Άμεσα νέο πλαίσιο για τα Κέντρα Περίθαλψης άγριων ζώων και πουλιών

Στην συγκρότηση ομάδας εργασίας, προκειμένου να επαναξεταστεί το πλαίσιο έγκρισης και λειτουργίας των Κέντρων Περίθαλψης Ειδών της Άγριας Πανίδας, προχώρησε το υπουργείο Περιβάλλοντος. 

Σύμφωνα με την σχετική απόφαση που αναρτήθηκε στη Διαύγεια, η ομάδα εργασίας αποτελείται από εκπροσώπους των αρμοδίων υπηρεσιών των Υπουργείων Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, το Τμήμα Κτηνιατρικής της Σχολής Επιστημών Υγείας του Α.Π.Θ, το Τμήμα Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος του Α.Π.Θ, τον ΕΛΓΟΔΉΜΗΤΡΑ, τις Περιβαλλοντικές Οργανώσεις ΑΝΙΜΑ και ΑΡΧΕΛΩΝ.

Συγκεκριμένα πρόκειται για τους εξής:

1. Μπόκαρη Νικόλαο, ΠΕ Γεωτεχνικών, Προϊστάμενο του Τμήματος Διαχείρισης Άγριας Ζωής και Θήρας της Διεύθυνσης Διαχείρισης Δασών, με αναπληρωτή του τον Δρ. Χρήστο Σώκο, ΠΕ Γεωτεχνικών υπάλληλο του Τμήματος Διαχείρισης Άγριας Ζωής και Θήρας της Διεύθυνσης Διαχείρισης Δασών. 
2. Χαρίλαο Νικοκάβουρα, ΠΕ Περιβάλλοντος, υπάλληλο του Τμήματος Βιοποικιλότητας της Δ/νσης Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος και Βιοποικιλότητας, με αναπληρωτή τον Ευάγγελο Μπαδιεριτάκη, ΠΕ Γεωτεχνικών, του Τμήματος Βιοποικιλότητας της Δ/νσης Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος και Βιοποικιλότητας. 

3.Αναστασία Κομνηνού, καθηγήτρια του Τμήματος Κτηνιατρικής της Σχολής Επιστημών Υγείας του Α.Π.Θ, με αναπληρωματικό μέλος τον κ. Γεώργιο Αρσένο, καθηγητή του Τμήματος Κτηνιατρικής του Α.Π.Θ. 

4. Δημήτριο Μπακαλούδη αναπληρωτή καθηγητή του Τμήματος Δασολογίας – Τομέα Λιβαδοπονίας και Άγριας Πανίδας – Ιχθυοπονίας Γλυκέων Υδάτων του Α.Π.Θ και αναπληρωματικό μέλος τον καθηγητή του ιδίου Τομέα κ. Χρήστο Βλάχο. 
5. Δρ. Σάββα Καζαντζίδη τακτικό Ερευνητή του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ σαν τακτικό μέλος και Δρ. Χρήστο Αστάρα εντεταλμένο ερευνητή του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ ώς αναπληρωματικό μέλος.
6. Κοτρότσου Ειρήνη, του κλάδου ΤΕ5 Ιχθυοκομίας – Αλιείας, της Διεύθυνσης Αλιείας & Διαχείρισης Αλιευτικών Πόρων, Προϊσταμένη του Τμήματος Οικοσυστημικής Διαχείρισης Αλιευτικών Πόρων ως Τακτικό Μέλος, με αναπληρωματικό μέλος την Αναστοπούλου Ιωάννα, του κλάδου ΠΕ15 Περιβαλλοντολόγων, της Διεύθυνσης Αλιείας & Διαχείρισης Αλιευτικών Πόρων, υπάλληλο του Τμήματος Ανάπτυξης Συλλεκτικής Αλιείας 
7. Μανάλη Νικόλαο ΠΕ Περιβάλλοντος, ως τακτικό μέλος και Μανούρη Γεώργιο ΠΕ Μηχανικών , ως αναπληρωματικό μέλος, από τη Δ/νση Σχεδιασμού Μητροπολιτικών Αστικών και Περιαστικών Περιοχών. 
8. Αλεξίου Ειρήνη αναπληρώτρια Προϊσταμένη στο Τμήμα Διακίνησης και Εμπορίας Δασικών Προϊόντων και Ειδών CITES της Δνσης Προγραμματισμού και Δασικής Πολιτικής, με αναπληρώτρια την κ. Γεωργία Κωνσταντακοπούλου εισηγήτρια του ιδίου Τμήματος
9. Σωκράτη Περδικάρη Προϊστάμενο Τμήματος Παθολογίας Πτηνών, Ζωικών Υδρόβιων Οργανισμών, Μελισσών και Λοιπών Ζώων της Διεύθυνσης Υγείας των Ζώων με αναπληρωτή την κ. Αρβανίτη Αναστασία εισηγήτρια του ιδίου Τμήματος.
10. Βασιλική Ζαφειροπούλου προϊσταμένη του Τμήματος Προστασίας Ζώων Συντροφιάς και Λοιπών Ζώων με αναπληρωτή τον κ. Ντουντουνάκη Σπυρίδωνα, Διευθυντή της Διεύθυνσης Προστασίας των Ζώων, Φαρμάκων και Κτηνιατρικών Εφαρμογών.
11. Μαρία Γανωτή, εκπρόσωπο της Περιβαλλοντικής Οργάνωσης «ΑΝΙΜΑ» . 
12. Παναγιώτα Θεοδώρου, εκπρόσωπο της Περιβαλλοντικής Οργάνωσης «ΑΡΧΕΛΩΝ». 

Έργο της ομάδας είναι η επανεξέταση και επικαιροποίηση του θεσμικού πλαισίου για την έγκριση ίδρυσης και λειτουργίας Κέντρων Περίθαλψης Ειδών της Άγριας Πανίδας (ΚΕΠΕΑΠ) καθώς και ο καθορισμός του τρόπου ελέγχου και εποπτείας της λειτουργίας τους και λοιπών αναγκαίων λεπτομερειών που θα συμβάλλουν στην πληροφόρηση και τη συνεργασία των αρμοδίων υπηρεσιών του ΥΠΕΝ και του ΥΠΑΑΤ, των Δασικών Υπηρεσιών των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων, των Κτηνιατρικών Υπηρεσιών και των Φορέων Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών προκειμένου να εξασφαλιστεί η εύρυθμη λειτουργία των Κέντρων Περίθαλψης Ειδών της Άγριας Πανίδας, λαμβάνοντας υπόψη τις υποχρεώσεις των αδειοδοτούμενων νομικών και φυσικών προσώπων, που απορρέουν από την εφαρμογή σχετικών διεθνών, κοινοτικών και εθνικών νομοθεσιών.

Σημειώνεται ότι η ομάδα εργασίας θα συνεδριάζει εντός των ωρών λειτουργίας του κανονικού ωραρίου των Δημοσίων Υπηρεσιών κατόπιν πρόσκλησης του συντονιστή αυτής ο οποίος και θα προεδρεύει των συνεδριάσεων της ομάδας.

Στις συναντήσεις της Ομάδας Έργου, δύναται να συμμετέχουν εφόσον κρίνεται αναγκαίο και υπάλληλοι άλλων Τμημάτων των Διευθύνσεων της Γενικής Δνσης Δασών και Δασικού Περιβάλλοντος, καθώς και εκπρόσωποι άλλων κατά περίπτωση φορέων που μπορούν να συνεισφέρουν στο έργο της. 

Επισημαίνεται ότι τα μέλη της ομάδας εργασίας – τακτικά και αναπληρωματικά- δεν αμείβονται, ενώ θα έχει ολοκληρώσει το έργο της έως τις 20/5/2020, καταληκτική ημερομηνία μέχρι την οποία θα έχει υποβάλλει τις προτάσεις της που θα αφορούν στα κριτήρια και τη διαδικασία αναγνώρισης και εποπτείας Κέντρων Περίθαλψης Ειδών της Άγριας Πανίδας (ΚΕ.Π.Ε.Α.Π.) και των απαιτούμενων γενικότερα νομοτεχνικών βελτιώσεων του πλαισίου υπαγωγής και λειτουργίας αυτών των εγκαταστάσεων και τη λήψη μέτρων που θα βελτιώσουν τη διαδικασία έγκρισης, λειτουργίας και αποτελεσματικής εποπτείας των ΚΕ.Π.Ε.Α.Π. από τη διοίκηση, στον Προϊστάμενο της Γενικής Δνσης Δασών και Δασικού Περιβάλλοντος. Η ανωτέρω προθεσμία μπορεί να παραταθεί μέχρι τις 19/6/2020 μετά από αιτιολογημένο αίτημα- εισήγηση του Συντονιστή της Ομάδας εργασίας.

Το χρονικό

Τον Αύγουστο του 2018, το υπουργείο Περιβάλλοντος σε συνεργασία με το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, το Δασαρχείο Πειραιά και το Δασονομείο Αίγινας προέβησαν σε έλεγχο του ΕΚΠΑΖ στην Αίγινα, προκειμένου να αξιοποιηθούν οι καταγγελίες που ήθελαν «άθλιες συνθήκες διαβίωσης των άγριων ζώων». Πράγματι, η αρμόδια πενταμελής Γνωμοδοτική Επιτροπή εισηγήθηκε την αναστολή της λειτουργίας λόγω σημαντικών ελλείψεων. Ειδικότερα, το κέντρο αδυνατούσε να παρέχει έργο περίθαλψης, να πραγματοποιεί ιατρικές πράξεις, να φροντίζει για την επανένταξη στο φυσικό περιβάλλον των ειδών που φιλοξενούνται αλλά και να παρέχει υδροδότηση και ηλεκτρικό ρεύμα στις εγκαταστάσεις.

Λίγο πριν μπει λουκέτο στο πρώτο και μεγαλύτερο Κέντρο Περίθαλψης Αγρίων Ζώων στα Βαλκάνια και την Ανατολική Μεσόγειο, είχε περιέλθει σε τραγική κατάσταση τόσο για ζώα και πουλιά που φιλοξενούνταν, όσο και για τους λιγοστούς ανθρώπους που εργάζονταν εθελοντικά στις εγκαταστάσεις. Μάλιστα, οι ίδιοι υποστήριζαν πως για να αποφευχθεί το κλείσιμο, «φώναζαν» από το 2013 χωρίς να μεριμνήσουν οι αρμόδιοι προκειμένου να γίνουν οι απαραίτητες ενέργειες για την αναβάθμιση των υποδομών. Ο γραφειοκρατικός κυκεώνας πολλών εμπλεκόμενων φορέων, οι πολλαπλές καταγγελίες από φιλοζωικές οργανώσεις για «ιδρυματοποίηση» των ζωών αλλά και η λήξη του χρησιδανείου που είχε δοθεί από την Περιφέρεια Αττικής για τη χρήση του κτιρίου εγκατάστασης του ΕΚΠΑΖ και η μη ανανέωσή του, έπαιξαν καθοριστικό ρόλο.

Κατά την προηγούμενη ηγεσία του ΥΠΕΝ, σημαντικό ρόλο για να κλείσει το ΕΚΠΑΖ, έπαιξε το γεγονός ότι δεν τηρούνταν ούτε όροι που τίθενται στην απόφαση του 2000 για τα κριτήρια και τις διαδικασίες αναγνώρισης και εποπτείας των Κέντρων Περίθαλψης Ειδών Άγριας Πανίδας αλλά ούτε και οι υγειονομικές διατάξεις.

Πάντως, οι άθλιες εγκαταστάσεις, οι βασικές ελλείψεις και η δύσκολη καθημερινότητα που καλούνταν να παλέψουν οι εθελοντές του ΕΚΠΑΖ, επιβεβαιώνονταν και από τους ίδιους.

Το Ελληνικό Κέντρο Περίθαλψης Αγρίων Ζώων υπήρξε το πρώτο και μεγαλύτερο Κέντρο περίθαλψης αγρίων ζώων στα Βαλκάνια και την Ανατολική Μεσόγειο. Ξεκίνησε τη δράση του στην Θεσσαλονίκη το 1984, ενώ το 1990 συστάθηκε υπό τη μορφή αστικής μη κερδοσκοπικής εταιρείας, με έδρα των δραστηριοτήτων του την Αίγινα φροντίζοντας όλα τα είδη της άγριας πανίδας. Σήμερα φιλοξενούνται στις εγκαταστάσεις του, σε έκταση 20 στρεμμάτων, περί τα 2000 άγρια ζώα, στην πλειοψηφία τους πτηνά. Μεταξύ αυτών, σπάνια είδη όπως ο στεππαετός, ο χρυσαετός, ο στικταετός, το όρνιο και τα δύο είδη πελεκάνων.