Tο τουρκικό πλοίο γεωτρήσεων «Γιαβούζ»
Tο τουρκικό πλοίο γεωτρήσεων «Γιαβούζ»
Tο τουρκικό πλοίο γεωτρήσεων «Γιαβούζ»Πηγή Εικόνας: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Στάση αναμονής απέναντι στις εξελίξεις που δρομολογεί με την παράνομη δραστηριότητά της στην κυπριακή ΑΟΖ η Τουρκία τηρεί η Λευκωσία που επιστρατεύει τη διπλωματική οδό για να αντιμετωπίσει τις συνέπειες των ενεργειών της Άγκυρας.

Πηγές σημειώνουν ότι η Λευκωσία θα επιχειρήσει αφενός να παρατηρήσει την έκταση και την κλιμάκωση της τουρκικής προκλητικότητας και αφετέρου να διεθνοποίησει, όπως έχει πράξει αντίστοιχα και στο παρελθόν, το πρόβλημα που δημιουργεί η κλιμακούμενη παρουσία της Τουρκίας στην ΑΟΖ. Η Λευκωσία, με δεδομένη την ανισορροπία ισχύος, επενδύει ιδιαίτερα στην εφαρμογή του διεθνούς δικαίου ενώ ασκεί, στο μέτρο του εφικτού, πιέσεις τόσο σε ΟΗΕ όσο και σε Ε.Ε. προκειμένου να υπάρξει πιο δραστήρια αντίδραση από τη διεθνή κοινότητα και να μην παραμείνει η καταδίκη των τουρκικών προκλήσεων σε ανακοινώσεις.

Σε αυτό το πλαίσιο, έγινε και η τηλεφωνική επικοινωνία του ΥΠΕΞ, Νίκου Χριστοδουλίδη, με τον Γάλλο ομόλογό του Ζαν-Ιβ Λε Ντριάν, αναφορικά με την ΑΟΖ και τις τουρκικές παραβιάσεις. Μάλιστα, ο ίδιος επικοινώνησε και με την ισπανίδα ομόλογό του, Αράχνα Γκονζάλες, την Πέμπτη όπου μεταξύ άλλων συζήτησαν και για την κυπριακή ΑΟΖ ενώ προηγήθηκε τηλεφωνική επικοινωνία του με τους ομολόγους του σε Εσθονία και Ιρλανδία την Τετάρτη.

Στο ίδιο πλαίσιο εντάσσεται και η χθεσινή συνομιλία των υπουργών Εξωτερικών της Ελλάδας, της Κύπρου, της Αιγύπτου, της Γαλλίας και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων από την οποία η Κύπρος έλαβε τη σαφή καταδίκη της τουρκικής προκλητικότητας καθώς οι υπουργοί των πέντε κρατών «καταδίκασαν τις συνεχιζόμενες τουρκικές παράνομες δραστηριότητες στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη και στα χωρικά ύδατα της Κυπριακής Δημοκρατίας, καθώς αποτελούν σαφή παραβίαση του διεθνούς δικαίου όπως αντανακλάται στη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας» ενώ επεσήμαναν πως «πρόκειται για την έκτη απόπειρα της Τουρκίας σε λιγότερο από έναν χρόνο να διεξαγάγει παράνομες γεωτρήσεις στις θαλάσσιες ζώνες της Κύπρου».

ΟΙ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ

Το νεότερο για τη Λευκωσία δεν αφορά την παράνομη παρουσία της Τουρκίας στην κυπριακή ΑΟΖ αλλά την έλλειψη κυπριακής απάντησης. Κι αυτό γιατί οι ξένες εταιρείες που επιχειρούσαν για λογαριασμό της απομακρύνθηκαν εξαιτίας της υγειονομικής κρίσης (covid-19) και της κρίσης των τιμών του πετρελαίου. Η κοινοπραξία Total/ENI αναμένεται να επανέλθει σε περίπου έναν χρόνο, δηλαδή Μάρτιο με Απρίλιο του 2021, ενώ η κοινοπραξία ExxonMobil/Qatar Petroleum αναμένεται να επιστρέψει στην κυπριακή ΑΟΖ τον Σεπτέμβριο του ίδιου έτους.

Όπως έχουν επισημάνει στο economix.gr παράγοντες που έχουν γνώση των ενεργειακών εξελίξεων αλλά και των γεωπολιτικών παιχνιδιών στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, η απόφαση των εταιρειών δεν δρομολογεί τελεσίδικες αποφάσεις για απομάκρυνσή τους ενώ, σύμφωνα και με τις εξελίξεις σε παγκόσμιο επίπεδο, δεν αποτελεί και μία παράλογη απόφαση. Η ειδοποιός διαφορά, ωστόσο, με την τουρκική ΤΡΑΟ είναι ότι δρουν με γνώμονα το επιχειρηματικό συμφέρον τους και, όπως είναι αυτονόητο, η κρίση τους κάνει να περιορίσουν τις μη – ζωτικές δραστηριότητές τους.

Η Τουρκία στο πρόσφατο παρελθόν δεν είχε υπό τον έλεγχό της κανένα γεωτρύπανο ενώ, στην παρούσα συγκυρία, διαθέτει τρία γεωτρύπανα – προϊόν της άμεσης απόκρισης στις πρακτικές ανάγκες για επιχειρήσεις στην περιοχή. Από τα τρία τουρκικά γεωτρύπανα, αργά το βράδυ της Δευτέρας, μόνο το Yavuz βρισκόταν στην κυπριακή ΑΟΖ, συνοδευόμενο από βοηθητικό σκάφος Altan . Το Sertao, σύμφωνα με το MarineTraffic.com, είχε ελλιμενιστεί στη Σελευκεια ενώ το Fatih βρισκόταν στο λιμάνι της Κωνσταντινούπολης.

ΟΙ ΚΙΝΔΥΝΟΙ

Ο εκνευρισμός της Λευκωσίας ξεκινά από την άγνοιά της αναφορικά με το πόσο μακριά θα επιχειρήσει να φτάσει η Άγκυρα και, πιο συγκεκριμένα, αν θα επιχειρήσει να πραγματοποιήσει γεώτρηση στην ΑΟΖ της. Με δεδομένο ότι το τουρκικό γεωτρύπανο βρίσκεται μόνο του στην κυπριακή ΑΟΖ και ενώ δεν υπάρχει σχετική πρόβλεψη για επιστροφή κάποιας εκ των εταιρειών για τον επόμενο τουλάχιστον χρόνο, η Τουρκία μπορεί να προχωρήσει ανενόχλητη τις παράνομες δραστηριότητές της. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του Philenews και του δημοσιογράφου Ανδρέα Πιμπίσιη, στην κυπριακή ΑΟΖ «δεν βρίσκονται μόνο τα τουρκικά γεωτρύπανα αλλά και τα πλοία του πολεμικού ναυτικού της Τουρκίας, τα οποία αποτελούν μιας μορφής συνοδευτικό στόλο».