Γρήγορη σύνδεση των ΑΠΕ στο δίκτυο με αυτοψία και έλεγχο από ιδιώτη μηχανικό – τί αλλαγές φέρνει τροπολογία του ΥΠΕΝ

Με όπλο τον έλεγχο από μηχανικό του ΤΕΕ των προϋποθέσεων που έχουν τεθεί για σύνδεση ΑΠΕ με το ηλεκτρικό δίκτυο, προσπαθεί το ΥΠΕΝ να ξεμπλοκάρει τις διαδικασίες για να επιταχυνθούν οι εκκρεμότητες που συσσωρεύει ο ΔΕΔΔΗΕ.

Έτσι με τροπολογία που κατέθεσε το ΥΠΕΝ προβλέπεται ότι αντί να διεκπεραιώνει όλη τη διαδικασία και να ελέγχει τις εγκαταστάσεις ο ίδιος ο διαχειριστής του ηλεκτρικού συστήματος, η διαδικασία αυτή θα γίνεται πιο γρήγορα με αυτοψία και έκθεση ελέγχου από ιδιώτες μηχανικούς που θα διαθέσει το ΤΕΕ με πρόσκληση προς τα μέλη του.

Η κίνηση αυτή αφενός ξεμπλοκάρει μια γραφειοκρατική διαδικασία και αφετέρου φέρνει νέες δουλειές για τους μηχανικούς. Η πρωτοβουλία αυτή, που είναι κρίσιμη τα επόμενα χρόνια για την επίτευξη των στόχων της απολιγνιτοποίησης, αναλαμβάνεται με πρωτοβουλία της Γενικής Γραμματέως Ενέργειας Αλεξάνδρας Σδούκου και έγκριση του Υπουργού Κωστή Χατζηδάκη, σε συνεργασία με το ΤΕΕ που τρέχει ήδη πολλές διαδικασίες αδειοδότησης στον τεχνικό τομέα, όπως τις οικοδομικές άδειες, τις κεραίες κινητής τηλεφωνίας κλπ.

Η τροπολογία καθορίζει τη διαδικασία αλλά και τις αμοιβές που θα λαμβάνουν οι μηχανικοί που θα κάνουν αυτοψίες. Σημειώνεται ότι ενώ αρχικά το Υπουργείο προσανατολίζονταν η διαδικασία να γίνεται ανά περιοχή με αίτηση στα τοπικά ΤΕΕ, αποφασίστηκε για λόγους ταχύτητας (και …. κορωνοιού!) να γίνεται η διαδικασία ηλεκτρονικά από το κεντρικό ΤΕΕ που διαχειρίζεται ούτως ή άλλως όλους τους μηχανικούς μέλη του που έχουν πρόσβαση στις ηλεκτρονικές διαδικασίες, όπως θα γίνει τελικά και αυτή η νέα διαδικασία που αφορά τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας.

Τί αναφέρει η τροπολογία – η νέα διαδικασία σύνδεσης ΑΠΕ με το δίκτυο

Άρθρο 1

Δήλωση Ετοιμότητας για τη σύνδεση σταθμού ΑΠΕ – Καταβολή τέλους διατήρησης – Παρατάσεις προθεσμιών υλοποίησης έργων ΑΠΕ λόγω του μεσογειακού κυκλώνα «Ιανού»

1. Μετά το άρθρο 4 του ν. 4414/2016 (Α’ 149) προστίθεται άρθρο 4Α ως εξής:

«Άρθρο 4Α

Δήλωση Ετοιμότητας για τη σύνδεση σταθμού ΑΠΕ

1. Ο κάτοχος του σταθμού παραγωγής από ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ, μετά την ολοκλήρωση των εργασιών εγκατάστασης του σταθμού, υποβάλλει στον αρμόδιο Διαχειριστή Δήλωση Ετοιμότητας για τη σύνδεση του σταθμού με το Δίκτυο ή το Σύστημα. Ο αρμόδιος Διαχειριστής προβαίνει στις ενέργειες για τη σύνδεση του σταθμού, εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις για τη σύνδεσή του, σύμφωνα με το ισχύον νομοθετικό και κανονιστικό πλαίσιο.
2. Σε περίπτωση που δεν είναι δυνατή η σύνδεση του σταθμού, λόγω μη ολοκλήρωσης των απαιτούμενων έργων σύνδεσης είτε αυτά υλοποιούνται από τον Παραγωγό είτε από τον αρμόδιο Διαχειριστή, κατά παρέκκλιση των οριζόμενων στην παρ.5 του άρθρου 4, οι Τιμές Αναφοράς (Τ.Α.) που ισχύουν για σταθμούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ ή ΣΗΘΥΑ, καθορίζονται όχι με βάση την ημερομηνία θέσης του σταθμού σε λειτουργία (κανονική ή δοκιμαστική), αλλά με βάση την ημερομηνία υποβολής της Δήλωσης Ετοιμότηταςτων εργασιών εγκατάστασης του σταθμού, σύμφωνα με τα οριζόμενα στις επόμενες παραγράφους, εφόσον εκδοθεί η Βεβαίωση Ολοκλήρωσης.
3. Ο ενδιαφερόμενος δύναται μαζί με τη Δήλωση Ετοιμότητας να υποβάλει στον αρμόδιο Διαχειριστή:

α) τη συναφθείσα Σύμβαση Λειτουργικής Ενίσχυσης,

β) την απαιτούμενη άδειαπου προβλέπεται σύμφωνα με την πολεοδομική νομοθεσία,

γ) τη συναφθείσα Σύμβαση Σύνδεσης και είτε αποδεικτικό καταβολής του κόστους σύνδεσης του σταθμού με το δίκτυο ή το σύστημα, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα και με βάση τα οριζόμενα στη Σύμβαση Σύνδεσης που έχει υπογραφεί μεταξύ του παραγωγού και του αρμόδιου Διαχειριστή, είτε αποδεικτικό καταβολής ποσού ύψους διακοσίων πενήντα χιλιάδων(250.000) € σύμφωνα με τα οριζόμενα στην περ. 7 της υποπαρ. Ι.1. της παρ. Ι του άρθρου πρώτου του ν.4152/2013 (Α΄ 107) ειδικά σε περιπτώσεις όπου το κόστος σύνδεσης είναι μεγαλύτερο του ποσού των διακοσίων πενήντα χιλιάδων (250.000) €, χωρίς να απαιτείται η ολοκλήρωση των απαιτούμενων έργων σύνδεσης, και

δ) δήλωση μηχανικού κατάλληλης ειδικότητας, μετά από σχετικό αίτημά του προς το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας (ΤΕΕ), η οποία θα συνοδεύεται από σχετική έκθεση αυτοψίας. Με τη δήλωση θα πρέπει να βεβαιώνεται ότι έχουν ολοκληρωθεί οι εργασίες εγκατάστασης του έργου.

4. Ως ολοκλήρωση των εργασιών εγκατάστασης, νοείται η ολοκλήρωση όλων των εργασιών που απαιτούνται για τη θέση του σταθμού σε λειτουργία, από τις οποίες μπορεί να εξαιρούνται:

α) τα έργα σύνδεσης όπως προβλέπονται στη σχετική σύμβαση σύνδεσης,

β) τα διασυνδετικά καλώδια από τον κεντρικό διακόπτη του σταθμού μέχρι το σημείο διασύνδεσης του σταθμού με το Δίκτυο ή το Σύστημα,

γ) ο τηλεπικοινωνιακός εξοπλισμός και τα συστήματα παρακολούθησης,

Η έκθεση αυτοψίας περιλαμβάνει την ημερομηνία και ώρα της αυτοψίας και συνοδεύεται ιδίως από φωτογραφική τεκμηρίωση,η οποία περιλαμβάνει κατ’ ελάχιστο τη γενική άποψη του σταθμού και τον οικίσκο/υποσταθμό όπου υπάρχει.

5. Κατόπιν υποβολής της Δήλωσης Ετοιμότητας από τον ενδιαφερόμενο, ο αρμόδιος Διαχειριστής εντός πέντε (5) ημερών εξετάζει εάν είναι δυνατή η σύνδεση του σταθμού με το δίκτυο ή το σύστημα εντός δεκαπέντε (15) ημερών από την ημερομηνία υποβολής της Δήλωσης Ετοιμότητας. Σε περίπτωση που δεν είναι δυνατή η σύνδεση του σταθμού με το Δίκτυο ή το Σύστημα εντός της προθεσμίας των δεκαπέντε (15) ημερών, και εφόσον ο ενδιαφερόμενος έχει συνυποβάλλει με την Δήλωση Ετοιμότητας τα στοιχεία της παρ. 3 για το εν λόγω έργο, ο αρμόδιος Διαχειριστής, αφού ελέγξει τις προϋποθέσεις των περ. α), β) , γ) και δ) της παρ. 3, εκδίδει Βεβαίωση Ολοκλήρωσης εργασιών.
6. Οι αυτοψίες του παρόντος διενεργούνται από μηχανικόσυναφούς με το αντικείμενο ειδικότητας, μέλος του ΤΕΕ. Το ΤΕΕ εκδίδει ανοικτή πρόσκληση προς τα μέλη του με συναφή με το αντικείμενο ειδικότητα, προκειμένου να συγκροτήσει κατάλογο υποψηφίων για τη διενέργεια αυτοψιών. Με απόφαση της Διοικούσας Επιτροπής του ΤΕΕ εντός ενός (1) μηνός από την έναρξη ισχύος του παρόντος συντάσσεται κατάλογος μηχανικών συναφούς ειδικότητας από όσους εκδηλώσουν ενδιαφέρον για τη διενέργεια των αυτοψιών. Ο κατάλογος επικαιροποιείται κάθε τρεις (3) μήνες με ευθύνη του ΤΕΕ με ενσωμάτωση νέων υποψηφίων για τη διενέργεια αυτοψιών ή διαγραφή υφιστάμενων.
7. Για την πραγματοποίηση του ελέγχου, το ΤΕΕ ορίζει με απόφασή του μηχανικό συναφούς με το αντικείμενο ειδικότητας, ο οποίος περιλαμβάνεται στους ως άνω καταλόγους, εντός δύο (2) ημερών από την αποστολή του αιτήματος του ενδιαφερομένου με κριτήριο τη γειτνίαση της έδρας του μηχανικού στη γεωγραφική περιοχή αρμοδιότητας του οποίου είναι εγκατεστημένος ο σταθμός ΑΠΕ. Ο μηχανικός που ορίζεται κατά τα ανωτέρω, οφείλει εντός δύο (2) ημερών να δηλώσει τη διαθεσιμότητά του και να υποβάλλει υπεύθυνη δήλωση περί μη σύγκρουσης συμφερόντων με τον κάτοχο του σταθμού. Με την ίδια δήλωση ο μηχανικός βεβαιώνει επιπλέον ότι δεν έχει εργαστεί και ότι δεν έχει λάβει οποιαδήποτε αμοιβή για οποιονδήποτε λόγο από τον κάτοχο του σταθμού ή συνδεδεμένο με αυτό νομικό πρόσωπο κατά τα τελευταία τρία (3) έτη. Σε περίπτωση αρνητικής απάντησης ή παρέλευσης άπρακτης της προθεσμίας των δύο (2) ημερών επιλέγεται εκ του καταλόγου άλλος μηχανικός.
8. Η αμοιβή του εν λόγω μηχανικού από τον κατάλογο του ΤΕΕ βαρύνει τον ενδιαφερόμενο και ορίζεται ως εξής:

9. Ο μηχανικός συντάσσειέκθεση αυτοψίας σχετικά με την ολοκλήρωση ή μη της εγκατάστασης του σταθμού. Τόσο η έκθεση αυτοψίας, όσο και η δήλωση ότι πληρούνται οι ως άνω προϋποθέσεις, επέχουν θέση υπεύθυνης δήλωσης και ο μηχανικός φέρει κάθε ευθύνη για την ακρίβεια και αλήθεια όσων βεβαιώνει. Ο αρμόδιος Διαχειριστής διατηρεί το δικαίωμα ελέγχου της ακρίβειας τόσο της πλήρωσης των ως άνω προϋποθέσεων, όσο και του περιεχομένου της συνταχθείσας έκθεσης και υποχρεούται να ελέγχει δειγματοληπτικά εκθέσεις αυτοψίας, οι οποίες αντιστοιχούν τουλάχιστον στο 20% των έργων που αφορούν οι υπό έλεγχο εκθέσεις της παρούσας και σε κάθε περίπτωση εντός δέκα (10) ημερών από την υποβολή τους.

Προς τον σκοπό αυτό, ο αρμόδιος Διαχειριστής αναρτά ανά δύο (2) μήνες λίστα με τα έργα των δειγματοληπτικών ελέγχων που πραγματοποίησε, καθώς και το σύνολο των έργων για τα οποία υποβλήθηκε Δήλωση Ετοιμότητας.

10. Ο αρμόδιος Διαχειριστής, εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις της παρ.3, εκδίδει τη Βεβαίωση Ολοκλήρωσης, από την οποία προκύπτει και η ημερομηνία υποβολής της Δήλωσης Ετοιμότητας. Η Βεβαίωση Ολοκλήρωσης, γνωστοποιείται στον ΔΑΠΕΕΠ ή στον ΔΕΔΔΗΕ με την ιδιότητά του ως Διαχειριστή ΜΔΝ. Σε περίπτωση κατά την οποία διαπιστωθεί από τον αρμόδιο Διαχειριστή ψευδής δήλωση περί ολοκλήρωσης των εργασιών, η Τ.Α. καθορίζεται με βάση την ημερομηνία θέσης του σταθμού σε λειτουργία (κανονική ή δοκιμαστική)μειωμένη κατά 5%, η Βεβαίωση Ολοκλήρωσης ανακαλείται και ενημερώνεται σχετικά ο ΔΑΠΕΕΠ ή ο ΔΕΔΔΗΕ με την ιδιότητά του ως Διαχειριστή ΜΔΝ.
11. Οι διατάξεις του παρόντος εφαρμόζονται και για σταθμούς οι οποίοι έχουν επιλεγεί για ένταξη σε καθεστώς στήριξης με τη μορφή λειτουργικής ενίσχυσης μέσω ανταγωνιστικής διαδικασίας υποβολής προσφορών του άρθρου 7.

Ειδικά για τους σταθμούς της παρούσας, εφόσον η Βεβαίωση Ολοκλήρωσης, η οποία στην περίπτωση αυτή κοινοποιείται και στη ΡΑΕ, εκδοθεί εντός της οριζόμενης από την απόφαση της ανταγωνιστικής διαδικασίας υποβολής προσφορών προθεσμίας για την ενεργοποίηση της σύνδεσης του σταθμού, συμπεριλαμβανόμενων  τυχόν παρατάσεων αυτής, θεωρείται ότι πληρούται η υποχρέωση ενεργοποίησης της σύνδεσης του σταθμού και ισχύει η Τ.Α. που έχει προκύψει από την ανταγωνιστική διαδικασία. Σε κάθε περίπτωση, οι εγγυητικές επιστολές  που έχουν υποβληθεί στη ΡΑΕ επιστρέφονται μετά την ενεργοποίηση της σύνδεσης του σταθμού.».

2. Οι υπόχρεοι καταβολής του τέλους διατήρησης δικαιώματος κατοχής άδειας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας για τα έτη 2017, 2018, 2019 σύμφωνα με το άρθρο 21 του ν. 4685/2020 (Α΄92) καταβάλλουν το Τέλος Διατήρησης σύμφωνα με το Παράρτημα της υπό στοιχεία ΥΠΕΝ/ΔΑΠΕEΚ/62450/2550/30.6.2020 (ΑΔΑ:ΨΗ7Ζ4653Π8-0ΧΣ) πράξης του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας με τίτλο «Οριστικός πίνακας υπόχρεων καταβολής του τέλους διατήρησης δικαιώματοςκατοχής άδειας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από Α.Π.Ε και Σ.Η.Θ.Υ.Α για τα έτη 2017, 2018, 2019»,μέχρι τις 31.10.2020.Η μη εμπρόθεσμη καταβολή του τέλους συνεπάγεται την αυτοδίκαιη παύση της ισχύος της Άδειας Παραγωγής, κατά τα προβλεπόμενα στην παρ. 6 του άρθρου 27 του ν. 4342/2015 (Α` 143).

Ο Διαχειριστής Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και Εγγυήσεων Προέλευσης (ΔΑΠΕΕΠ ΑΕ) εντός δεκαπέντε (15) ημερών από τη λήξη της ημερομηνίας καταβολής του τέλους του παρόντος καταρτίζει και δημοσιοποιεί στον διαδικτυακό του τόπο πίνακα με τους υπόχρεους που δεν κατέβαλαν εμπρόθεσμα το ετήσιο τέλος και ακολούθως ο Φορέας Αδειοδότησης καταχωρίζει τις άδειες που παύουν να ισχύουν στο Ηλεκτρονικό Μητρώο. Στην περίπτωση αυτή, υποβολή αιτήματος για χορήγηση Βεβαίωσης ή Βεβαίωσης Ειδικών Έργων για την ίδια θέση ή τμήμα αυτής επιτρέπεται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην παρ. 6 του άρθρου 12 του ν. 4685/2020 (Α’ 92).

3. Οι οριστικές προσφορές σύνδεσης και οι άδειες εγκατάστασης των μικρών υδροηλεκτρικών σταθμών που εγκαθίστανται στις περιοχές των Περιφερειακών Ενοτήτων Καρδίτσας, Κορινθίας και Φθιώτιδας, οι οποίοι επλήγησαν από τον μεσογειακό κυκλώνα «Ιανό» και τις συνακόλουθες πλημμύρες της 18ης και 19ης Σεπτεμβρίου 2020, δύναται να παραταθούν κατά ένα (1) έτος μετά από αίτημα του ενδιαφερόμενου που υποβάλλεται προς τη Διεύθυνση Τεχνικού Ελέγχου της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης εντός δεκαπέντε (15) ημερών από τη θέση σε ισχύ του παρόντος. Η ως άνω παράταση χορηγείται μετά από αυτοψία και σχετική απόφαση που εκδίδεται από την παραπάνω Διεύθυνση, η οποία κοινοποιείται στον ενδιαφερόμενο και στον αρμόδιο Διαχειριστή εντός ενός (1) μηνός από το αίτημά του.

Aιτιολογική έκθεση

Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση στην υπόψιν τροπολογία και ειδικά για το θέμα της επιτάχυνσης της σύνδεσης ΑΠΕ με το δίκτυο, προβλέπονται τα ακόλουθα:

1. Εισάγονται ειδικές ρυθμίσεις για τους σταθμούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (Α.Π.Ε.) και από Συμπαραγωγή Ηλεκτρισμού και Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης (Σ.Η.Θ.Υ.Α.) και ειδικότερα, ορίζονται τα ακόλουθα:

α. Στο πλαίσιο της διαδικασίας σύνδεσης των κατόχων σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από Α.Π.Ε. και Σ.Η.Θ.Υ.Α. με το Δίκτυο ή το Σύστημα, προβλέπεται η υποβολή από αυτούς, Δήλωσης Ετοιμότητας προς τον αρμόδιο Διαχειριστή.

Σε περίπτωση που δεν είναι δυνατή η σύνδεση, λόγω μη ολοκλήρωσης των απαιτούμενων έργων σύνδεσης είτε αυτά υλοποιούνται από τον Παραγωγό είτε από τον αρμόδιο Διαχειριστή, κατά παρέκκλιση των κειμένων διατάξεων, οι Τιμές Αναφοράς (Τ.Α.) που ισχύουν για σταθμούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από Α.Π.Ε. ή Σ.Η.Θ.Υ.Α., καθορίζονται όχι με βάση την ημερομηνία θέσης του σταθμού σε λειτουργία (κανονική ή δοκιμαστική), αλλά με βάση την ημερομηνία υποβολής της Δήλωσης Ετοιμότητας των εργασιών εγκατάστασης του σταθμού, εφόσον εκδοθεί από τον Διαχειριστή η Βεβαίωση Ολοκλήρωσης.

Καθορίζεται η διαδικασία υποβολής της Δήλωσης Ετοιμότητας (συνυποβαλλόμενα δικαιολογητικά έγγραφα κ.λπ.) καθώς και εξέτασης αυτής από τον αρμόδιο Διαχειριστή, για την έκδοση της προαναφερόμενης βεβαίωσης.

Περαιτέρω, θεσπίζεται διαδικασία αυτοψιών σχετικά με την ολοκλήρωση ή μη της εγκατάστασης του σταθμού, οι οποίες πραγματοποιούνται από μηχανικούς – μέλη του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (Τ.Ε.Ε.) και συγκεκριμένα, προβλέπεται:

η σύνταξη καταλόγου μηχανικών συναφούς με το αντικείμενο ειδικότητας, για τη διενέργεια των αυτοψιών,

η αμοιβή των μηχανικών, κυμαινόμενη ανά κλίμακα ισχύος του σταθμού, η οποία βαρύνει τον ενδιαφερόμενο,

η διενέργεια δειγματοληπτικών ελέγχων από τον Διαχειριστή επί των εκδιδόμενων εκθέσεων αυτοψίας.

Καθορίζεται η διαδικασία έκδοσης της Βεβαίωσης Ολοκλήρωσης από τον αρμόδιο Διαχειριστή, ενώ σε περίπτωση που διαπιστωθεί ψευδής δήλωση περί ολοκλήρωσης των εργασιών, η Τιμή Αναφοράς (Τ.Α.) καθορίζεται με βάση την ημερομηνία θέσης του σταθμού σε λειτουργία (κανονική ή δοκιμαστική) μειωμένη κατά πέντε τοις εκατό (5%) και η Βεβαίωση Ολοκλήρωσης ανακαλείται.

Οι ανωτέρω ρυθμίσεις εφαρμόζονται και για σταθμούς οι οποίοι έχουν επιλεγεί για ένταξη σε καθεστώς στήριξης με τη μορφή λειτουργικής ενίσχυσης μέσω ανταγωνιστικής διαδικασίας υποβολής προσφορών (άρθρο 7 του ν.4414/2016). Ειδικά, για τους εν λόγω σταθμούς, εφόσον η Βεβαίωση Ολοκλήρωσης εκδοθεί εντός της οριζόμενης από την απόφαση της ανταγωνιστικής διαδικασίας υποβολής προσφορών, προθεσμίας για την ενεργοποίηση της σύνδεσης του σταθμού, συμπεριλαμβανομένων τυχόν παρατάσεων αυτής, θεωρείται ότι πληρούται η υποχρέωση ενεργοποίησης της σύνδεσης του σταθμού και ισχύει η Τ.Α. που έχει προκύψει από την ανταγωνιστική διαδικασία. Σε κάθε περίπτωση, οι εγγυητικές επιστολές που έχουν υποβληθεί στη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (Ρ.Α.Ε.), επιστρέφονται μετά την ενεργοποίηση της σύνδεσης του σταθμού.