Με ορθό θεσμικό τρόπο και περιεχόμενο αυξημένης αξιοπιστίας (σε αντίθεση με άλλες αντίστοιχες αντιπολιτευτικές κινήσεις) αντέδρασε ο ΣΥΡΙΖΑ στην πολιτική που ακολουθεί το ΥΠΕΝ για το θέμα της παράτασης ή μη των δηλώσεων αυθαιρέτων που λήγουν στις 30 Σεπτεμβρίου και έχουν προκαλέσει έντονες αντιδράσεις σε όλη την Ελλάδα, όπως έχει αναλύσει το economix.gr με αλλεπάλληλα ρεπορτάζ.
Ο αρμόδιος Τομεάρχης Περιβάλλοντος του ΣΥΡΙΖΑ (και πρώην Αναπληρωτής ΥΠΕΝ) Σωκράτης Φάμελλος μαζί με την αναπληρώτριά του Πέτη Πέρκα (αμφότεροι μηχανικοί και συνδικαλιστές στο ΤΕΕ επί χρόνια και με κυβερνητική θητεία) εξέδωσαν δήλωση και κατέθεσαν τροπολογία για την παράταση των δηλώσεων αυθαιρέτων, προσπαθώντας να κρατήσουν λεπτές ισορροπίες μεταξύ της ανάγκης προστασίας του περιβάλλοντος (άρα και του τέλους των δηλώσεων αυθαιρέτων κάποια στιγμή) και των αναγκών της κοινωνίας και της οικονομίας που φαίνεται να αγνοεί το ΥΠΕΝ…
Ανακοίνωση με μέτρο και δύσκολες ισορροπίες
Συγκεκριμένα στην ανακοίνωση αναφέρονται τα εξής:
Ενώ το δεύτερο κύμα της πανδημίας, που είναι ήδη σε εξέλιξη, δημιουργεί σοβαρές δυσλειτουργίες στο δημόσιο και στους δήμους και συμπιέζει σημαντικά το εισόδημα των νοικοκυριών, οι κύριοι Χατζηδάκης και Οικονόμου αντιμετωπίζουν με κυνισμό την αγωνία του τεχνικού κόσμου, των πολιτών αλλά και του Τεχνικού Επιμελητηρίου (ΤΕΕ), που ζητούν να παραμείνει ανοιχτή η πλατφόρμα τακτοποίησης αυθαίρετων, ώστε να ολοκληρωθεί η υποβολή αιτήσεων τακτοποίησης.
Ο ίδιος υπουργός, που έδωσε παράταση μέχρι 30/9, μετά τη λήξη της προθεσμίας τον Ιούνιο, επικαλούμενος έκτακτες συνθήκες εξαιτίας της πανδημίας, αγνοεί τις αντικειμενικές συνθήκες που στραγγαλίζουν τους μηχανικούς, ιδιωτικού και δημόσιου τομέα, και τους μικρούς και μεσαίους ιδιοκτήτες.
Σήμερα, οι συνθήκες της πανδημίας Covid 19 υποχρεώνουν τις υπηρεσίες πρακτικά να υπολειτουργούν, ενώ σοβαρά προβλήματα αντιμετωπίζει η σχετική πλατφόρμα του ΤΕΕ, λόγω φόρτου. Την ίδια στιγμή, οι ιδιοκτήτες αντιμετωπίζουν, αυτήν την περίοδο αυξημένες οικονομικές υποχρεώσεις (κτηματολόγιο, ΕΝΦΙΑ κλ.π.).
Ο ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία δε συμφωνεί με τις απεριόριστες παρατάσεις και θεωρεί προφανές ότι είναι θέμα θεσμικής τάξης να κλείσει ο κύκλος των αναβολών. Αυτή είναι και η υποχρέωση της πολιτείας, αυτό έκανε και ο ΣΥΡΙΖΑ, την προηγούμενη περίοδο, δίνοντας παρατάσεις όταν χρειαζόταν για την υλοποίηση και ολοκλήρωση κάθε μεταρρύθμισης (π.χ. ανάρτηση δασικών χαρτών).
Σήμερα, η πολιτεία οφείλει να αναγνωρίσει ότι υπάρχουν συμβούλια που δεν έχουν ακόμα συσταθεί και οφείλουν να δίνουν εγκρίσεις και ότι οι Περιφερειακές υπηρεσίες είναι υποστελεχωμένες και δεν μπορούν να ανταποκριθούν στα αιτήματα των μηχανικών και των πολιτών για την παροχή στοιχείων και γνωμοδοτήσεων. Για τους αρχαιολογικούς χώρους και τους ιστορικούς τόπους δε, απαιτούνται γνωμοδοτήσεις από το τοπικό Αρχαιολογικό Συμβουλίου και το ΚΕ.Σ.Α., που όμως παρουσιάζουν τεράστιες καθυστερήσεις άλλοτε λόγω όγκου και άλλοτε λόγω μη συνεδριάσεων.
Το μεγαλύτερο όμως κενό διαπιστώνεται στα αυθαίρετα της κατηγορίας 5 και στην ισοπεδωτική και άδικη αντιμετώπισή τους, άσχετα με το αν έχουν άδεια δόμησης ή όχι.
Το σημαντικότερο όμως είναι ότι δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμη το εργαλείο της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου, με αποτέλεσμα το πάγωμα όλων των δικαιοπραξιών σε περίπτωση άμεσης λήξης της προθεσμίας για τα αυθαίρετα κατηγορίας 5.
Για όλους τους παραπάνω λόγους, κρίνουμε ότι είναι επιβεβλημένη η παράταση της προθεσμίας υπαγωγής των αυθαίρετων κατασκευών τουλάχιστον μέχρι την προετοιμασία και λειτουργία της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου.
Θα πρέπει ακόμη, μέχρι τότε, να έχει ολοκληρωθεί και η επεξεργασία θεσμικής πρότασης που να δίνει από τη μια, τη δυνατότητα τακτοποίησης των ακινήτων της κατηγορίας 5 που έχουν άδεια δόμησης μέχρι την έκδοση σε ρητά προσδιορισμένο χρόνο της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας και από την άλλη, να είναι ιδιαιτέρως αυστηρή με τις αυθαίρετες κατασκευές που δεν έχουν νόμιμη διοικητική πράξη και παραβιάζουν κάποιο καθεστώς προστασίας. Τη νομοτεχνική επεξεργασία αυτής της ρύθμισης προτείνουμε να καταθέσει το ΤΕΕ μέχρι το τέλος Νοεμβρίου.
Γι’ αυτό το λόγο, αναλαμβάνουμε πρωτοβουλία κατάθεσης τροπολογίας, σε νομοσχέδιο που ψηφίζεται αύριο, η οποία θα παρατείνει την προθεσμία μέχρι την 15η Ιανουαρίου 2021, λαμβάνοντας υπόψη τη δέσμευση του ΤΕΕ για προετοιμασία της ηλεκτρονικής ταυτότητας κτιρίου μέχρι το τέλος του χρόνου.
Η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ οφείλει παράλληλα να αναλάβει όλες τις απαιτούμενες πρωτοβουλίες ώστε, ο δημόσιος τομέας να μην αποτελέσει ανασταλτικό παράγοντα στην ολοκλήρωση της διαδικασίας υποβολής και να στηρίξει τους πολίτες και τους μηχανικούς.
Το περιεχόμενο της τροπολογίας
Οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ πρότειναν – και η κυβέρνηση ήδη απέρριψε, παρά τις έντονες αντιδράσεις τους – της εξής τροπολογία:
ΡΟΠΟΛΟΓΙΑ-ΠΡΟΣΘΗΚΗ
΄Αρθρο…
1.Η παρ. 1 του άρθρου 102 του ν. 4495/2017 (Α` 167) αντικαθίσταται ως εξής:
«1. Για τις αυθαίρετες κατασκευές και χρήσεις του άρθρου 96 που υπάγονται στις διατάξεις για την αναστολή επιβολής κυρώσεων σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 97, η αίτηση υπαγωγής μπορεί να υποβληθεί στο πληροφοριακό σύστημα μέχρι τις 15 Ιανουαρίου 2021. Εντός της προθεσμίας αυτής ισχύουν οι εκπτώσεις που προβλέπονται στο άρθρο 101. Μετά από την παρέλευση της προθεσμίας αυτής και μέχρι τις 31 Μαρτίου 2026 επιτρέπεται η υπαγωγή στις διατάξεις του παρόντος μόνο για αυθαίρετες κατασκευές και αλλαγές χρήσης των κατηγοριών 1 έως και 4 του άρθρου 9 του ν. 4178/2013 (Α` 174) και των κατηγοριών 1 έως και 4 του άρθρου 96 του παρόντος που είναι προγενέστερες της 28ης Ιουλίου 2011. Για τις υπαγωγές που θα γίνουν από την 16 Ιανουαρίου 2021 και μέχρι τις 31 Μαρτίου 2026 το ενιαίο ειδικό πρόσημο θα καταβάλλεται προσαυξημένο κατά τα οριζόμενα στις περ. β` έως στ` της παρ. 3. Στις περιπτώσεις αυτές, η καταχώριση της ταυτότητας του κτιρίου ή της διηρημένης ιδιοκτησίας στο ηλεκτρονικό μητρώο του άρθρου 62 του παρόντος αποτελεί όρο για την επέλευση των συνεπειών της υπαγωγής.»
2.Η παρ. 3 του άρθρου 102 του ν. 4495/2017 αντικαθίσταται ως εξής:
«3. Το ενιαίο ειδικό πρόστιμο αυξάνεται:
α) κατά δέκα τοις εκατό (10%), αν η αυθαίρετη κατασκευή ή χρήση ευρίσκεται σε περιοχές προστασίας για τις οποίες έχουν εκδοθεί και ισχύουν προεδρικά διατάγματα καθορισμού όρων δόμησης, β) κατά είκοσι τοις εκατό (20%), αν η αυθαίρετη κατασκευή ή χρήση υπαχθεί σας διατάξεις του παρόντος από την 16η Ιανουαρίου 2021 μέχρι τις 15 Ιανουαρίου 2022,
γ) κατά είκοσι πέντε τοις εκατό (25%), αν η αυθαίρετη κατασκευή ή χρήση υπαχθεί στις διατάξεις του παρόντος από την 16η Ιανουαρίου 2022 μέχρι τις 15 Ιανουαρίου 2023,
δ) κατά τριάντα τοις εκατό (30%), αν η αυθαίρετη κατασκευή ή χρήση υπαχθεί στις διατάξεις του παρόντος από την 16η Ιανουαρίου 2023 μέχρι τις 15 Ιανουαρίου 2024,
ε) κατά τριάντα πέντε τοις εκατό (35%), αν η αυθαίρετη κατασκευή ή χρήση υπαχθεί στις διατάξεις του παρόντος από την 16η Ιανουαρίου 2024 μέχρι τις 15 Ιανουαρίου 2025,
στ) κατά σαράντα τοις εκατό (40%), αν η αυθαίρετη κατασκευή ή χρήση υπαχθεί στις διατάξεις του παρόντος από την 16η Ιανουαρίου 2025 μέχρι τις 31 Μαρτίου 2026 ».
3.Η παρ. 11 του άρθρου 51 του ν. 4643/2019 (Α` 193) αντικαθίσταται ως εξής:
«11. Για τις περιπτώσεις υπαγωγής στον ν. 4178/2013, οι οποίες δεν μεταφέρονται στον ν. 4495/2017 και τις περιπτώσεις υπαγωγής στον ν. 4014/2011 που έχουν μεταφερθεί στον ν. 4178/2013, ο μηχανικός υποχρεούται να ολοκληρώσει την ηλεκτρονική υποβολή των απαραίτητων δικαιολογητικών μέχρι:
«α) 15.2.2021 για δηλώσεις με ημερομηνία μεταφοράς από τον ν. 4014/2011 (Α` 209) στον ν. 4178/2013 (Α` 174) ή εξόφλησης του παράβολου έως την 31η Δεκεμβρίου 2013».
β) 15.2.2021 για δηλώσεις με ημερομηνία μεταφοράς από τον ν. 4014/2011 στον ν. 4178/2013 ή εξόφλησης του παράβολου από 1.1.2014 έως 31.12.2014,
γ) 15.2.2021 για δηλώσεις με ημερομηνία μεταφοράς από τον ν. 4014/2011 στον ν. 4178/2013 ή εξόφλησης του παράβολου από 1.1.2015 έως 31.12.201
δ) 8.5.2021 για δηλώσεις με ημερομηνία μεταφοράς από τον ν. 4014/2011 στον ν. 4178/2013 ή εξόφλησης του παράβολου από 1.1.2016 έως 31.12.2016,
ε) 8.8.2021 για δηλώσεις με ημερομηνία μεταφοράς από τον ν. 4014/2011 στον ν. 4178/2013 ή εξόφλησης του παράβολου από 1.1.2017 έως 3.11.2017.
Σε κάθε περίπτωση, δεν επιτρέπεται η ολοκλήρωση της διαδικασίας υπαγωγής για ακίνητα της κατηγορίας 5 του άρθρου 9 του ν. 4178/2013 μετά τις 15 Ιανουαρίου 2021 .»
4.Για τις περιπτώσεις υπαγωγής του ν. 3843/2010 (Α` 62), για τις οποίες δεν έχει ολοκληρωθεί η πληρωμή του συνολικού ποσού προστίμου, το υπολειπόμενο ποσό καταβάλλεται εφάπαξ, με χρήση του κωδικού πληρωμής σε τράπεζα που αντιστοιχούσε στην υπαγωγή, μέχρι τις 15.1.2021.