The completion of offshore construction of TurkStream on 19 November 2018
Πηγή Εικόνας: TurkStream

Νέα εμπόδια στην ενεργειακή συνεργασία της με τη Μόσχα φαίνεται να θέτει η Άγκυρα στο πλαίσιο ενός ευρύτερου μηχανισμού διαμόρφωσης ισορροπιών ανάμεσα σε ΗΠΑ και Ρωσία για την εξυπηρέτηση των στρατηγικών συμφερόντων της σε Μέση Ανατολή και Ανατολική Μεσόγειο.

Από χθες έχει σταματήσει να λειτουργεί ο Turkish Stream, η πρώτη διακλάδωση του οποίου παραδόθηκε στις αρχές Ιανουαρίου και ύστερα από μία «φιέστα» υποστήριξης ανάμεσα σε Πούτιν και Ερντογάν. Σύμφωνα με το Interfax, ο μοναδικός αγοραστής αερίου από τον αγωγό, η τουρκική κρατική Botas, ανακοίνωσε τη διακοπή στη λειτουργία του. Η ίδια ανακοίνωση επισημαίνει πως ο αγωγός θα περάσει διαδικασία επισκευής, παρά και το γεγονός ότι προγραμματισμένη συντήρηση πραγματοποιήθηκε τον περασμένο μήνα, έως και τα μέσα Αυγούστου. Το αξιοσημείωτο είναι ότι η απόφαση έρχεται σε μία συγκυρία όπου, προκειμένου να προστατεύσουν την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης, οι ΗΠΑ έχουν δεσμευτεί για την επιβολή κυρώσεων προς τις εταιρείες που συνεργάζονται με την Gazprom για την κατασκευή του Nord Stream 2 και του TurkStream, η δεύτερη διακλάδωση του οποίου εξυπηρετεί τα κράτη της κεντρικής Ευρώπης.

Η Άγκυρα είχε αξιοποιήσει τη συνεργασία της με τη Μόσχα για τη διέλευση φυσικού αερίου μέσω των διακλαδώσεων του TurkStream και για την προμήθεια στην Ευρώπη. Ειδικότερα, μέχρι τον Απρίλιο, ο αγωγός φυσικού αερίου είχε μεταφέρει πάνω από 1,32 δισ. κ.μ. φυσικό αέριο στη γηραιά ήπειρο. Όπως έγραψε η Daily Sabah, τον Ιανουάριο η Τουρκία προμήθευσε περί τα 506 εκατ. κ.μ. φυσικού αερίου, τον Φεβρουάριο 387 εκατ. κ.μ. ενώ τον Μάρτιο 428 εκατ. κ.μ. προς την Ευρώπη, με τη γειτονική χώρα να λαμβάνει βάσει συμφωνητικού τέλη διαμετακόμισης για κάθε κυβικό μέτρο φυσικού αερίου.

Από εκεί και πέρα, οι εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου έχουν περιοριστεί κατά 70% συγκριτικά με πέρυσι για την Τουρκία ενώ η Ρωσία είναι ο τρίτος κατά σειρά σημαντικότερος προμηθευτής για τη γειτονική χώρα, πίσω από το Αζερμπαϊτζάν και το Ιράν. Ακόμη, το 2016 η Τουρκία εξυπηρετούσε το 50% των αναγκών της σε φυσικό αέριο με εισαγωγές από τη Ρωσία, αριθμός που σήμερα βαίνει μειούμενος και φτάνει μόλις το 14%. Στο ίδιο πλαίσιο, έχει ιδιαίτερη αξία και το γεγονός ότι την τελευταία τριετία η εισαγωγή αμερικανικού LNG για την εξυπηρέτηση των αναγκών της αυξήθηκε από το 0% στο 10%.

Στα παραπάνω προστίθεται και το γεγονός ότι ο αγωγός φυσικού αερίου Blue Stream για την προμήθεια ρωσικού φυσικού αερίου στην Τουρκία παραμένει κλειστός, ήδη από τον Μάιο, παρά και το γεγονός ότι για τις εργασίες που επρόκειτο να πραγματοποιηθούν είχε προσδιοριστεί χρονικό διάστημα μερικών εβδομάδων. Η κίνηση αυτή, σε συνδυασμό με τις αποφάσεις για τον Turkish Stream, σηματοδοτούν μια προσπάθεια απεξάρτησης από το ρωσικό φυσικό αέριο της Gazprom και, παρά τη συνεργασία μεταξύ Άγκυρας – Μόσχας σε μια σειρά ζητημάτων, μαρτυρούν προβλήματα στις διμερείς επαφές.

Στα σημεία – κλειδί για τις ενέργειες της Άγκυρας εντάσσεται και η εγκατάσταση τρίτου τερματικού σταθμού υγροποιημένου φυσικού αερίου, ενώ, όπως έχει γράψει το economix.gr, το αξιοσημείωτο είναι πως διαθέτει συνολικά πέντε σταθμούς LNG. Η επένδυσή της στο υγροποιημένο φυσικό αέριο δεν μοιάζει καθόλου τυχαία αν παρακολουθήσει κανείς τις εκτιμήσεις της αγοράς που δείχνουν πως αναμένεται μελλοντικά να πωλείται σε χαμηλότερη τιμή από την αντίστοιχη τιμή πώλησης του αερίου αγωγού. Άλλωστε το LNG επιτρέπει και ένα πιο ευέλικτο σχήμα αναφορικά με τους προμηθευτές παρέχοντας περισσότερες επιλογές για την τροφοδοσία και, κατ’ επέκτασιν, τη διαφοροποίηση των πηγών εισαγωγής φ.α.