Πρόταση να διατηρηθούν μερίδα δασικών αυθαιρέτων για 30 χρόνια, αν και εφόσον το επιτρέψει το Συμβούλιο της Επικρατείας, προωθεί το υπουργείο Περιβάλλοντος μέσω του πολυνομοσχεδίου που αναμένεται να τεθεί σε δημόσια διαβούλευση. Το καυτό ζήτημα των οικιστικών πυκνώσεων, που έχει ήδη δει την «πόρτα» του ΣτΕ, τελικά θα το λύσει το ίδιο καθώς το ΥΠΕΝ επί της ουσίας του πετάει το… μπαλάκι!
Όπως έγινε γνωστό από την ηγεσία του υπουργείου, πρόκειται να κάνει εκ νέου ανάρτηση των περιοχών που είχαν αρχικά εξαιρεθεί από τους δασικούς χάρτες και σε δεύτερο χρόνο, θα εκδοθεί Προεδρικό Διάταγμα, το οποίο θα καθορίζει τα κριτήρια βάσει των οποίων κατοικίες εντός δασικών εκτάσεων, με τήρηση των συνταγματικών επιταγών και τη διαφύλαξη του δασικού ισοζυγίου, μπορούν υπό όρους να «τακτοποιούνται».
Συγκεκριμένα, παρέχεται η δυνατότητα τακτοποίησης για χρονικό διάστημα 30 ετών των κατοικιών που έχουν χτιστεί εντός δασών και δασικών εκτάσεων, εφόσον δεν είναι μεμονωμένες, αλλά βρίσκονται εντός οικιστικών πυκνώσεων, δεν έχουν οικοδομηθεί μετά τον Ιούνιο 2011 και δεν βρίσκονται σε άλλες «ευαίσθητες» περιοχές (όπως ρέματα, Natura κ.λπ.).
Στο διαδικαστικό κομμάτι, αφού αναρτηθούν χάρτες και για τις περιοχές που ήταν χαρακτηρισμένες ως οικιστικές πυκνώσεις, ο πολίτης θα έχει την δυνατότητα να υποβάλλει αντίρρηση προκειμένου να διασφαλίσει την περιουσία του αλλά και να κάνει υπαγωγή του δασικού αυθαιρέτου του, με την καταβολή ωστόσο του σχετικού παραβόλου. Η διαδικασία μάλιστα θα τρέξει, αμέσως μετά την ψήφιση του νόμου, με τους ιδιοκτήτες να έχουν περίπου 6 μήνες περιθώριο ώστε να προβούν σε ενέργειες.
Ταυτόχρονα – και αυτό είναι ένα σημείο κλειδί για το Υπουργείο και η βασική καινοτομία της προτεινόμενης ρύθμισης – και μέχρι την έκδοση του Προεδρικού Διατάγματος, ανά Περιφέρεια θα γίνεται κατάρτιση οικονομοτεχνικών μελετών, που θα προσδιορίζουν τις αστικές πυκνώσεις και θα τεκμηριώνουν την ανάγκη για την προσωρινή διατήρηση των κατοικιών εντός αυτών. Έτσι, θα συλλεχθούν όλες αυτές οι μελέτες, θα καθοριστεί το ΠΔ και θα φτάσει στο Συμβούλιο της Επικρατείας, το οποίο θα αποφασίσει αν τελικά θα δώσει το πράσινο φως προκειμένου ποια και αν τα δασικά αυθαίρετα θα διατηρηθούν.
Στην περίπτωση που το ΣτΕ αποφανθεί θετικά (;), οι ιδιοκτήτες αναμένεται να βάλουν το χέρι στην τσέπη, καθώς η διατήρηση θα θυμίζει τον νόμο 4495/17 όπου για να… κρατήσεις το ακίνητο σου θα πρέπει να καταβάλλεις πρόστιμα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι θα επιβάλλονται κυρώσεις σε όσους πολίτες δεν προχωρήσουν σε ενέργειες ώστε να υπαχθούν στην ρύθμιση.
Το χρονικό
Η ολομέλεια είχε κρίνει πως ο νόμος Τσιρώνη, δηλαδή οι οικιστικές πυκνώσεις, είναι αντισυνταγματικός. Η προηγούμενη ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος, είχε εξαιρέσει προσωρινά από την ανάρτηση των δασικών χαρτών τις οικιστικές πυκνώσεις (σύνολο κτιρίων εντός δασών που υπολογίζονται γύρω στις 700.000) και είχαν υποδείξει σχεδόν στο σύνολο τους οι δήμοι (εκτός από 24 ΟΤΑ), για να συμπεριληφθούν σε δεύτερο χρόνο στην ανάρτηση. Στο ενδιάμεσο διάστημα το ΥΠΕΝ, ετοίμασε και παρουσίασε το νέο νόμο για τα δασικά αυθαίρετα, με τον οποίο προβλεπόταν μεταξύ άλλων, η διατήρηση κτισμάτων έως και 25 χρόνια. Ωστόσο, με την απόφαση – καταπέλτη που βάζει φρένο στους καταπατητές, αναφέροντας χαρακτηριστικά πως οι αυθαιρετούχοι δεν πρέπει να επιβραβεύονται, το υπουργείο έμεινε μετέωρο.
Σύμφωνα με το σκεπτικό των δικαστών, οι εν λόγω συγκεντρώσεις κτιρίων δεν εμπίπτουν ούτε σε πολεοδομημένες περιοχές ή νομίμως υφισταμένους οικισμούς, ούτε σε περιοχές υπό έγκριση σχεδίων ή υπό οριοθέτηση οικισμών, ενώ δεν προβλέπεται άλλη διαδικασία που θα διασφάλιζε ότι οι εκτάσεις αυτές θα συμπεριληφθούν στους οριστικούς δασικούς χάρτες. Καταλήγοντας, σημείωναν ότι η εξαίρεση των οικιστικών πυκνώσεων από τους δασικούς χάρτες δεν εξυπηρετεί ούτε υπαγορεύεται από κάποιο σκοπό δημοσίου συμφέροντος, τουναντίον είναι απρόσφορη για την επιτάχυνση της κύρωσης των δασικών χαρτών ή για την ενημέρωση της Διοίκησης.
Μάλιστα, στην Απόφαση του δικαστηρίου περιλαμβάνεται και η σκέψη ότι το πρόβλημα των οικιστικών πυκνώσεων δεν μπορεί να λυθεί με την επιβράβευση της αυθαίρετης δόμησης εντός δασών, «αντιθέτως δε προϋποθέτει την έγκυρη καταγραφή των δασών και των δασικών εκτάσεων στον αναρτώμενο δασικό χάρτη και κατ’επέκταση στο δασολόγιο, την οποία, όμως, ματαιώνουν επ’αόριστον οι επίμαχες διατάξεις. Πράγματι, ενώ ο νομοθέτης προβλέπει ειδική διαδικασία για την προσθήκη στο δασικό χάρτη και, εν τέλει, στο δασολόγιο, των δασικών εκτάσεων των κίτρινων περιγραμμάτων, όσων, δηλαδή, περιλαμβάνονται ακόμη και σε περιοχές για τις οποίες έχουν εκδοθεί διοικητικές πράξεις που, ενδεχομένως, ενθάρρυναν την πεποίθηση των πολιτών ότι αυτές δεν είναι δασικές (μη νόμιμες ή ασαφείς οριοθετήσεις οικισμών, ημιτελείς πολεοδομήσεις κ.λπ.), ο ίδιος νομοθέτης εμφανίζεται, ταυτοχρόνως, να εξαιρεί, και από την ανάρτηση ακόμη των δασικών χαρτών, εκτάσεις, ορισμένες από τις οποίες δομήθηκαν όλως αυθαιρέτως, χωρίς καμία ένδειξη νομιμοφάνειας και κατά προφανή παράβαση των κανόνων του κράτους δικαίου».
Υπενθυμίζεται ότι στο ΣτΕ είχε προσφύγει το WWF και το ΓΕΩΤΕΕ, τα οποία ζητούσαν ακύρωση της επίμαχης υπουργικής απόφασης ως αντισυνταγματικής και παράνομης.