Βόμβα στα θεμέλια της ίδιας του της πολιτικής για την ενεργειακή εξοικονόμηση βάζει το ΥΠΕΝ με την εμμονή στην άρνηση παράτασης για τα αυθαίρετα, καθώς διακινδυνεύει την επιλεξιμότητα εκατοντάδων ακινήτων του Δημοσίου.
Συγκεκριμένα, όπως αναφέρουν δεκάδες πηγές μας ανά την Ελλάδα, σε πολλούς δήμους της χώρας αλλά και σε κεντρικές υπηρεσίες και δημόσιους φορείς, δεν έχουν ολοκληρωθεί ακόμη, μια ημέρα πριν την λήξη της προθεσμίας, οι δηλώσεις ακινήτων του δημοσίου με αυθαιρεσίες.
Σημειώνεται ότι πολλά ακίνητα του δημοσίου τις προηγούμενες δεκαετίες δεν είχαν αναγερθεί με βάση την πολεοδομική νομοθεσία αλλά με βάση ειδικές ρυθμίσεις διατάξεων νόμου και με διάφορες ειδικές διαδικασίες, όπως για παράδειγμα δημόσια έργα, λιμενικές εγκαταστάσεις, ειδικής χρήσης κτίρια και πολλά άλλα. Οι περιπτώσεις αυτές αφορούν σε πολλές περιπτώσεις σχολεία, γυμναστήρια, κολυμβητήρια κλπ αλλά και κτίρια που ανεγέρθηκαν για στρατιωτική χρήση και άλλαξαν στην πορεία – ακόμη και κτίρια σε αεροδρόμια και λιμάνια που χρησιμοποιούνται για βοηθητικές χρήσεις.
Πλέον με βάση την πολεοδομική νομοθεσία όλα τα κτίρια πρέπει να είναι νομίμως υφιστάμενα τόσο για να τύχουν επιδότησης όσο και για οποιοδήποτε άδεια ή μεταβίβαση. Αυτό σημαίνει ότι τα κτίρια του δημοσίου που δεν είναι τυπικά εντάξει σε όλα τους χαρτιά με βάση την πολεοδομική νομοθεσία πλέον, θεωρούνται είτε αυθαίρετα είτε κτήρια με αυθαιρεσίες, αναλόγως της βαρύτητας κάθε περίπτωσης και των λεπτομερειών κάθε συγκεκριμένου ακινήτου.
Για παράδειγμα, σε δηλώσεις του economix.gr, για το θέμα της προθεσμίας των αυθαιρέτων ο Πρόεδρος του Τμήματος Δυτικής Κρήτης του ΤΕΕ Σπύρος Σοφιανός αναρωτήθηκε «Πόσα αυθαίρετα ή κτίρια με αυθαιρεσίες έχει δηλώσει το δημόσιο; Πόσα έχουν δηλώσει οι δήμοι, σε σχέση με το σύνολο που υπάρχει; Πόσα σχολεία έχουν δηλωθεί;» Και μας εξήγησε ότι: «… πριν 3 χρόνια ως ΤΕΕ κάναμε μια σύμβαση στα Χανιά για να παρακολουθούμε την περιουσία του Δήμου. Εξήντα εννέα ακίνητα συνολικά εξετάσαμε και βρήκαμε ότι όλα τα σχολεία είναι – βάση του ορισμού του νόμου – αυθαίρετα! Πριν λοιπόν το ΥΠΕΝ μιλήσει για λήξη προθεσμιών θα πρέπει να φροντίσει να μάθει τι δεν έχει ακόμη τακτοποιήσει το δημόσιο…»
Αντίστοιχα προβλήματα παρουσιάζονται σε όλη την Ελλάδα.
Το πρόβλημα από την 1η Οκτωβρίου
Σύμφωνα με τεχνικούς κύκλους που μίλησαν στο economix.gr κάθε πρόγραμμα του τρέχοντος ΕΣΠΑ που αφορά κτίριο του δημοσίου και δεν έχει ολοκληρωθεί διοικητικά και οικονομικά (ποσώς μάλλον πρακτικά…) δεν θα μπορεί να ολοκληρωθεί αν ανήκει στην κατηγορία 5. Και το πρόβλημα ξεκινά από 1η Οκτώβρη…
Το πρόβλημα μεγεθύνεται αν προσθέσουμε το πρόβλημα που δημιουργείται για νέες εντάξεις του τρέχοντος ΕΣΠΑ αλλά και για την επόμενη προγραμματική περίοδο και φυσικά για τα έργα του Ταμείου Ανάκαμψης, που πρέπει να αφορούν – υποχρεωτικά, βάσει της εθνικής και της κοινοτικής νομοθεσίας – κτίρια νομίμως υφιστάμενα.
Στην πραγματικότητα, καθώς το ΥΠΕΝ ανακοινώνει συνεχώς και διαρρέει ότι η βασική του επιδίωξη την επομένη προγραμματική περίοδο είναι η ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων και δίνει έμφαση στα δημόσια κτίρια, θα καταλήξει με την εμμονή στα αυθαίρετα να ακυρώσει στην πράξη τη βασική του πολιτική επιλογή!
Και όσα δεν ξέρει το δημόσιο ότι είναι αυθαίρετα!
Το πρόβλημα με την κατηγορία 5 δεν αφορά μόνο τα ακίνητα του δημοσίου που εν έχουν άδεια ή λείπουν τα αναγκαία από τη νομοθεσία στοχιεία. Αφορά και μια άλλη περίπτωση…
Στην κατηγορία 5, για τα οποία η προθεσμία ένταξης λήγει αύριο, δεν εντάσσονται αποκλειστικά και μόνο περιπτώσεις μεγάλων υπερβάσεων ή κτιρίων χωρίς οικοδομική άδεια. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι τα ακίνητα που, παρά τα σχέδια της άδειας δόμησης, στην πράξη έχουν τοποθετηθεί εξαρχής εντός δημόσιου κοινόχρηστου χώρου (πχ πρασιά, πεζοδρόμιο κλπ) έστω και κατά 10 εκατοστά, όπως έχουν αναφέρει σε δηλώσεις του σε ρεπορτάζ του economix εκπρόσωποι μηχανικών.
Επομένως, αν περπατήσουμε, για παράδειγμα, την Βασιλίσσης Σοφίας ή Αμαλίας, την οδό Σταδίου ή Πανεπιστημίου, την Πατησίων, τη Συγγρού και κάθε κεντρική οδική αρτηρία και δούμε να προεξέχουν μπαλκόνια, σκάλες, υδρορροές κλπ, μάλλον έχουν υπερβεί τη ρυμοτομική γραμμή και είναι αυθαίρετα κατηγορίας 5.
Θα ήταν πολύ ενδιαφέρον να ανακοινώσει το ΥΠΕΝ, για παράδειγμα, αν είναι πλήρως νόμιμα και έχει τακτοποιήσει το ίδιο τα ακίνητα που χρησιμοποιεί – ακόμη και αν δεν είναι δικής του ιδιοκτησίας – στην οδό Μεσογείων, στην οδό Αμαλιάδος, στην οδό Πατησίων κλπ. Ακόμη θα είχε μεγαλύτερο ενδιαφέρον να δούμε αν είναι πλήρως νόμιμο, με βάση συγκεκριμένες διατάξεις της πολεοδομικής νομοθεσίας, το κτίριο της Βουλής, το Μέγαρο Μαξίμου, το Υπουργείο Εξωτερικών και το άλλα Υπουργεία, που προϋπήρχαν του πολεοδομικού σχεδιασμού της περιοχής. Ειδικά για τη Βουλή, που υλοποιεί αυτή τη στιγμή και πρόγραμμα ενεργειακής αναβάθμισης, η απάντηση θα έχει και οικονομικό ενδιαφέρον…
Σημειώνουμε ότι όλα αυτά τα προβλήματα στην πράξη δεν μπορούν να επιλυθούν μόνο με την παράταση στις δηλώσεις αυθαιρέτων. Δεν επαρκεί ο χρόνος και οι πόροι του δημοσίου. Θα χρειαστεί εντέλει (όσο και αν φωνασκούν στο ΥΠΕΝ…) να έρθει νομοθετική ρύθμιση για αυτά τα ζητήματα, ειδάλλως θα αποκλειστούν δεκάδες ή εκατοντάδες δημόσια κτίρια από οποιαδήποτε επιχορήγηση ή ενίσχυση για τη βελτίωσή τους (ακόμη και για ΑμΕΑ…) τα επόμενα χρόνια…