Εξαιρετικά φιλόδοξα είναι τα σχέδια της Περιφέρειας Αττικής που θα παρουσιαστούν σύντομα και αφορούν στις τρεις νέες μονάδες επεξεργασίας απορριμμάτων οι οποίες θα κατασκευαστούν στη Φυλή, το Σχιστό και το Γραμματικό τα επόμενα έτη.

Σύμφωνα με πληροφορίες, ο στρατηγικός σχεδιασμός της Περιφέρειας προβλέπει τη δημιουργία δύο τεχνολογικών πάρκων κυκλικής οικονομίας σε Φυλή και Σχιστό, στα οποία θα ενσωματωθούν οι πλέον σύγχρονες τεχνολογίες διαχείρισης απορριμμάτων.

Κατά τις ίδιες πηγές, ο προϋπολογισμός και για τις τρεις καινούργιες μονάδες απορριμμάτων θα ανέλθει σε ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα υπερβαίνοντας τα 500 εκατομμύρια ευρώ.

Η μονάδα στη Φυλή, η οποία θα κατασκευαστεί με ΣΔΙΤ, θα είναι με διαφορά η μεγαλύτερη στη χώρα δεδομένου ότι θα έχει δυνατότητα επεξεργασίας 400.000 τόνων ετησίως, καλύπτοντας περίπου το 20% των απορριμμάτων που παράγονται κάθε χρόνο στην Αττική.

Όπως αναφέρουν καλά πληροφορημένες πηγές, ο εκτιμώμενος προϋπολογισμός για τη μονάδα της Φυλής υπερβαίνει τα 125 εκατομμύρια ευρώ δίχως να λαμβάνεται υπ’ όψιν το κόστος κατασκευής καυστήρα εντός της μονάδας.

Το κόστος για την τοποθέτηση καυστήρα εντός μίας μονάδας διαχείρισης αποβλήτων είναι ιδιαίτερα υψηλό, με πηγές της αγοράς και της τοπικής αυτοδιοίκησης να τονίζουν ότι κυμαίνεται από 130 εκατομμύρια ευρώ έως και 250 εκατομμύρια ευρώ.

Σύμφωνα με πληροφορίες, ο σχεδιασμός της Περιφέρειας Αττικής προβλέπει τη λειτουργία ενός καυστήρα απορριμμάτων για την παραγωγή ενέργειας στην Αττική, ο οποίος πιθανότατα θα κατασκευαστεί στη μονάδα της Φυλής.

Το ιδιωτικό σχήμα που θα συμμετάσχει στο έργο της Φυλής θα επωμισθεί το κόστος κατασκευής του καυστήρα δεδομένου ότι εκτός από το Δημόσιο και οι ιδιώτες θα επενδύσουν πόρους για τις νέες μονάδες που θα γίνουν με ΣΔΙΤ.

Με τη μέθοδο ΣΔΙΤ θα κατασκευαστεί και θα λειτουργήσει και η μονάδα στο Σχιστό, η οποία θα έχει δυναμικότητα της τάξεως των 250.000 τόνων ετησίως (180.000 τόνοι σκουπιδιών και 70.000 βιοαπόβλητα).

Σύμφωνα με τις αρχικές προβλέψεις του στρατηγικού σχεδιασμού απορριμμάτων, ο προϋπολογισμός για τη μονάδα του Σχιστού σε ό,τι αφορά τη δημόσια δαπάνη θα ανέλθει σε περίπου 70 εκατομμύρια ευρώ, δίχως ωστόσο να αποκλείεται ο τελικός λογαριασμός να είναι υψηλότερος.

Τα κονδύλια για την κάλυψη της δημόσιας δαπάνης που θα απαιτηθεί για τις μονάδες στη Φυλή και το Σχιστό θα προέλθουν από το υφιστάμενο ΕΣΠΑ. Οι τεχνικές προδιαγραφές των δύο μονάδων θα καθοριστούν μέσω του ανταγωνιστικού διαλόγου.

Ο σχεδιασμός για τη διαχείριση απορριμμάτων στην Αττική θα ολοκληρωθεί με τη δημοπράτηση μίας τρίτης, μικρότερης μονάδας στο Γραμματικό.

Σύμφωνα με πληροφορίες, η μονάδα θα έχει τη δυνατότητα επεξεργασίας 80.000 τόνων ετησίως με τον εκτιμώμενο προϋπολογισμό να ανέρχεται σε περίπου 45 εκατομμύρια ευρώ.

Η μονάδα επεξεργασίας απορριμμάτων στο Γραμματικό θα δημοπρατηθεί από την Περιφέρεια Αττικής ως δημόσιο έργο, με πηγές από την τοπική αυτοδιοίκηση να υποστηρίζουν ότι η επιλογή αυτή έγινε λόγω της σχετικά μικρής δυναμικότητας που θα έχει.

Οι ίδιες πηγές τονίζουν ότι όταν ολοκληρωθούν τα τρία νέα έργα το 2025, θα θάβεται μόλις το 18% των απορριμμάτων της Αττικής έναντι ποσοστού 80% που καταλήγει τώρα στη χωματερή.

Ανησυχία της αγοράς

Παρά την αισιοδοξία της τοπικής αυτοδιοίκησης, πηγές της αγοράς εκφράζουν σοβαρές επιφυλάξεις. Όπως υποστηρίζουν η Περιφέρεια Αττικής αλλά και η κεντρική κυβέρνηση έχουν κινηθεί έως τώρα με αργούς ρυθμούς δεδομένου ότι το τελευταίο έτος δεν έχει παρουσιαστεί κανένα σχέδιο για τις νέες μονάδες της Αττικής.

Οι ίδιες πηγές εκφράζουν έντονη ανησυχία και για την επιλογή να δημοπρατηθούν δεκάδες μονάδες διαχείρισης απορριμμάτων σε όλη τη χώρα ως δημόσια έργα.

Προσθέτουν ότι τα εργοστάσια απορριμμάτων είναι εξαιρετικά σύνθετα έργα που χρειάζονται την κατάλληλη τεχνογνωσία προκειμένου να λειτουργήσουν αποτελεσματικά, την οποία δεν διαθέτει η τοπική αυτοδιοίκηση.

Πρότυπα τεύχη δημοπράτησης

Η ανησυχία της αγοράς εντείνεται ακόμα περισσότερα από τα περιστατικά αδιαφάνειας που έχουν σημειωθεί σε διαγωνισμούς για την κατασκευή μονάδων απορριμμάτων, με αποκορύφωμα την περίπτωση της Κέρκυρας.

Ο διαγωνισμός για μία από τις μονάδες η οποία θα αντιμετώπιζε το σοβαρό πρόβλημα διαχείρισης απορριμμάτων του νησιού ακυρώθηκε τον περασμένο μήνα, έπειτα από προσφυγή της εταιρείας ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή στην Αρχή Εξέτασης Προδικαστικών Προσφυγών (ΑΕΠΠ).

Η ΑΕΠΠ απεφάνθη ότι το τεύχος διακήρυξης για το έργο με προϋπολογισμό 44 εκατομμυρίων ευρώ ήταν γεμάτο σφάλματα, δημιουργώντας σοβαρές υπόνοιες ότι ο διαγωνισμός ήταν φωτογραφικός.

Για να μην επαναληφθούν παρόμοια φαινόμενα, το υπουργείο Ενέργειας έχει αναλάβει πρωτοβουλία για την εκπόνηση ενιαίου τεύχους δημοπράτησης για όλους τους διαγωνισμούς κατασκευής μονάδων απορριμμάτων που θα διενεργήσουν οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης.

Σύμφωνα με πληροφορίες, το τυποποιημένο τεύχος έχει αναλάβει να εκπονήσει η αρμόδια Ενιαία Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων (ΕΑΑΔΗΣΥ). Το ενιαίο τεύχος θα είναι έτοιμο τις επόμενες ημέρες και στη συνέχεια θα διεξαχθεί διαβούλευση λίγων ημερών με φορείς της αγοράς και λοιπούς ενδιαφερόμενους προκειμένου να ξεκινήσει η εφαρμογή του στους διαγωνισμούς που θα διενεργηθούν τους επόμενους μήνες.