την επιθεώρηση και εκδίδει Α’ Π.Ε.Α., με λόγο έκδοσης «Εξοικονομώ – Αυτονομώ 2020 – πρώτη ενεργειακή επιθεώρηση».

1.1 Πρόταση παρεμβάσεων χωρίς φωτοβολταϊκό σύστημα

Η πρόταση βελτίωσης με τον προτεινόμενο προς υλοποίηση συνδυασμό παρεμβάσεων, που αναγράφεται στο Έντυπο Πρότασης Παρεμβάσεων πρέπει να καταχωρισθεί ως 1^η (πρώτο σενάριο) από τις προτάσεις εξοικονόμησης ενέργειας (συστάσεις βελτίωσης) που καταγράφονται στο Α’ Π.Ε.Α.

1.2 Πρόταση παρεμβάσεων με φωτοβολταϊκό σύστημα     

Εφόσον ο προτεινόμενος προς υλοποίηση συνδυασμόςπαρεμβάσεων  περιλαμβάνει την εγκατάσταση φωτοβολταϊκού συστήματος, τότε αυτή πρέπει να καταχωρισθεί ως 1^η (1^ο σενάριο) από τις προτάσεις εξοικονόμησης ενέργειας που καταγράφονται στο Α’ ΠΕΑ. Επιπλέον, πρέπει να καταχωρισθεί υποχρεωτικά πρόταση ίδια με την 1^η, ως 2^η πρόταση (2^ο σενάριο), εξαιρώντας όμως από τους υπολογισμούς την εγκατάσταση του φωτοβολταϊκού συστήματος.

Σημειώνεται ότι η εγκατάσταση φωτοβολταϊκού συστήματος, είναι επιλέξιμη ως παρέμβαση, μόνον εάν με τις παρεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας (κατηγορίες 1 έως 4) η κατοικία (μονοκατοικία / μεμονωμένο διαμέρισμα) αναβαθμίζεται τουλάχιστον στην ενεργειακή κατηγορία Β+ (για κτήρια αρχικής κατάταξης από Η έως και Δ) ή Α (για κτήρια αρχικής κατάταξης Γ).

2. Τροποποίηση προτάσεων εξοικονόμησης ενέργειας σε εν ισχύ Α’ Π.Ε.Α.

Εφόσον είναι αναγκαίο να γίνει τροποποίηση των προτάσεων εξοικονόμησης ενέργειας σε εν ισχύ Α’ Π.Ε.Α., δίνεται η δυνατότητα τροποποίησης αυτών μέσω της δημιουργίας ηλεκτρονικού προσαρτήματος στο πληροφοριακό σύστημα buildingcert.gr, χωρίς να απαιτείται ανάκληση του Π.Ε.Α. Η λειτουργία τροποποίησης θα ενεργοποιηθεί  στις 9 Νοεμβρίου. Οδηγίες για τη διαδικασία τροποποίησης, θα αναρτηθούν στην ιστοσελίδα του buildingcert.gr.  Η προαναφερθείσα διαδικασία μπορεί να ακολουθηθεί και σε οποιοδήποτε εν ισχύ Π.Ε.Α. κατοικιών ανεξαρτήτου λόγου έκδοσης που έχει εκδοθεί με το λογισμικό ΤΕΕ-ΚΕΝΑΚ 1.31.

3. Ελάχιστος ενεργειακός στόχος

Η πρόταση (συνδυασμός παρεμβάσεων) για ενεργειακή αναβάθμιση, που προτείνεται από τον Ενεργειακό Επιθεωρητή, θα πρέπει να καλύπτει τον ελάχιστο ενεργειακό στόχο (πίνακας 3.1.1 της προδημοσίευσης του Οδηγού), ως εξής:

• Για αιτήσεις μεμονωμένων διαμερισμάτων και μονοκατοικιών, αναβάθμιση κατά τρεις (3) ενεργειακές κατηγορίες, σε σχέση με την υφιστάμενη κατάταξη στο Α’ Π.Ε.Α.
• Για αιτήσεις πολυκατοικιών τύπου Α, αναβάθμιση κατά τρεις (3) ενεργειακές κατηγορίες, σε σχέση με την υφιστάμενη κατάταξη στο Α’ Π.Ε.Α.
• Για αιτήσεις πολυκατοικιών τύπου Β, δεν τίθεται ελάχιστος ενεργειακός στόχος. 

4. Ελάχιστος ενεργειακός στόχος για τη χορήγηση ενεργειακού premium

Σε κτήρια υφιστάμενης ενεργειακής κατηγορίας Η και Ζ (μονοκατοικίες, μεμονωμένα διαμερίσματα, πολυκατοικίες Τύπου Α), εφόσον επιτευχθεί αναβάθμιση σε τουλάχιστον Β’ ενεργειακή κατηγορία, προστίθεται ενεργειακό premium +10%.

Ο έλεγχος για την απόδοση του ενεργειακού premium +10%, διενεργείται κατά την υποβολή της αίτησης, όπου και ελέγχεται η δυνητική κατάταξη της πρότασης βελτίωσης του Α’ Π.Ε.Α. Εφόσον, προβλέπεται αναβάθμιση σε τουλάχιστον Β’  ενεργειακή κατηγορία, προστίθεται το ενεργειακό premium +10%. Εάν δεν προβλέπεται, δεν προστίθεται ενεργειακό premium ακόμα και εάν κατά τον έλεγχο του Β’ Π.Ε.Α, επιβεβαιωθεί η αναβάθμιση σε τουλάχιστον  Β’  ενεργειακή κατηγορία.