Σε φάση δοκιμαστικής λειτουργίας βρίσκονται οι εγκαταστάσεις του βιολογικού καθαρισμού της Χωριστής, ενώ στις αρχές Νοεμβρίου αναμένεται να παρουσιαστεί και επίσημα από τον Δήμο Δράμας. Πρόκειται για ένα σημαντικό έργο, το οποίο έρχεται να λύσει προβλήματα δεκαετιών και αποτελεί ένα ακόμη παράδειγμα για το πως μέσω της πολιτικής συνοχής της Ε.Ε. και τη χρηματοδότηση του ΕΣΠΑ μπορούν να επιλυθούν ζητήματα που ταλανίζουν τις τοπικές κοινωνίες. Σημαντικοί παράμετροι βέβαια εν προκειμένω είναι αφενός το περιβαλλοντικό αποτύπωμα και ο εναρμονισμός με τη νομοθεσία της Ε.Ε. και αφετέρου η εφαρμογή στην πράξη προηγμένης τεχνολογίας, καθώς ο βιολογικός καθαρισμός της Χωριστής επεξεργάζεται τα λύματα με ένα σύγχρονο τρόπο, έχοντας ως κύριο χαρακτηριστικό τη μικρή έκταση που καταλαμβάνει.
Το έργο με τίτλο «Εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυμάτων Χωριστής», με επιλέξιμο προϋπολογισμό 2.350.000 ευρώ, εντάχθηκε στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Υποδομές Μεταφορών, Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξης 2014-2020» και κατασκευάστηκε με τη συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Φορέας υλοποίησης του έργου είναι η ΔΕΥΑ Δράμας και ανάδοχος μέσα από διαγωνιστική διαδικασία αναδείχτηκε η εταιρεία ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ Α.Ε.
Όπως εξηγεί, σε δηλώσεις του στην εφημερίδα «Εργασία… συν», ο Διευθυντής Τεχνικών Υπηρεσιών της ΔΕΥΑΔ κ. Χριστόδουλος Βογιατζής «η κατασκευή της εγκατάστασης επεξεργασίας λυμάτων της Χωριστής εντάσσεται στη νομική δέσμευση της χώρας μας για τους οικισμούς Γ’ προτεραιότητας», τονίζοντας πως «για τους οικισμούς γ’ προτεραιότητας αποτελεί νομική δέσμευση της χώρας η κατασκευή βιολογικών οικισμών. Είναι οικισμοί από 2.000 έως 15.000 κατοίκους, που έχουν υποχρέωση να επεξεργάζονται τα λύματα του οικισμού». «Στη Δράμα υπήρχαν συγκεκριμένοι οικισμοί και μέσα σε αυτούς περιλαμβάνονταν η Χωριστή, που δεν ήταν συνδεδεμένη με το βιολογικό καθαρισμό, ενώ αντίθετα ο Ξηροπόταμος είναι», πρόσθεσε ο κ. Βογιατζής, ο οποίος υπογράμμισε: «Ήταν ένα απαραίτητο έργο, καθώς η μη συμμόρφωση θα σήμαινε και πρόστιμα για την Ελλάδα και φυσικά για την Τοπική Αυτοδιοίκηση». Επιπλέον, ο Διευθυντής Τεχνικών Υπηρεσιών της ΔΕΥΑΔ σημείωσε, μιλώντας στην «Εργασία… συν»: «Το όφελος για την τοπική κοινωνία είναι ότι δεν πετάει ανεπεξέργαστα λύματα στους χείμαρρους. Εδώ υπήρχε και ένα μεγάλο πρόβλημα, διότι τα λύματα έβγαιναν στη Φτελιά και είχαν δημιουργηθεί διάφορα θέματα στο παρελθόν, όπου προσπαθήσαμε με πυροσβεστικούς τρόπους να κάνουμε παρεμβάσεις».
Το έργο, σύμφωνα με το τεχνικό του δελτίο, αφορά την «προμήθεια πλήρους Προκατασκευασμένης Μονάδας Επεξεργασίας Λυμάτων της ΔΚ Χωριστής του Δήμου Δράμας προβλεπόμενης δυναμικότητας 3.700 κατοίκων, δηλαδή όσο και η πρόγνωση του πληθυσμού για την 1η 20ετία (τελευταίο έτος ανάλυσης 2036)». Στο βιολογικό της Χωριστής εφαρμόζεται το σύστημα Παρατεταμένου Αερισμού με το ειδικότερο τεχνολογικό σύστημα Κινούμενης Κλίνης Βιομεμβρανών (Mooving Bed Bio-Reactor – MBMR). Η τεχνολογία MBMR είναι μια νέα προηγμένη μέθοδος επεξεργασίας που μετά από εκτενή μελέτη έχει εφαρμοστεί με απόλυτη επιτυχία σε μονάδες επεξεργασίας λυμάτων. Η πρωτοποριακή αυτή μέθοδος είναι πιο κατάλληλη για τις μικρού και μεσαίου μεγέθους μονάδες επεξεργασίας λυμάτων, τόσο αστικών όσο και βιομηχανικών.
Ο κ. Βογιατζής επισημαίνει πως ο βιολογικός της Χωριστής «δεν μοιάζει με τους συνηθισμένους βιολογικούς. Είναι μια μονάδα compact, δηλαδή περιορισμένη σε έκταση, σε ένα πάρα πολύ μικρό χώρο. Δεν απαιτεί τεράστια έργα σε μπετόν με δεξαμενές αερισμού. Δηλαδή όλη η επεξεργασία του λύματος γίνεται σε 3 κοντέινερ και είναι για 3.700 κατοίκους, με την πρόβλεψη του πληθυσμού της Χωριστής». Επίσης, ανέφερε πως «η επεξεργασία γίνεται χωρίς να χρειάζεται πληθώρα προσωπικού. Πρόκειται για μια από τις πιο σύγχρονες μεθόδους. Όταν ξεκίνησε, πριν από δέκα χρόνια σχεδόν, ήταν η πρωτοπορία, η τεχνολογία αιχμής. Κι ακόμη είναι φυσικά. Είναι η πιο σύγχρονη μέθοδος που υπάρχει. Είναι από τους πρώτους στην Ελλάδα που κατασκευάστηκαν με αυτή την τεχνολογία».
Μάλιστα, στις προβλέψεις για το βιολογικό καθαρισμό της Χωριστής εντάσσεται και η σύνδεση με την Αδριανή. Όπως εξηγεί ο κ. Βογιατζής «εξετάζεται «να γίνει ένας αγωγός σύνδεσης και να παρθούν και τα λύματα της Αδριανής, όπου με την προσθήκη ενός μόνο ακόμη κοντέινερ θα μπορεί άνετα να γίνεται επεξεργασία των λυμάτων, γιατί κι εκεί υπάρχει πρόβλημα, αλλά επιπλέον θα γίνει και μια οικονομία κλίμακος. Πιστεύουμε ότι είμαστε κοντά σε μια τέτοια διαδημοτική συνεργασία κι έχουν γίνει ήδη κάποιες επαφές».
Ο κ. Μίλτος Χαραβιτσίδης, πολιτικός μηχανικός, από την εταιρεία ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ Α.Ε., επεσήμανε, μιλώντας στην «Εργασία… συν», πως ο βιολογικός της Χωριστής, «μπορεί να λειτουργήσει από έναν υπολογιστή. Ο βιολογικός είναι πλήρως αυτοματοποιημένος. Δεν χρειάζεται καμιά ανθρώπινη παρέμβαση. Μπορεί να λειτουργήσει μόνος του και μπορεί να λειτουργήσει και απομακρυσμένα». «Επί της ουσίας χρειάζεται 1-2 άτομα απλά για έναν οπτικό έλεγχο, αν χρειαστεί κάτι ο χειριστής του συστήματος», πρόσθεσε ο κ. Χαραβιτσίδης. Παράλληλα, ανέφερε πως είναι πάρα πολύ εύκολο να επεκταθεί, καθώς «αν προκύψει τέτοια ανάγκη, απλά προσθέτεις κοντέινερ». Όσον αφορά την κατασκευή του, ο κ. Χαραβιτσίδης σημείωσε: «Τεχνικά το έργο δεν ήταν δύσκολο, από την άποψη ότι δεν είχε σκυροδετήσεις μεγάλες. Ήταν δύσκολο απλά να στηθεί όλο αυτό το σύστημα του αυτοματισμού και βέβαια να στηθούν όλα αυτά τα μηχανήματα όπως πρέπει».
Σχετικά με τη λειτουργία του, ο κ. Χαραβιτσίδης εξήγησε πως υπάρχει ένα φρεάτιο άφιξης που γίνεται η αρχική ανύψωση των λυμάτων με αντλίες. Στη συνέχεια υπάρχει η φάση της προεπεξεργασίας, όπου φεύγει η άμμος και γενικά γίνονται τα σκαρίσματα. Στη συνέχεια περνάει από το λεπτοκόσκινο, όπου γίνεται μια πιο λεπτή εσχάρωση, όπου επιτρέπεται να περάσει μόνο ότι είναι μικρότερο από 6 χιλιοστά. Μετά εξισορροπείται η ροή από τη δεξαμενή εξισορρόπησης, ώστε να πηγαίνει ομοιόμορφα σε κάθε compact. Στα compact απομακρύνεται το οργανικό φορτίο (BOD, COD) και τα θρεπτικά στοιχεία (φώσφορο, άζωτο, νιτρικά, κ.α.) και στη συνέχεια κατευθύνεται στη δεξαμενή χλωρίωσης για απολύμανση. Όπως τόνισε ο κ. Χαραβιτσίδης τα compact δίνουν τη δυνατότητα για «τριτοβάθμια επεξεργασία γιατί με τις μεμβράνες που έχουν απομακρύνουν όλα τα αιωρούμενα στερεά που υπάρχουν». Στη συνέχεια το υγρό αποχλωριώνεται, για να μην πάει στο ρέμα χλωριωμένο. Πλέον, όπως σημείωσε ο κ. Χαραβιτσίδης, «έχουν φύγει τα κακά βακτήρια και με τη βιολογική επεξεργασία που έχει γίνει έχουν φύγει και όλα τα αιωρούμενα στερεά και πλέον είναι ένα διαυγές υγρό». Μάλιστα, η καθαρότητά του φτάνει στο 92-93%. «Θα μπορούσε να θεωρηθεί και πόσιμο, αν και η νομοθεσία δεν επιτρέπει ούτε το πότισμα», πρόσθεσε ο κ. Χαραβιτσίδης.
Από τη λειτουργία του βιολογικού καθαρισμού προκύπτει λυματολάσπη, η οποία μαζεύεται σε κάδο και πάει για υγειονομική ταφή, και νερό, το οποίο φεύγει στον παρακείμενο χείμαρρο. Με τα συστήματα compact επιτυγχάνεται τεράστια εξοικονόμηση χώρου, ενώ αξίζει να σημειωθεί ότι ο σχεδιασμός προβλέπει και σημαντική μείωση ενεργειακής κατανάλωσης. Κι αυτό γιατί αναμένεται να κατασκευαστεί ένα φωτοβολταϊκό πάρκο, το οποίο θα συνδεθεί με τον βιολογικό και θα παρέχει μέρος της ενέργειας που απαιτείται για τη λειτουργία του. Η δημιουργία φωτοβολταϊκού πάρκου ήταν ένα από τα στοιχεία στην προσφορά που κατέθεσε η εταιρεία ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ Α.Ε. και συνέβαλε στην περαιτέρω μοριοδότησή της, ώστε να αναδειχθεί ανάδοχος του έργου.
Η μονάδα επεξεργασίας λυμάτων Χωριστής βρίσκεται στη φάση της δοκιμαστικής λειτουργίας, η οποία όπως προβλέπεται είναι τρίμηνης διάρκειας. Από εκεί και πέρα θα λειτουργήσει για ένα χρόνο από την ανάδοχο εταιρεία και στη συνέχεια θα περάσει στη ΔΕΥΑΔ.
«Λύνεται ένα θέμα που υπήρχε πάνω από 30 χρόνια»
Η εφημερίδα «Εργασία… συν» συνομίλησε και με τον Δήμαρχο Δράμας κ. Χριστόδουλο Μαμσάκο, ο οποίος επισκέφτηκε τις εγκαταστάσεις του βιολογικού καθαρισμού της Χωριστής για να ενημερωθεί για την πορεία της δοκιμαστικής του λειτουργίας.
Όπως ανέφερε ο κ. Μαμσάκος, «λύνεται ένα θέμα που υπήρχε πάνω από 30 χρόνια, γιατί όλα τα λύματα της Χωριστής δεν κατέληγαν πουθενά. Γίνεται αυτός ο σύγχρονος βιολογικός καθαρισμός compact τελευταίας τεχνολογίας. Είναι από τους πρώτους με αυτήν την τεχνολογία που θα λειτουργήσουν στην Ελλάδα και θεωρώ ότι με αυτό τον πρότυπο βιολογικό σταθμό, θα μπορέσουμε να λύσουμε το μεγάλο πρόβλημα των λυμάτων της Χωριστής».
Όσον αφορά την υλοποίηση του έργου από το πρόγραμμα ΕΣΠΑ, ο κ. Μαμσάκος επεσήμανε: «Είναι ένα έργο που χρηματοδοτείται μέσω του προγράμματος ΕΣΠΑ, το οποίο, όπως είναι γνωστό λύνει πολλά προβλήματα στις τοπικές κοινωνίες. Είναι ένα μεγάλο έργο, το οποίο ζητούσαμε εδώ και πολλά χρόνια ως τοπική κοινωνία».
[το άρθρο δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Εργασία… Συν και το ergasia-press.gr και στην EURACTIV.gr στο πλαίσιο του έργου «Η Συνοχή Δίπλα μας» και αναδημοσιεύεται στο economix.gr στο πλαίσιο της συνεργασίας περιεχομένου των δύο ΜΜΕ]]