Το πολύπλοκο και μεταβαλλόμενο φορολογικό περιβάλλον που αντιμετωπίζουν οι οικογενειακές επιχειρήσεις ανά τον κόσμο βρέθηκε στο επίκεντρο της έρευνας “2020 KPMG Private Enterprise Global Family Business Tax Monitor”.
Όπως σημειώνεται στην έρευνα, οι οικογενειακές επιχειρήσεις δίνουν γενικά ώθηση στην παγκόσμια οικονομία, καθώς είναι υπεύθυνες για το μεγαλύτερο μέρος του παγκόσμιου ΑΕΠ και της απασχόλησης. Για τις οικογένειες όμως που θέλουν να κρατήσουν την επιχείρηση στα χέρια τους και να την κληροδοτήσουν στην επόμενη γενιά, υπάρχουν πολλές προκλήσεις. Η πιο κοινή είναι οι πολύπλοκοι φορολογικοί κανονισμοί που μπορεί να ισχύουν για τη μεταβίβαση μιας οικογενειακής επιχείρησης.
«Η συμβολή των οικογενειακών επιχειρήσεων στην ελληνική οικονομία είναι πολύ σημαντική και η μακροημέρευση, ευημερία και διαιώνισή τους στις επόμενες γενιές αποτελεί κρίσιμο στοίχημα που αξίζει να κερδηθεί. Η πολιτεία οφείλει να εγκύψει στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι οικογενειακές επιχειρήσεις και να βοηθήσει στην έγκαιρη προετοιμασία για την εν ζωή ενδοοικογενειακή μεταβίβαση των επιχειρήσεων, προσφέροντας ελκυστικά φορολογικά κίνητρα, ώστε να ωθήσουν τους σημερινούς ιδιοκτήτες των οικογενειακών επιχειρήσεων να προτιμήσουν μία έγκαιρη, καλά σχεδιασμένη και προγραμματισμένη διαδοχή, από την αβεβαιότητα και τη σύγχυση μίας έξαφνης και αναγκαστικής διαδικασίας», τονίζει ο Βαγγέλης Αποστολάκης, Deputy Senior Partner της KPMG στην Ελλάδα.
«Στην Ελλάδα η φορολογία κατά τη μεταβίβαση μιας οικογενειακής επιχείρησης από τους γονείς στα τέκνα είναι ίδια ανεξάρτητα από το αν η μεταβίβαση γίνει κατόπιν θανάτου είτε κατόπιν δωρεάς εν ζωή. Ως αποτέλεσμα πολλές φορές συναντούμε την περίπτωση η απόφαση για τη νομική μεταβίβαση των επιχειρήσεων στις επόμενες γενεές να αναβάλλεται διαρκώς» σχολιάζει ο Χρήστος Κρέστας, Γενικός Διευθυντής στο Φορολογικό Τμήμα της KPMG στην Ελλάδα.
Το Global Family Business Tax Monitor περιγράφει τις διαφορετικές φορολογικές μεταχειρίσεις σε 54 χώρες στο θέμα της ενδοοικογενειακής μεταβίβασης μιας οικογενειακής επιχείρησης που εκτιμάται στα 10 εκατ. ευρώ. Μεταξύ των 54 χωρών της έρευνας, στις 14 εφαρμόζεται συγκεκριμένος φόρος κληρονομιάς (οι ΗΠΑ επιβάλλουν φόρο περιουσίας για κληρονομιά οικογενειακής επιχείρησης), ενώ σε 16 υπάρχει φόρος δωρεάς που ισχύει για περιπτώσεις μεταβίβασης της επιχείρησης εν ζωή.
Στις 10 χώρες με τα υψηλότερα ΑΕΠ της έρευνας, οι έξι (Βραζιλία, Καναδάς, Γαλλία, Γερμανία, ΗΠΑ, Ηνωμένο Βασίλειο) έχουν φόρους που ισχύουν για τις μεταβιβάσεις τόσο λόγω κληρονομιάς, όσο και εν ζωή, ενώ τέσσερις (Κίνα, Ινδία, Ιταλία και Ρωσία), δεν έχουν φόρους ούτε για δωρεά ούτε για κληρονομιά σε περιπτώσεις μεταβίβασης οικογενειακής επιχείρησης. Άλλοι φόροι, όπως ο φόρος υπεραξίας και ο φόρος προσωπικού εισοδήματος, ισχύουν επίσης σε κάποιες δικαιοδοσίες.
Ενώ υπάρχουν φορολογικές ελαφρύνσεις σε αρκετές δικαιοδοσίες που μπορούν να μειώσουν την επιβάρυνση για τις οικογένειες που μεταβιβάζουν τις επιχειρήσεις τους, πολλές από αυτές υπόκεινται σε αυξανόμενο έλεγχο, και οι οικογένειες πρέπει να είναι προετοιμασμένες για αλλαγές. Για παράδειγμα, στις ΗΠΑ, οι οικογένειες που μεταβιβάζουν μια επιχείρηση ωφελούνται από μια φοροαπαλλαγή για δωρεές και περιουσία ύψους 11,58 εκατ. δολ., η οποία ισχύει ως το 2026, αλλά υπάρχει η πιθανότητα η απαλλαγή αυτή να τροποποιηθεί ή να καταργηθεί. Παρομοίως, οι οικογένειες στο Ηνωμένο Βασίλειο ωφελούνται από ελάφρυνση εταιρικής περιουσίας (business property relief -BPR) κατά τη μεταβίβαση μιας επιχείρησης, αλλά υπάρχουν προτάσεις για τροποποίηση ή κατάργηση αυτής της ελάφρυνσης.