Με τα νεύρα της αγοράς, ιδιοκτητών ακινήτων και μηχανικών, φαίνεται ότι παίζει το Υπουργείο Περιβάλλοντος. Και αυτό γιατί με 15ήμερη καθυστέρηση ανακοινώνουν παράταση για τις δηλώσεις αυθαιρέτων, που θα ψηφιστεί την επόμενη εβδομάδα, ενώ δεν δίνουν καν στη δημοσιότητα την τροπολογία και το περιεχόμενό της, που είναι εξαιρετικά σημαντικό στοιχείο στις ειδικές λεπτομέρειες και αναφορές, για όσους ενδιαφέρονται.
Το economix.gr παρουσίασε το προσχέδιο του κειμένου της τροπολογίας που κυκλοφορεί το ΥΠΕΝ στα κυβερνητικά γραφεία εδώ και περισσότερο από 10ημέρες. Ωστόσο μεσολάβησε από την Παρασκευή 10 Ιουλίου που της αποκαλύψαμε ένα μίνι κυβερνητικό θρίλερ. Αρχικά επρόκειτο να κατατεθεί άμεσα στη Βουλή από την περασμένη εβδομάδα, καθώς το θέμα ήταν επείγον. Μετά κάπου βραχυκύκλωσε με τις επιμέρους παρατηρήσεις νομικών στελεχών. Στη συνέχεια έγινε μπαλάκι μεταξύ δύο άσχετων νομοσχεδίων, του Υπουργείου Οικονομικών αφενός και του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, που ήταν τα πιο άμεσα προς ψήφιση στη Βουλή. Τελικά η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ αποφάσισε αντί να τα στείλει σε νομοσχέδια άλλων υπουργείων να την καταθέσει, όπως ανακοίνωσε σήμερα, στο δικό του νομοσχέδιο για την ηλεκτροκίνηση που τελειώνει η επεξεργασία του στις επιτροπές της Βουλής και οδεύει προς την Ολομέλεια. Καλώς εχόντων των πραγμάτων, θα ψηφιστεί την επόμενη εβδομάδα, κάτι που θα οριστικοποιηθεί από τη Διάσκεψη των Προέδρων της Βουλής.
Σε κάθε περίπτωση, το ΥΠΕΝ επέλεξε ακόμη μεγαλύτερη καθυστέρηση. Και αυτό δείχνει την αβάσταχτη ελαφρότητα των υπευθύνων σε θέματα της πραγματικής οικονομίας που δεν βολεύουν «επικοινωνιακά» την πολιτική ηγεσία. Με ευθύνη του Υπουργού Κωστή Χατζηδάκη και του αρμόδιου για τα πολεοδομικά θέματα Υφυπουργού Δημήτρη Οικονόμου (που υποτίθεται ότι έχει και τεχνοκρατικό προφίλ…), ο νόμος 4495 για τα αυθαίρετα – νομικά και τυπικά – δεν ισχύει από την 1η Ιουλίου. Και το ΥΠΕΝ παίζει καθυστέρηση και χάνεται στις συνεννοήσεις με τη Γενική Γραμματεία της Κυβέρνησης και μεταξύ των υπευθύνων του Υπουργείου…
Η πρακτική του ΥΠΕΝ να «ανακοινώσει» (λέμε τώρα…) την παράταση με μια συνέντευξη του Υπουργού σε μία μόλις εφημερίδα (λες και οι πολίτες είναι υποχρεωμένοι να διαβάζουν μία συγκεκριμένη εφημερίδα…) στη λήξη της προθεσμίας και να βγάλει με χαρακτηριστική καθυστέρηση (15+ ημερών) επίσημη ανακοίνωση, χωρίς καμία λεπτομέρεια, πρέπει να αποτελεί μνημείο ανακολουθίας σε σχέση με τον τρόπο που υποτίθεται ότι θέλει η κυβέρνηση να λειτουργεί το επιτελικό κράτος και να ακολουθούν τα υπουργεία όσον αφορά τους κανόνες καλής νομοθέτησης.
Όμως το θέμα δεν είναι μόνο αυτό, δεν είναι δηλαδή μόνο θέμα εσωτερική και νομοθετικής λειτουργίας της κυβέρνησης και του ΥΠΕΝ. Αφορά πάρα πολλές περιπτώσεις ακινήτων στην αγορά.
Το πραγματικό πρόβλημα στην αγορά ακινήτων
Για παράδειγμα, υπάρχουν εκατοντάδες περιπτώσεις, σύμφωνα με τις πληροφορίες μας, ακινήτων που πρέπει να διεξαχθεί δικαιοπραξία και οι συμβολαιογράφοι-δικηγόροι-μηχανικοί κλπ δεν προχωρούν, καθώς οι διατάξεις του νόμου 4495 ίσχυαν μέχρι 30 Ιουνίου. Το ΥΠΕΝ μπορεί να ανακοίνωσε παράταση, αλλά όταν ασχολείσαι με περιουσιακά ζητήματα, δεν παίζεις με την νομιμότητα των εγγράφων που συντάσσονται – σε αντίθεση ίσως με αυτά που νομίζει το ΥΠΕΝ. Αν η δήλωση αυθαιρέτου ή η δήλωση μικρής αυθαιρεσίας, ακόμη και η βεβαίωση μη ύπαρξης αυθαιρεσίας που μπαίνει σε κάθε συμβόλαιο ακινήτου ή σε άλλες δικαιοπραξίες έπρεπε να γίνει μετά την 1η Ιουλίου, οι πράξεις είναι έωλες νομικά χωρίς την επίσημη παράταση. Όπως έωλες είναι και όλες οι τυχόν εντάξεις στο νόμο περί αυθαιρέτων από 1η Ιουλίου και μετά, ανοιχτές σε οποιαδήποτε προσφυγή και προσβολή της εγκυρότητάς τους στα δικαστήρια. Ενώ δεν έχει ξεκινήσει ακόμη η Ηλεκτρονική ταυτότητα Κτιρίου που το ΥΠΕΝ νομοθέτησε ότι θα είναι το εργαλείο μέσω του οποίου θα γίνονται οι τακτοποιήσεις των μικρότερων, ανεκτών πολεοδομικά, αυθαιρεσιών, εφεξής.
Για να γίνει κατανοητό: στην αγορά «πλακώνονται» εδώ και 15 ημέρες ιδιοκτήτες και αγοραστές ακινήτων με μηχανικούς και συμβολαιογράφους – νομικούς για το αν και πότε θα γίνει ένα συμβόλαιο με βάση τη δήλωση για τον νόμο 4495 περί αυθαιρέτων! Και το ΥΠΕΝ καίγεται μόνο για να επικοινωνήσει ότι δεν θα δοθεί νέα παράταση – χωρίς να δίνει στη δημοσιότητα το τί αφορά η παράταση που δίνει! Για να υπάρχει αίσθηση μεγεθών, με τους νόμους αυθαιρέτων έχουν εκδοθεί πάνω από 2,2 εκατομμύρια βεβαιώσεις (είτε ένταξης στο νόμο είτε μη ύπαρξης αυθαιρεσίας), ενώ κανείς δεν γνωρίζει τον πραγματικό αριθμό αυθαιρέτων στη χώρα, ενώ περίπου 400 χιλιάδες είναι τα (μεγαλύτερα) αυθαίρετα κατηγορίας 5 που έχουν ήδη δηλωθεί στο ηλεκτρονικό σύστημα που διαχειρίζεται το ΤΕΕ.
Η γκρίνια για το ΥΠΕΝ στα αυθαίρετα είναι μεγάλη και έχει πολιτικό κόστος
Πέρα από το πάγωμα συναλλαγών, η ευθύνη του ΥΠΕΝ διαχέεται και σε έναν άλλο τομέα. με προσωπική επιλογή της πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΕΝ επιλέχθηκε η παράταση που δίνεται να αφορά τρίμηνη μόλις διάρκεια. Η επίσημη αιτιολογία είναι ότι η κρίση του κορωνοϊού κράτησε τρεις μήνες – λες και δεν παρατηρείται εκ νέου έξαρση. Ούτε στο ΥΠΕΝ μάθανε τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν όλοι οι εμπλεκόμενοι με τις υπηρεσίες Δόμησης σε όλη τη χώρα…
Εκτός του ότι στην πραγματικότητα οι ΥΔΟΜ ήταν κλειστές επί δίμηνο τουλάχιστον, και όσο και όταν εργάζονταν δεν δέχονται κόσμο παρά μόνο με ραντεβού, που σε πολλές υπηρεσίες φτάνει τις 15-20 ημέρες μετά και σε πολλές πολύ περισσότερο. Αυτό αφορά κάθε έναν που θέλει να κάνει δήλωση αυθαιρέτου ή αυθαιρεσίας ή ακόμη και βεβαίωση μη αυθαιρεσίας σε παλαιά κτίρια, αν ο ιδιοκτήτης δεν έχει πλήρη και αναλυτικά ΟΛΑ τα σχέδια του ακινήτου. Διότι σε αυτές τις περιπτώσεις, που είναι πρακτικά οι περισσότερες, ο μηχανικός που αναλαμβάνει να ψάξει αν ένα ακίνητο έχει αυθαιρεσία (ή όχι) και ποια είναι αυτή πρέπει να συγκρίνει την πραγματική σημερινή κατάσταση με το τα σχέδια που βρίσκονται στους φακέλους της πολεοδομίας – και οι οποίοι στην συντριπτική πλειονότητα δεν υπάρχουν ηλεκτρονικά….
Η επιλογή του ΥΠΕΝ για παράταση μέχρι 30 Σεπτεμβρίου, που αν αφαιρεθεί ο Αύγουστος, που οι πολεοδομίες είναι κλειστές αλλά και οι περισσότεροι ελεύθεροι επαγγελματίες – αλλά και πολίτες – δεν ασχολούνται με εργασίες, αφορά λιγότερες από 45 ημέρες από την ψήφιση του νόμου, φορτώνει με άγχος, υπερβολικές υποχρεώσεις και πιθανόν αδύνατον να διεκπεραιωθούν υποθέσεις, εκατοντάδες, ίσως και χιλιάδες, περιπτώσεις ακινήτων σε όλη τη χώρα.
Και αυτό αφορά κυρίως – αλλά όχι μόνο – όσο κτίρια είναι παντελώς αυθαίρετα ή έχουν μεγάλες αυθαιρεσίες – πάνω από 40%. Και αυτό γιατί έρχεται ένα οριστικό τέρμα στις 30 Σεπτέμβρη πλέον, στη δυνατότητα να δηλωθούν. Αν δεν γίνει δήλωση, το ακίνητο όχι μόνο μπορεί να κατεδαφιστεί, αλλά δεν μπορεί να αξιοποιηθεί για τίποτε, καθώς η βεβαίωση του Ν.4495 είναι απαραίτητη για κάθε δραστηριότητα ή μεταβίβαση.
Το ΥΠΕΝ από το 2019 είπε ότι δεν θα δοθεί άλλη παράταση μετά τον Ιούνη. Κανείς δεν το πίστεψε και επιβεβαιώθηκαν όλοι. Από την άλλη ο Κωστής Χατζηδάκης θέλει να προασπίσει το φιλελεύθερο και «πράσινο» προφίλ του μη δίνοντας παρατάσεις για τα αυθαίρετα, καθώς βασικό του επιχείρημα, που το έχει πει πολλές φορές, είναι «εμείς τελειώνουμε τα αυθαίρετα». Και ορθώς, θα λέγαμε και εμείς μαζί, αλλά το ΥΠΕΝ φέρει βαριά ευθύνη που δεν έχει πείσει τους εμπλεκόμενους και την κοινή γνώμη, ούτε έχει ενημερώσει για την επόμενη ημέρα. Μιλά για την Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου, αλλά δεν έχει κάνει καμία καμπάνια για τον τρόπο που θα δουλεύει ολόκληρη η αγορά ακινήτων μόλις ενεργοποιηθεί. Δηλαδή για τα πλαστικά μαχαιροπίρουνα αξίζουν εκδηλώσεις, συνεντεύξεις τύπου, βίντεο, socialmedia, δηλώσεις, συνεντεύξεις, ομιλίες κλπ, αλλά για το πως θα λειτουργεί η αγορά ακινήτων χωρίς δυνατότητα δήλωσης αυθαιρέτων ή με την Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίων ουδείς ασχολείται στο ΥΠΕΝ να ενημερώσει την κοινή γνώμη… Ξαναλέμε, σε κάτι που υποτίθεται ότι θα είχε ξεκινήσει την 1η Ιουλίου…
Το πολιτικό κόστος που επωμίζεται η κυβέρνηση από την ελαφρότητα που αντιμετωπίζει τα θέματα της πραγματικής οικονομίας και της αγοράς το ΥΠΕΝ, ιδίως στα ζητήματα ακινήτων, είναι μεγάλο και αναρωτιώμαστε πότε θα το μετρήσουν και θα το καταλάβουν οι κυβερνητικοί. Ίσως αν είχαν ανοιχτές τις πόρτες σε ορισμένους μάχιμους και ενεργούς μηχανικούς από την κοινοβουλευτική ομάδα της ΝΔ να καταλάβαιναν καλύτερα τί πραγματικά συμβαίνει έξω από τους τοίχους του Υπουργείου…
Η ανακοίνωση του ΥΠΕΝ
Με τίτλο «Έως τις 30 Σεπτεμβρίου η τακτοποίηση αυθαιρέτων – Τρίμηνη παράταση με τροπολογία στο νομοσχέδιο για την ηλεκτροκίνηση», το Γραφείο Τύπου του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας εξέδωσε την ακόλουθη ανακοίνωση:
«Τρίμηνη παράταση για την τακτοποίηση όλων των αυθαίρετων κατασκευών, έως τις 30 Σεπτεμβρίου 2020 δίνεται από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας με σχετική τροπολογία, που καταθέτει στη Βουλή ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κωστής Χατζηδάκης, στο σχέδιο νόμου «Προώθηση της ηλεκτροκίνησης. Η προηγούμενη προθεσμία ήταν η 30η Ιουνίου.
Τελευταία προθεσμία για τα κτίρια με μεγάλες αυθαιρεσίες
Η 30η Σεπτεμβρίου είναι και η τελευταία προθεσμία για την τακτοποίηση των αυθαιρέτων της κατηγορίας 5 (κτίρια με πολύ σοβαρές αυθαιρεσίες). Να σημειωθεί ότι οι πολύ σοβαρές αυθαιρεσίες αφορούν σε υπέρβαση τουλάχιστον κατά 40% στην κάλυψη και στη δόμηση ή καθ΄ύψος πάνω από 20%.
Για τα υπόλοιπα αυθαίρετα –κατηγορίας 1 έως 4- ισχύει κανονικά η διαδικασία της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας και οι ιδιοκτήτες τους θα μπορούν να τα τακτοποιούν και μετά τις 30 Σεπτεμβρίου, με καταληκτική ημερομηνία την 31η Μαρτίου 2026, καταβάλλοντας προσαυξημένα ποσά τακτοποίησης κατά 20% για το πρώτο έτος καθυστέρησης και επιπλέον 5% για κάθε έναν χρόνο καθυστέρησης.
Με την ίδια τροπολογία, λόγω δυσχερειών στην άσκηση της οικοδομικής δραστηριότητας από την πανδημία παρατείνεται και η ισχύς των οικοδομικών αδειών, των αδειών δόμησης και των αναθεωρήσεών τους μέχρι το τέλος του 2022.»
Update 19/7/2020: το επίσημο κείμενο της τροπολογίας
Και πάλι, όπως αναδείξαμε αρχικά στο economix.gr, το ΥΠΕΝ δεν έδωσε στη δημοσιότητα το περιεχόμενο της τροπολογίας που κατέθεσε (και που περιλαμβάνει και άλλα θέματα, αλλά δεν είναι της παρούσης αυτό…). Ίσως, μάλιστα, κάποιοι να μην είναι πολύ σίγουροι ότι οι διατάξεις θα ψηφιστούν ως έχουν….
Παράλληλα, πέρα από την επιβεβαίωση του περιεχομένου που αποκάλυψε πρώτο το economix.gr στις 10 Ιουλίου 2020, περιλαμβάνονται διατάξεις για την προθεσμία υποβολής των σχεδίων και δικαιολογητικών για τις υπαγωγές που έχουν γίνει ως τώρα, για την αποπληρωμή όσων προστίμων του νόμου Μπιρμπίλη περί ημιυπαιθρίων δεν έχουν ακόμη καταβληθεί, για την παράταση χρόνου ισχύος οικοδομικών αδειών και για την αναδρομική ισχύ των διατάξεων περί προθεσμιών αυθαιρέτων – που αναλύσαμε ανωτέρω.
Το κείμενο που κατατέθηκε από το ΥΠΕΝ έχει ως εξής:
Αιτιολογική Έκθεση
Επί του άρθρου 1
Με την προτεινόμενη διάταξη του πρώτου άρθρου, παρατείνεται η προθεσμία για την τακτοποίηση αυθαίρετων κατασκευών για χρονικό διάστημα τριών μηνών, λόγω πανδημίας. Σε σχέση με τα αυθαίρετα της κατηγορίας 5, η νέα ημερομηνία είναι η τελική προθεσμία για υπαγωγή, ενώ στα αυθαίρετα των λοιπών κατηγοριών είναι η τελική προθεσμία για υπαγωγή χωρίς προσαυξημένο πρόστιμο. Αντίστοιχα, μετατίθενται οι προθεσμίες κα ι οι ημερομηνίες αναφοράς για την καταβολή αυξημένων προστίμων στις λοιπές κατηγορίες αυθαιρέτων.
Επί του άρθρου 2
Με το δεύτερο άρθρο, λόγω δυσχερειών στην άσκηση της οικοδομικής δραστηριότητας, οι οποίες επιτάθηκαν από την πανδημία, παρατείνεται η ισχύς των οικοδομικών αδειών, των αδειών δόμησης και των αναθεωρήσεων αυτών μέχρι το τέλος του 2022.
Προτεινόμενες Διατάξεις:
Άρθρο 1
Παρατάσεις προθεσμιών τακτοποίησης αυθαιρέτων και υποβολής δικαιολογητικών
- Η παρ. 1 του άρθρου 102 του v. 4495/2017 (Α’ 167) αντικαθίσταται ως εξής:
«1. Για τις αυθαίρετες κατασκευές και χρήσεις του άρθρου 96 που υπάγονται στις διατάξεις για την αναστολή επιβολής κυρώσεων σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 97, η αίτηση υπαγωγής μπορεί να υποβληθεί στο πληροφοριακό σύστημα μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου 2020. Εντός της προθεσμίας αυτής ισχύουν οι εκπτώσεις που προβλέπονται στο άρθρο 101. Μετά από την παρέλευση της προθεσμίας αυτής και μέχρι τις 31 Μαρτίου 2026 επιτρέπεται η υπαγωγή στις διατάξεις του παρόντος μόνο για αυθαίρετες κατασκευές και αλλαγές χρήσης των κατηγοριών 1 έως και 4 του άρθρου 9 του v. 4178/2013 (Α’ 174) και των κατηγοριών 1 έως και 4 του άρθρου 96 του παρόντος που είναι προγενέστερες της 28ης Ιουλίου 2011. Για τις υπαγωγές που θα γίνουν από την 1 Οκτωβρίου 2020 και μέχρι τις 31 Μαρτίου 2026 το ενιαίο ειδικό πρόστιμο θα καταβάλλεται προσαυξημένο κατά τα οριζόμενα στις περ. β’ έως στ’ της παρ. 3. Στις περιπτώσεις αυτές, η καταχώριση της ταυτότητας του κτιρίου ή της διηρημένης ιδιοκτησίας στο ηλεκτρονικό μητρώο του άρθρου 62 του παρόντος αποτελεί όρο για την επέλευση των συνεπειών της υπαγωγής.»b2green
- Η π αρ. 3 του άρθρου 102 του v. 4495/ 2017 αντικαθίσταται ως εξής:
«3. Το ενιαίο ειδικό πρόστιμο αυξάνεται:
α) κατά δέκα τοις εκατό (10%), αv η αυθαίρετη κατασκευή ή χρήση ευρίσκεται σε περιοχές προστασίας για τις οποίες έχουν εκδοθεί και ισχύουν προεδρικά διατάγματα καθορισμού όρων δόμησης.
β) κατά είκοσι τοις εκατό (20%), αν η αυθαίρετη κατασκευή ή χρήση υπαχθεί στις διατάξεις του παρόντος από την 1η Οκτωβρίου 2020 μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου 2021,
γ) κατά είκοσι πέντε τοις εκατό (25%), αv η αυθαίρετη κατασκευή ή χρήση υπαχθεί στις διατάξεις του παρόντος από την lη Οκτωβρίου 2021 μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου 2022,
δ) κατά τριάντα τοις εκατό (30%), αv η αυθαίρετη κατασκευή ή χρήση υπαχθεί στις διατάξεις του παρόντος από την 1η Οκτωβρίου 2022 μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου 2023,
ε) κατά τριάντα πέντε τοις εκατό (35%), αν η αυθαίρετη κατασκευή ή χρήση υπαχθεί στις διατάξεις του παρόντος από την 1η Οκτωβρίου 2023 μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου 2024,
στ) κατά σαράντα τοις εκατό (40%) , αν η αυθαίρετη κατασκευή ή χρήση υπαχθεί στις διατάξεις του παρόντος από την lη Οκτωβρίου 2024 μέχρι τις 31 Μαρτίου 2026.».
- Η παρ. 11 του άρθρου 51 του v. 4643/2019 (Α’ 193) αντικαθίσταται ως εξής:b2green
«11. Για τις περιπτώσεις υπαγωγής στον ν. 4178/2013, οι οποίες δεν μεταφέρονται στον ν. 4495/2017 κα ι τις περιπτώσεις υπαγωγής στον ν. 4014/ 2011 που έχουν μεταφερθεί στον ν. 4178/2013, ο μηχανικός υποχρεούται να ολοκληρώσει την ηλεκτρονική υποβολή των απαραίτητων δικαιολογητικών μέχρι:
α) 8.11.2020 για δηλώσεις με ημερομηνία μεταφοράς από τον ν. 4014/2011 (Α· 209} στον v. 4178/2013 (Α’ 174) ή εξόφλησης του παράβολου έως την 31η Δεκεμβρίου 2013».
β) 8.11.2020 για δηλώσεις με ημερομηνία μεταφοράς από τον v. 4014/2011 στον ν. 4178/2013 ή εξόφλησης του παραβόλου από 1.1.2014 έως 31.12.2014,
γ) 8.2.2021 για δηλώσεις με ημερομηνία μεταφοράς από τον v. 4014/2011 στον v. 4178/2013 ή εξόφλησης του παραβόλου από 1.1.2015 έως 31.12.2015,
δ) 8.5.2021 για δηλώσεις με ημερομηνία μεταφοράς από τον ν. 4014/2011 στον v. 4178/2013 ή εξόφλησης του παραβόλου από 1.1.2016 έως 31.12.2016,
ε) 8.8.2021 για δηλώσεις με ημερομηνία μεταφοράς από τον v. 4014/2011 στον ν. 4178/2013 ή εξόφλησης του παραβόλου από 1.1.2017 έως 3.11.2017.
Σε κάθε περίπτωση, δεν επιτρέπεται η ολοκλήρωση της διαδικασίας υπαγωγής για ακίνητα της κατηγορίας 5 του άρθρου 9 του ν. 4178/2013 μετά τις 30 Σεπτεμβρίου 2020.»
- Για τις περιπτώσεις υπαγωγής του v. 3843/ 2010 (Α’ 62), για τις οποίες δεν έχει ολοκληρωθεί η πληρωμή του συνολικού ποσού προστίμου, το υπολειπόμενο ποσό καταβάλλεται εφάπαξ, με χρήση του κωδικού πληρωμής σε τράπεζα που αντιστοιχούσε στην υπαγωγή , μέχρι τις 30.9.2020.
- Η ισχύς του παρόντος άρθρου εκκινεί από 1.7.2020.
Άρθρο 2
Παρατάσεις οικοδομικών αδειών
Η ισχύς των οικοδομικών αδειών, των αδειών δόμησης και των τυχόν αναθεωρήσεων αυτών που προβλέπονται στις παρ. 5 και 6 του άρθρου 50 του ν. 4495/2017, καθώς και όσων εκδόθηκαν σύμφωνα με τον ν. 4495/2017 έως τις 30.12.2018, παρατείνεται έως τις 31.12.2022.