Μπορεί η κυβέρνηση και ειδικά το Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων να πανηγύρισαν πρόσφατα την έγκριση από το ΣτΕ αρχικά και την υπογραφή αμέσως μετά του σχεδίου ΠΔ για την στρατηγική επένδυση της αραβικών συμφερόντων AGC Εquity Partners στη θέση Καραπέτης-Άνω Μέρα- στη Μύκονο (το αποκαλούμενο Mykonos Project της γνωστής από τον Αστέρα Βουλιαγμένης εταιρείας), αλλά το σήριαλ και αυτής της επένδυσης δεν έχει λάβει τέλος. Αντιθέτως, μάλιστα, όπως προκύπτει από το ρεπορτάζ…
Και αυτό γιατί, προς έκπληξη πολλών που δεν κατοικοεδρεύουν στο νησί των Ανέμων και δεν παρακολουθούν τα πολιτικά και άλλα τεκταινόμενα του λεγόμενου (στην αργκό της αγοράς…) «ανεξάρτητου κρατιδίου της Μυκόνου», αντιδρά δυναμικά στην επένδυση ο Δήμαρχος του νησιού!
Το ξαναγράφουμε για να το εμπεδώσουμε…: Στη Μύκονο, αντιδρά σε ΜΙΑ, συγκεκριμένη, τουριστική επένδυση ο Δήμαρχος Μυκόνου Κωνσταντίνος Κουκάς καθώς, όπως υποστηρίζει, επιβαρύνει το περιβάλλον και τις υποδομές του νησιού.
Για όσους δεν θυμούνται, η AGC έχει δημιουργήσει την Blue Iris και μέσω αυτής θα κατασκευάσει και θα λειτουργήσει ένα νέο τουριστικό χωριό στην περιοχή Καραπέτης της Άνω Μεράς Μυκόνου. Η επένδυση είναι προϋπολογισμού της τάξεως των 60 εκατ. ευρώ και θα αναπτυχθεί σε έκταση 60.324 στρεμμάτων. Περιλαμβάνει την κατασκευή ξενοδοχείου δυναμικότητας 192 κλινών με 95 τουριστικές κατοικίες διαφόρων μεγεθών, μαζί με εγκαταστάσεις άθλησης και ευεξίας, πισίνα, τελεφερίκ, πολυχώρο εκδηλώσεων και υπαίθριο θέατρο, καταστήματα (όπως και ελληνικό καφενείο, ταβέρνα, εστιατόρια), μικρό παρεκκλήσι, μαρίνα-καταφύγιο σκαφών κλπ. Το Mykonos Project έχει ενταχθεί στο καθεστώς των στρατηγικών επενδύσεων και ως τέτοια έχει λάβει το πράσινο φως από το ΣτΕ κατά την έκδοση του ΠΔ για το συγκεκριμένο Ειδικό Σχέδιο Χωρικής Ανάπτυξης Στρατηγικών Επενδύσεων (ΕΣΧΑΣΕ) που δημοσιεύθηκε, ήδη, στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Ωστόσο όχι μόνο ο Δήμαρχος, όπως αναφέραμε, αλλά συνολικά ο Δήμος αντιδρά. Άλλωστε είχε γνωμοδοτήσει αρνητικά το Δημοτικό Συμβούλιο με την ίδια αιτιολογία που προβάλει και τώρα ο Δήμαρχος. Σύμφωνα με τα πρακτικά του Δήμου Μυκόνου, Δήμαρχος Κωνσταντίνος Κουκάς υποστηρίζει ότι «το εν λόγω ζήτημα είναι ιδιαίτερης σημασίας και σπουδαιότητας για το νησί μας και θα πρέπει να διασφαλίσουμε τα συμφέροντα του Δήμου μας, αποτρέποντας την περιβαλλοντική επιβάρυνση αλλά και τις υποδομές του νησιού».
Στο πλαίσιο αυτό της συνολικής αντίδρασης, ο Δήμαρχος και ο Δήμος εξετάζουν, σύμφωνα με το ρεπορτάζ, διάφορες νομικές κινήσεις για να μπλοκαριστεί η επένδυση. Επειδή μάλιστα αντιλαμβάνονται τη συνθετότητα μιας τέτοιας προσφυγής και την ανάγκη εξειδικευμένου δικηγόρου στα πολεοδομικά και χωροταξικά ζητήματα και στο διοικητικό δίκαιο, θα προσφύγουν σε εξωτερικό δικηγόρο και όχι στους νομικούς συμβούλους του δήμου, αφιερώνοντας περίπου 5.500 ευρώ…
Σύμφωνα με σχετικές πληροφορίες ένα από τα μέτρα που σκέφτονται είναι η κατάθεση αίτησης ακύρωσης ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας κατά του Προεδρικού Διατάγματος και ασφαλιστικών μέτρων ώστε να αποτραπεί η έναρξη υλοποίησης του έργου. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι πληροφορίες ότι το σκεπτικό της προσφυγής θα περιέχει την προσβολή των εξουσιοδοτικών διατάξεων του Π.Δ., «που επιτρέπουν την ανατροπή του χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού που προβλέπει η εγκεκριμένη από το έτος 2005 ΖΟΕ της νήσου Μυκόνου». Και είναι ενδιαφέρον διότι αν μια τέτοια κίνηση δικαιωθεί από το ΣτΕ επί της αρχής και όχι με τα ειδικά και μοναδικά χαρακτηριστικά της Μυκόνου, θα σημάνει στην πράξη την ακύρωση ολόκληρου του θεσμικού πλαισίου των Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων, στα οποία ανήκουν και τα ΕΣΧΑΔΑ και ΕΣΧΑΣΕ. Δηλαδή το σύνολο των μεγάλων επενδύσεων στη χώρα, τα οποία ο νομοθέτης και το ΣτΕ μέχρι σήμερα δέχονται ότι μπορούν να τροποποιούν, υπό προϋποθέσεις που εδώ τηρήθηκαν, τον υπερκείμενο – γενικότερο σχεδιασμό μιας περιοχής. Προφανώς επειδή στον Δήμο καταλαβαίνουν ότι αυτή είναι μια πολύ δύσκολη μάχη, ετοιμάζουν και άλλα όπλα για την προσφυγή τους, όπου με διάφορους νομικούς χαρακτηρισμούς και εργαλεία θα προσπαθήσουν να αποδείξουν ότι το ΠΔ «ανατρέπει το φυσικό και ανθρωπογενές περιβάλλον του νησιού». Βέβαια, το θέμα αυτό έχει κριθεί από τη διοίκηση και από το ΣτΕ, οπότε δεν ξέρουμε τί ελπίδες έχει η προσφυγή κατά του ΠΔ… Πάντως ο Δήμος ίσως έχει περισσότερη τύχη στη συνέχεια, καθώς σε κάθε απόφαση και διοικητική πράξη για την υλοποίηση της επένδυσης μπορεί να προσφεύγει στο ΣτΕ – κάθε φορά – αν φυσικά έχει διαφορετικό σκεπτικό που δεν έχει κριθεί από το ανώτατο ακυρωτικό δικαστήριο… Κάτι που ίσως μετρήσει στο τί ακριβώς θα πράξει άμεσα και τί θα επικαλεστεί στην πρώτη προσφυγή στο ΣτΕ.
Ένα σημείο που εντυπωσιάζει πάντως στο θέμα της επένδυσης είναι ότι η τοπική αυτοδιοίκηση δεν έχει ενιαία θέση στο συγκεκριμένο ζήτημα. Ενώ ο Δήμος Μυκόνου από τη μία αντιδρά, από την άλλη η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου συμφωνεί με την επένδυση. Ο Περιφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου Γιώργος Χατζημάρκος μάλιστα είχε αναφέρει για το θέμα ότι οι όροι δόμησης του συγκεκριμένου ξενοδοχείου θα ήταν οι ίδιοι είτε επρόκειτο να γίνει ΕΣΧΑΣΕ είτε όχι, και ότι θα ήταν οι ίδιοι για κάθε είδους τουριστική επένδυση (αυτός είναι άλλωστε και ένας βασικός λόγος που το ΣτΕ γνωμοδότησε θετικά και που επενδυτής, παρότι επέλεξε το εργαλείο των ΕΣΧΑΣΕ που του δίνει δυνατότητα υπέρβασης των γενικών όρων, δεν το έκανε). Και σημείωνε ο Περιφερειάρχης ότι οι γενικοί κανόνες που επιτρέπουν αυτούς τους όρους δόμησης έχουν την έγκριση του Δήμου Μυκόνου που τους εφαρμόζει άλλωστε και σε κάθε έργο στην περιοχή.
Αυτό που εντυπωσιάζει επίσης είναι ότι πολλοί εστιάζουν στο συγκεκριμένο έργο που εν τέλει περνά τη βάσανο ολόκληρης της νομιμότητας με την έκδοση του ΕΣΧΑΣΕ, και την κατόπιν έκδοση αποφάσεων από το Υπουργείο Ανάπτυξης κλπ. όταν στο νησί της Μυκόνου είναι γνωστό τοις πάσι ότι οι πολεοδομικοί κανόνες και οι νόμοι ακολουθούνται α-λα-κάρτ, όταν ακολουθούνται… Δεν είναι τυχαίο ότι η περιοχή είναι γνωστός «πρωταθλητής» στις πολεοδομικές αυθαιρεσίες οι οποίες βασικά αποτελούνται από την εξής γνωστή μεθόδευση: βγάζουμε μια άδεια οικοδομής για ό,τι να ναι (οικία, μικρό κατάστημα κλπ) και μετά χτίζουμε ότι θέλουμε, καθώς είτε θα πέφτουν συνεννοήσεις με το αζημίωτο για να μην ελεχθεί η οικοδομή είτε θα γίνουν δηλώσεις αυθαιρέτων για νομιμοποίηση, αν είναι «εφικτό» και το προβλέπει ο νόμος… Σε κάθε περίπτωση η γενική εντύπωση που υπάρχει έιναι ότι στο νησί των Ανέμων κανείς δεν έχτισε με τον σταυρό στο χέρι και με πλήρη νομιμότητα τις τελευταίες δεκαετίες. Αλλά αυτό δεν φαίνεται να απασχολεί τους τοπικούς άρχοντες…
Αξίζει πάντως να σημειώσουμε ότι ο Δήμος Μυκόνου μάλλον έχει ήδη μάθει από τα λάθη του, καθώς η αρνητική του γνωμοδότηση στην άλλη μεγάλη επένδυση που ετοιμάζεται στο νησί, αυτή του Project Blue της Grivalia, δεν έχει καμία σχέση με την γνωμοδότηση για το Mykonos Project της BlueIris/AGC. Παρότι και στις δύο περιπτώσεις ο Δήμος είναι αρνητικός και μάλιστα ομόφωνα το δημοτικό συμβούλιο δηλώνει την άρνησή του, στη μία (αυτή της AGC) είναι εξαιρετικά λακωνική η απόφαση σε σχέση με τους λόγους, ενώ αντίθετα εξαιρετικά αναλυτική για την επένδυση της Grivalia περιλαμβάνοντας μια αναλυτική έκθεση της τεχνικής υπηρεσίας (που ασχολείται με έργα και πολεοδομικά θέματα) στην οποία αναλύεται συνταγματικά και νομικά γιατί είναι αντισυνταγματικό ολόκληρο το πλαίσιο των ΕΧΣ/ΕΣΧΑΔΑ/ΕΣΧΑΣΕ και πώς αντιβαίνει η επένδυση τον χωροταξικό σχεδιασμό… Πέρα από τη βασιμότητα των ισχυρισμών (που είναι πολύ συζητήσιμη, για όσους ξέρουν…) η απόφαση δείχνει αφενός ότι έμαθε ο Δήμος πως η αρνητική γνωμοδότηση χωρίς σκεπτικό δεν παίζει κανέναν ρόλο στη διαδικασία αδειοδότησης μιας επένδυσης (ούτε στο ΣτΕ…) και αφετέρου ότι αφού αντιδρά πρέπει να προετοιμάζεται για τις προσφυγές που θα κάνει…
Σημειώνεται ότι και οι δύο αυτές επενδύσεις είναι μεγάλες, γίνονται στην πιο αραιοδομημένη περιοχή του νησιού, στην πρώην κοινότητα Άνω Μέρας με το περίφημο μοναστήρι της Παναγίας Τρουλιανής (που έχει στην ιδιοκτησία της κάποιες από τις εκτάσεις των επενδύσεων…) και πράγματι τροποποιούν τον σχεδιασμό του νησιού (που ήδη κλείνει εικοσαετία από τη μελέτη του). Ήδη ο Δήμος λοιπόν ετοιμάζει την εκπόνηση νέου Τοπικού Χωρικού Σχεδίου (δηλαδή νέου σχεδίου πόλης), ανταποκρινόμενος στο κάλεσμα του ΥΠΕΝ (που παρουσίασε αναλυτικά το economix.gr), προκειμένου να αποκτήσει σύγχρονο χωροταξικό και πολεοδομικό σχεδιασμό (και μέσω αυτού, προφανώς, αν ισχύουν μέχρι την έγκρισή του οι δεδομένες συνθήκες, να μπλοκάρει τις μεγάλες τουριστικές επενδύσεις). Πάντως ο Δήμος δεν φαίνεται να αντιδρά ανάλογα σε άλλες μεγάλες και μικρές τουριστικές επενδύσεις που χαρακτηρίζουν άλλωστε το νησί των Ανέμων – άλλωστε στο Ειδικό Χωροταξικό του Τουρισμού όλης της χώρας που ακυρώθηκε από το ΣτΕ η Μύκονος, δικαίως, ήταν στα κορεσμένα νησιά, στα οποία όμως, παρότι το ξεχνά η τεχνική έκθεση του δήμου, δεν απαγορεύονταν οι μεγάλες επενδύσεις (αρκεί να ήταν πράσινες) αλλά μάλλον οι μικρές…
Διαβάστε τα ρεπορτάζ το economix.gr με αναλυτικές πληροφορίες για την επένδυση Mykonos Project της BlueIris/AGC και τις προβλέψεις του ΕΣΧΑΣΕ:
Mykonos project: Στο δρόμο προς το ΣτΕ το Π.Δ. της επένδυσης 60 εκατ. ευρώ της Blue Iris