Χειρότερο πλήγμα από το μηδενισμό των κρατήσεων λόγω κορωνοϊου δεν θα μπορούσε να υποστεί ένα «business plan» που έχει στηριχθεί στην ενοικίαση ενός ακινήτου μέσω Airbnb. Κι όμως, παρότι οι ιδιοκτήτες βρίσκονται εδώ και μήνες με σχεδόν μηδενικά έσοδα και είναι άγνωστο πώς θα διαμορφωθεί το καλοκαίρι από πλευράς τουριστικών αφίξεων, αντιστέκονται. Δεν προχωρούν μαζικά σε πωλήσεις των ακινήτων τους, ενώ, εάν χρειαστεί, εάν δηλαδή έχουν ανάγκη από μετρητά, προχωρούν στην παραδοσιακή ενοικίασή τους.
Αυτό αναφέρει έρευνα που πραγματοποίησε η εταιρεία EY και το Εμπορικό και Βιοτεχνικό Επιμελητήριο Αθηνών, βάσει της οποίας αρκετοί από τους «πληττόμενους» λόγω κορωνοϊού ιδιοκτήτες διατηρούν στάση αναμονής, χωρίς να παραιτούνται από τις βραχυχρόνιες μισθώσεις και περιμένουν να δουν πώς θα εξελιχθεί η ζήτηση ώστε να πράξουν αναλόγως.
Ο λόγος; Σε αντίθεση με την Αμερική και άλλες χώρες, όπου υπήρξαν μαζικές πωλήσεις ακινήτων σε χαμηλές τιμές, στη χώρα μας δεν υπήρξε σημαντικός δανεισμός με στόχο την αγορά σπιτιού με στόχο την μίσθωσή του μέσω Airbnb. Έτσι, μεγάλος αριθμός ιδιοκτητών-που η έρευνα δεν ποσοτικοποιεί- εμφανίζεται διατεθειμένος να κάνει υπομονή μέχρι να ξεκαθαρίσει το τοπίο παρά να πουλήσει το ακίνητό του, σε μία τιμή που θεωρεί χαμηλή. Βέβαια, με δεδομένο ότι η ζήτηση για Airbnb θα αργήσει να επιστρέψει στα προ covid-19 επίπεδα, ολοένα και περισσότερο προτιμούν να ενοικιάσουν το ακίνητό τους ακόμη και επιπλωμένο για να περιορίσουν έστω ένα τμήμα των απωλειών.
Τα ενοικιαστήρια
Ως αποτέλεσμα, τα παραδοσιακά ενοικιαστήρια έχουν κάνει δυναμικά την εμφάνισή τους. Έτσι, δημιουργείται μία νέα πραγματικότητα στην αγορά ακινήτων που αφορά την αυξημένη προσφορά στα διαμερίσματα προς ενοικίαση, πολλά εκ των οποίων είναι επιπλωμένα, καθώς μέχρι πριν από λίγο καιρό λειτουργούσαν ως τουριστικά καταλύματα τύπου Airbnb, σε συνδυασμό με μειωμένες τιμές, σύμφωνα με την έρευνα.
Σύμφωνα δε με πρόσφατα στοιχεία του Spitogatos.gr κατά το διάστημα Μάρτιος – Απρίλιος 2020, η αύξηση στον αριθμό των αγγελιών ενοικίασης ακινήτων είναι αξιοσημείωτη. Συγκεκριμένα, για τον Απρίλιο, η συνολική αύξηση των αγγελιών στο Δήμο Αθηναίων ανήλθε στο 7,1%. Η αλλαγή της εικόνας που καταγράφεται σε όλες τις περιοχές με υψηλή συγκέντρωση διαμερισμάτων του Δήμου Αθηναίων, που μέχρι πριν από μερικό διάστημα ήταν αναρτημένα στην πλατφόρμα της Airbnb και σε άλλες ψηφιακές πλατφόρμες βραχυχρόνιων μισθώσεων είναι αισθητή.
Στα Πετράλωνα σημειώθηκε η μεγαλύτερη αύξηση σε αγγελίες ακινήτων προς ενοικίαση (44,4%). Στις περιοχές Γκάζι – Μεταξουργείο – Βοτανικός, οι αγγελίες ενοικίασης διαμερισμάτων αυξήθηκαν κατά 18,0%, στον Νέο Κόσμο η άνοδος άγγιξε το 43,6%, ενώ συνολικά στο Εμπορικό Τρίγωνο (Πλάκα, Μοναστηράκι, Ακρόπολη κ.τ.λ.) η αύξηση των ενοικιαστηρίων ανήλθε σε 30,8%. Επιπλέον, στις περιοχές Ιλίσια, Εξάρχεια-Νεάπολη, Πολύγωνο και Παγκράτι η αύξηση των αγγελιών κυμάνθηκε από 11-11,8%. Στο Μετς-Καλλιμάρμαρο η άνοδος άγγιξε περίπου το 9%, ενώ στο Κουκάκι-Μακρυγιάννη το 5%. Επομένως, γίνεται αισθητή η ενίσχυση της προσφοράς των διαθέσιμων ενοικιαζόμενων διαμερισμάτων, ιδίως σε περιοχές όπου είχαν παρατηρηθεί ελλείψεις.
Σύμφωνα με την πλατφόρμα ερευνών για τις βραχυχρόνιες μισθώσεις (AirDNA), μέχρι το τέλος Μαρτίου οι ενεργές αγγελίες ακινήτων στο κέντρο της Αθήνας είχαν υποχωρήσει σε 9.900, από σχεδόν 10.330 στις αρχές του μήνα. Συνολικά 430 ακίνητα σταμάτησαν να διατίθενται ως καταλύματα βραχυχρόνιας διαμονής, δείγμα των προθέσεων των ιδιοκτητών. Αντίστοιχα, η μέση πληρότητα κατά τον μήνα Μάρτιο υποχώρησε στο 41% από 82% που είχε καταγραφεί το Σεπτέμβριο.
Πτώση εσόδων
Η ανθεκτικότητα πάντως, των ιδιοκτητών είναι αξιοσημείωτη για ένα ακόμη λόγο. Επειδή, δηλαδή, τα έσοδα από βραχυχρόνιες μισθώσεις είχαν αρχίσει να υποχωρούν πολύ καιρό προτού κάνει την εμφάνισή του ο κορωνοϊός, καθώς υπήρξε υπερπληθώρα καταλυμάτων. Για τους μήνες Ιούλιο, Αύγουστο και Σεπτέμβριο, οι οποίοι αποτελούν κοινούς μήνες για τα έτη 2018 και 2019, το μέσο μικτό μηνιαίο εισόδημα φαίνεται να παρουσιάζει πτωτική τάση και συγκεκριμένα για την 1η Δημοτική Κοινότητα, το μηνιαίο εισόδημα μειώνεται τον Ιούλιο έως και 116 ευρώ. Εξαίρεση αποτελεί η 5η Δημοτική Κοινότητα, όπου για τον Αύγουστο και το Σεπτέμβριο το μέσο μηνιαίο εισόδημα παρουσιάζει άνοδο κατά 17 ευρώ και 58 ευρώ αντίστοιχα.
Ανεξαρτήτως όμως, της κρίσης, η οποία θα φανεί εάν είναι πρόσκαιρη, σύμφωνα με την μελέτη συνάγεται η ανάγκη άμεσης εφαρμογής ενός ολοκληρωμένου ρυθμιστικού πλαισίου για τις βραχυπρόθεσμες μισθώσεις. Κι αυτό προκειμένου να περιοριστεί η φοροδιαφυγή από την εν λόγω δραστηριότητα, αλλά και ο αθέμιτος ανταγωνισμός έναντι του ξενοδοχειακού κλάδου.