Εκ διαμέτρου αντίθετοι, με σειρά διατάξεων που βρίσκονται στο περιβαλλοντικό νομοσχέδιο που κατατέθηκε στην Βουλή από το υπουργείο Περιβάλλοντος, εμφανίζονται το WWF Ελλάς και η Greenpeace.
Μάλιστα, στην κοινή τους ανακοίνωση ζητούν από τους πολίτες την έκτακτη και άμεση παρέμβασή τους, προκειμένου να αποσυρθούν οι «σκανδαλώδεις διατάξεις» από το νομοσχέδιο για τον «Εκσυγχρονισμό Της Περιβαλλοντικής Νομοθεσίας» που κατέθεσε το ΥΠΕΝ την περασμένη Παρασκευή (24 Απριλίου) προς συζήτηση και ψήφιση στο Ελληνικό Κοινοβούλιο.
Όπως σημειώνουν, «το πολυνομοσχέδιο είχε τεθεί αρχικά σε δημόσια διαβούλευση με 66 άρθρα. Ωστόσο, η τελική έκδοση που κατατέθηκε προς ψήφιση στη Βουλή είχε 130 άρθρα (!), 64 εκ των οποίων δεν είδαν ποτέ το φως της δημοσιότητας κατά τη διαδικασία δημόσιας διαβούλευσης. Πρόκειται για μία από τις πιο τρανταχτές περιπτώσεις αδιαφανών διαδικασιών, η οποία υπονομεύει τη δημοκρατικότητα των θεσμών του πολιτεύματός μας».
Κατά τις περιβαλλοντικές οργανώσεις, η παγκόσμια πανδημία και οι πρωτοφανείς επιπτώσεις στις ζωές και την υγεία δισεκατομμυρίων ανθρώπων σε όλο τον πλανήτη αναδεικνύουν την ανάγκη για άμεση επίσπευση των αλλαγών στον τρόπο που λειτουργεί η οικονομία: αλλαγές που την καθιστούν κοινωνικά δικαιότερη και πιο ανθεκτική, με έμφαση στην προστασία της δημόσιας υγείας, τον περιορισμό της ρύπανσης, την απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα και την προστασία των φυσικών οικοσυστημάτων. «Αντί αυτού, με σύσσωμη τη χώρα σε κατάσταση καραντίνας η κυβέρνηση περνάει κυριολεκτικά “κάτω από το τραπέζι” προκλητικές διατάξεις υπέρ των εξορύξεων υδρογονανθράκων σε προστατευόμενες περιοχές της Επικράτειας» αναφέρουν χαρακτηριστικά.
Σύμφωνα με τις περιβαλλοντικές οργανώσεις, το πολυνομοσχέδιο του ΥΠΕΝ θέτει το φυσικό περιβάλλον της χώρας σε πρωτοφανή κίνδυνο, καθώς για πρώτη φορά:
- Επιτρέπονται ρητά οι εξορύξεις πετρελαίου και αερίου μέσα σε ζώνες διαχείρισης οικοτόπων και ειδών (Άρθρο 44).
- Αφαιρείται από την τοπική κοινωνία και τις δημοτικές αρχές το δικαίωμα γνώμης για βαριά επικίνδυνες και ρυπογόνες εγκαταστάσεις εξόρυξης υδρογονανθράκων στις δημόσιες περιοχές ιδιοκτησίας τους (Άρθρο 110).
Ο Τάκης Γρηγορίου, υπεύθυνος για θέματα ενέργειας και κλιματικής αλλαγής στο ελληνικό γραφείο της Greenpeace, σχολίασε πως «όταν με αφορμή τον κορονοϊό πριν λίγες ημέρες οι επιστήμονες του ΟΗΕ τόνισαν ότι ‘η φύση μας στέλνει μήνυμα’, στο Υπουργείο Περιβάλλοντος μάλλον κοιτούσαν αλλού. Δεν εξηγείται αλλιώς ότι κατέθεσαν βιαστικά ένα νομοσχέδιο το οποίο κάνει ακριβώς το αντίθετο από αυτό που ζητά η επιστήμη: αφήνει έκθετα τα φυσικά οικοσυστήματα της χώρας σε μία βρώμικη και επικίνδυνη βιομηχανία, η οποία κανονικα θα έπρεπε να μετράει λίγα χρόνια ζωής ακόμα. Ζητάμε τη βοήθεια του κόσμου να το ανατρέψουμε αυτό και να διεκδικήσουμε το μέλλον που όλοι ξέρουμε ότι δικαιούμαστε».
Η Θεοδότα Νάντσου, επικεφαλής πολιτικής, WWF Ελλάς, σημείωσε ότι «το νομοσχέδιο δίνει την εικόνα μιας κυβέρνησης που αδυνατεί να αφουγκραστεί τα περιβαλλοντικά μηνύματα των καιρών. Η πανδημία μάς δείχνει ξεκάθαρα ότι η υγεία των ανθρώπων είναι ένα με την υγεία του πλανήτη. Διαπερνώντας τη μέχρι σήμερα προστατευτική για τα οικοσυστήματα νομοθεσία, με διατάξεις που επιτρέπουν εξορύξεις πετρελαίων σε προστατευόμενες περιοχές, και αφαιρώντας το δικαίωμα γνώμης από δημοτικές αρχές περιοχών όπου θα γίνουν πετρελαϊκές έρευνες, η κυβέρνηση προσφέρει δώρα σε μια βιομηχανία που πνέει τα λοίσθια».
Παράλληλα, το πολυνομοσχέδιο-εξπρές όπως αναφέρουν οι περιβαλλοντικές οργανώσεις, επιχειρεί να αλλάξει σχεδόν τα πάντα στην περιβαλλοντική νομοθεσία: το σύστημα έκδοσης περιβαλλοντικών αδειών, την προστασία των περιοχών Natura, τη διαχείριση αποβλήτων, διατάξεις για τους δασικούς χάρτες, κ.ά.
Τι λέει το υπουργείο Περιβάλλοντος
Ερωτηθείς για το περιβαλλοντικό νομοσχέδιο ο υπουργός ΠΕΝ Κωστής Χατζηδάκης, υπογράμμισε πως «εμείς σκόντο δεν κάνουμε για το περιβάλλον! Όλοι έχουμε ευαισθησία για τα παιδιά μας και για το μέλλον της χώρας, από την άποψη της ποιότητας ζωής και του περιβάλλοντος. Γνωρίζοντας πολύ καλά ότι το περιβάλλον είναι ο πλούτος της χώρας μας, επιδιώκουμε τη βιώσιμη ανάπτυξη, την πράσινη ανάπτυξη. Και άλλωστε δεν είναι τυχαίο ότι σε αυτό το νομοσχέδιο προβλέπουμε μέτρα που είναι σκληρά για κάποιους, αλλά πάντως φιλοπεριβαλλοντικά. Έχουμε το μέτρο για την απαγόρευση οικοδομικής άδειας αν αυτός που χτίζει σπίτι δεν ρυθμίζει την αποκομιδή των μπάζων με κάποιο πιστοποιημένο σύστημα, για να μην βλέπουμε τα μπάζα πεταμένα σε δάση και σε παραλίες. Λέμε ότι από εδώ και πέρα θα πληρώνουμε περιβαλλοντικό τέλος για όλες τις πλαστικές σακούλες, ότι πάχος και να έχουν, όπως συμβαίνει και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Από εκεί και πέρα κάνουμε εξαίρεση για τις βιοαποδομήσιμες σακούλες, τις πάνινες κ.λπ., γιατί θέλουμε να ωθήσουμε τον κόσμο προς τα εκεί. Είμαστε η ίδια κυβέρνηση που παίρνει αυτά τα μέτρα και αποφάσισε –το Υπουργείο Πολιτισμού μέσω του ΚΑΣ- να γκρεμίσει δύο ορόφους σε αυτό το πολύ ψηλό ξενοδοχείο κοντά στην Ακρόπολη και εμείς –σε συνεργασία με το ΥΠΠΟ- θα φέρουμε σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος τις επόμενες ημέρες που θα το στείλουμε στο ΣτΕ και θα ορίσουμε ύψη για την ανοικοδόμηση κτιρίων γύρω από την Ακρόπολη πολύ χαμηλότερα από αυτά που προβλέπει ο οικοδομικός κανονισμός. Γιατί έχουμε περιβαλλοντική ευαισθησία, μένοντας παράλληλα μακριά από ακρότητες και ιδεοληψίες».
Απαντώντας στα περί ελλιπούς διαβούλευσης για το περιβαλλοντικό νομοσχέδιο, ο κ. Χατζηδάκης ανέφερε ότι «πρώτον, η συζήτηση έχει ξεκινήσει ουσιαστικά -το ξέρουν οι εμπλεκόμενοι- για πολλές πτυχές του νομοσχεδίου από τον περασμένο Οκτώβριο. Δεύτερον, το νομοσχέδιο παρουσιάστηκε τέλη Φεβρουαρίου και έγινε η προβλεπόμενη από το νόμο διαβούλευση. Μετά τη διαβούλευση αυτή, εγώ μαζί με τις περιβαλλοντικές οργανώσεις έκανα 3,5 ώρες νέα ηλεκτρονική διαβούλευση. Και από εκεί και πέρα θα γίνει διαβούλευση και στη Βουλή, θα κληθούν οι εμπλεκόμενοι φορείς να τοποθετηθούν».
Αναφερόμενος στις προστατευόμενες περιοχές Natura, ο υπουργός σημείωσε πως «κινούμαστε αυστηρά στο ευρωπαϊκό πλαίσιο. Οι Νatura είναι το 30% της χώρας. Εκεί δεν απαγορεύονται επί της αρχής κάποιες δραστηριότητες, μόνο που γίνονται «φύρδην μίγδην». Ο καθένας κάνει αίτηση και ανάλογα με την περίπτωση, αν έχει μέσον πολλές φορές και να μην κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας – ενδεχομένως χρησιμοποιώντας άλλα μέσα κάτω από το τραπέζι – μπορεί να πάρει αδειοδότηση, μπορεί και να μην πάρει να μην προχωρήσει. Εμείς τι αλλάζουμε; Χωρίζουμε τις Natura σε τέσσερις ζώνες. Στην πρώτη ζώνη που είναι π.χ. ο Όλυμπος, το Φαράγγι της Σαμαριάς δεν επιτρέπεται τίποτε γιατί είναι απόλυτης προστασίας. Στη συνέχεια, υπάρχει μια κλιμάκωση έως την κατηγορία 4. Γενικά μιλάμε για μάλλον ήπιες δραστηριότητες, ανάλογες πάντως με τη φύση των περιοχών Natura. Έτσι, εκτός του ότι μπαίνει τάξη –καθώς οι μελετητές που εκδίδουν τις μελέτες θα έχουν μια κατεύθυνση- πέραν των μελετών θα υπάρχει ένα Διαχειριστικό Σχέδιο σε κάθε μια μεγάλη περιοχή (11-12 Διαχειριστικά Σχέδια σε όλη τη χώρα) και στο τέλος θα υπάρχει για κάθε μια από τις μεγάλες περιοχές ένα Προεδρικό Διάταγμα που θα έχει περάσει από το Συμβούλιο της Επικρατείας. Επομένως, χωρίς τη σφραγίδα του ΣτΕ δεν μπορούμε να προχωρήσουμε. Γι΄αυτό το θέμα υπάρχει πολλή χολή χωρίς κανένα λόγο!».
Video Χατζηδάκη: το ΥΠΕΝ λύνει ζητήματα πολλών ετών, χωρίς ακρότητες