Στάση αναμονής και επαγρύπνυσης απέναντι στην τουρκικη προκλητικότητα στην κυπριακή ΑΟΖ φαίνεται ότι τηρούν, σύμφωνα με πηγές, τα υψηλόβαθμα στελέχη του κυπριακού ΥΠΕΝ που παρατηρούν από κοντά όλες τις εξελίξεις καθώς το σκηνικό εξακολουθεί να παραμένει ρευστό.
Στην κυπριακή πλευρά επιδιώκουν να υπάρξει άμεση διευθέτηση της κλιμάκωσης που έχει προκληθεί τα τελευταία 24ωρα με την επιστροφή του Yavuz και του Oruc Reis στην ΑΟΖ. Η λύση δεν αφορά μόνο τη δημόσια καταδίκη της προκλητικής στάσης της Άγκυρας αλλά και την ουσιαστική παρέμβαση παραγόντων που θα επιτρέψουν την αποκλιμάκωση της έντασης, ειδικά εν μέσω της πανδημίας που περιορίζει και τις κινήσεις όλων των πλευρών.
Η Κύπρος βρίσκεται, άλλωστε, σε διαρκή επικοινωνία με όλες τις πλευρές προκειμένου να αποσοβήσει τον κίνδυνο δημιουργίας τετελεσμένων στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της. Η καταγγελτική ρητορική που αξιοποιείται από τα υπόλοιπα κράτη με γνώμονα τον περιορισμό των παράνομων τουρκικών δραστηριοτήτων ικανοποιεί τη Λευκωσία που, όμως, επενδύει κυρίως σε θέματα που αφορούν την ουσιαστική διαχείριση της τουρκικής στάσης στο μέτρο που και η ίδια δύναται να ασκήσει περαιτέρω πιέσεις.
Στην εξίσωση που καλείται να λύσει η Λευκωσία για τον σαφή προσδιορισμό της τουρκικής πρόκλησης μπαίνει πλέον και η δήλωση του Τούρκου υπουργού Ενέργειας, Φατίχ Ντονμέζ, που σημείωσε το βράδυ της Παρασκευής στον τηλεοπτικό σταθμό TVnet πως ενδέχεται να υπάρξει αναστολή στις τουρκικές γεωτρήσεις εξαιτίας της πετρελαϊκής κρίσης. Το παράδοξο, ωστόσο, στις υπουργικές δηλώσεις ήταν πως λίγο αργότερα ανασκεύασε και τόνισε ότι, δεδομένου του κόστους των καθυστερήσεων για τις εξορύξεις σε Ανατολική Μεσόγειο και Μαύρη Θάλασσα, αυτές αποφασίστηκε πως θα συνεχιστούν βάση χρονοδιαγράμματος.
Η ΔΙΕΘΝΗΣ ΚΑΤΑΔΙΚΗ
Η Λευκωσία έδειξε γρήγορα αντανακλαστικά απέναντι στην αναπάντεχη κίνηση της Άγκυρας να συνεχίσει τις προκλήσεις εν μέσω κορωνοϊού και με δεδομένο ότι οι κυπριακές γεωτρήσεις έχουν αναβληθεί λόγω αδυναμίας των εταιρειών να υποστηρίξουν το εγχείρημα υπό τις παρούσες συνθήκες που προκαλεί η υγειονομική κρίση.
Η Ουάσιγκτον εξέφρασε την ανησυχία της για τα τουρκικά σχέδια στη θαλάσσια περιοχή της Κύπρου, ενώ προέτρεψε τις τουρκικές αρχές να σταματήσουν τις επιχειρήσεις «σε περιοχή που η Κύπρος διεκδικεί ως αποκλειστική οικονομική της ζώνη». Η Μόσχα κάλεσε σε αποφυγή απειλών χρήσης βίας και σε επίλυση των διαφορών διαφορών αποκλειστικά με ειρηνικό τρόπο. Σημειώνεται ότι αμφότερες ΗΠΑ και Ρωσία είναι ενοχλημένες από την άρση του εμπάργκο στην παροχή όπλων μεταξύ των εμπολέμων στη Λιβύη – πρακτική που, άλλωστε, ακολουθεί και η Μόσχα.
Από εκεί και πέρα, η τουρκική στάση καταδικάστηκε από το Ισραήλ που μίλησε για την «πλήρη αλληλεγγύη του προς την Κύπρο, κατά την ενάσκηση των δικαιωμάτων του στις θαλάσσιες ζώνες του και την αντίθεσή του σε οποιαδήποτε απόπειρα παραβίασης αυτών των δικαιωμάτων» ενώ η Γαλλία επανέλαβε πως αυτές οι γεωτρήσεις αποτελούν παραβίαση της κυριαρχίας της Κυπριακής Δημοκρατίας και του διεθνούς δικαίου. Τέλος, Αθήνα και Λευκωσία έθεσαν το ζήτημα της κλιμακούμενης τουρκικής προκλητικότητας και στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
ΟΙ ΑΝΑΒΟΛΕΣ
Για τον Σεπτέμβριο του 2021 έχουν μεταφερθεί οι γεωτρήσεις που ήταν προγραμματισμένες από την Exxon Mobil και την κοινοπραξία της με την Qatar Petroleum. Οι παράγοντες που αναγκάζουν τις εταιρείες να αναβάλουν, προς το παρόν, τις γεωτρήσεις αφορούν, αφενός, τις αντικειμενικές δυσκολίες που προκαλεί ο κορωνοϊός στη διενέργεια οποιασδήποτε δράσης στην περιοχή και, αφετέρου, το ασφυκτικό οικονομικό κλίμα που διαμορφώνει η κατάρρευση στην τιμή του πετρελαίου.
Στο ίδιο μήκος κύματος αναμένεται να κινηθεί, όπως όλα δείχνουν, και η κοινοπραξία ΕΝΙ – Total που έχει αναλάβει να πραγματοποιήσει μέχρι έξι γεωτρήσεις εντός της επόμενης διετίας. Κι αυτό γιατί τα οικονομικά δεδομένα των εταιρειών, εξαιτίας της υγειονομικής και πετρελαϊκής κρίσης, δημιουργούν έναν ασφυκτικό κλοιό που αποτυπώνεται ανάγλυφα, ειδικά στην περίπτωση της ΕΝΙ. Η εταιρεία ανακοίνωσε πτώση 94% στα κέρδη της για το α’ τρίμηνο του 2020. Αυτό σημαίνει ότι τα κέρδη της περιορίστηκαν σε 59 εκατ. ευρώ από 992 εκατ. ευρώ που είχε για το ίδιο διάστημα το 2019. Υπενθυμίζεται ότι η εταιρεία είχε ανακοινώσει, ήδη από τον Μάρτιο, ότι θα προβεί σε ακύρωση επαναγοράς μετοχών ύψους 400 εκατ. ευρώ.
Στα παραπάνω προστίθεται και το γεγονός ότι, όπως έχει γράψει το economix.gr, το Tungsten Explorer παραμένει στον Λίβανο και, ως εκ τούτου, δεν υπάρχει η δυνατότητα να επιχειρήσει στην Κύπρο στην παρούσα φάση.