*Του Νίκου Κλεισιώτη
Η διαβίωση σε ένα ακίνητο με άθικτο αμίαντο δεν αποτελεί αναπόφευκτο κίνδυνο για
την υγεία. Οι περισσότεροι άνθρωποι που υποφέρουν από σοβαρά προβλήματα
υγείας που σχετίζονται με τον αμίαντο, έχουν εκτεθεί στην ουσία για μεγάλες χρονικές
περιόδους, όπως οι εργαζόμενοι σε εργοστάσια παραγωγής προϊόντων αμιάντου η
στον κλάδο επισκευών. Σήμερα, δεδομένου ότι τόσο η παραγωγή όσο και η χρήση του
αμίαντου έχει απαγορευθεί από το 2005, το πρόβλημα που θα μπορούσε να
δημιουργηθεί, εντοπίζεται κυρίως σε ακίνητα κατασκευασμένα με δομικά στοιχεία
που περιέχουν αμίαντο. Καθώς οι εφαρμογές του επικίνδυνου υλικού είναι περίπου
3.000 και πολλές φορές δεν είναι εύκολο να διακρίνουμε τον αμίαντο δια γυμνού
οφθαλμού, η ακόμα είναι δυνατόν να βρίσκεται πίσω η ενδιάμεσα από άλλες
κατασκευές, το κρίσιμο ερώτημα που τίθεται πολλές φορές στους ιδιοκτήτες ,
διαχειριστές, υπεύθυνους λειτουργίας και συντηρητές ακινήτων, είναι:
«Αν υπάρχουν περιπτώσεις που θα μπορούσε να είναι ασφαλέστερο να μην αφαιρείται ο αμίαντος;»
Όταν στο ακίνητο είναι δυνατόν να εξασφαλισθεί δια βίου η μη διαφυγή ινών και να
αποκλεισθεί η προσβασιμότητα στους χώρους η στα σημεία που βρίσκονται τα
στοιχεία αμίαντου, τότε περιορίζεται ο κίνδυνος στο ελάχιστο. Όταν όμως προϊόντα
αμίαντου που είναι δυνατόν να υπάρχουν στο γραφείο η στο σπίτι σας φθαρούν με
την πάροδο του χρόνου, ή διαταραχθούν ή καταστραφούν, ίνες αμιάντου μπορούν να
απελευθερωθούν στον αέρα. Ο αμίαντος είναι ένα ορυκτό με μεγάλη δύναμη
διατήρησης. Οι ίνες μπορούν να παραμείνουν γύρω από το χώρο σας για χρόνια.
Αφού απελευθερωθούν, αυτές οι ίνες – ειδικά οι πολύ μικρές που είναι και αόρατες -,
ο κίνδυνος να περάσουν στους πνεύμονες δια μέσου της αναπνοής είναι μεγάλος.
Με την πάροδο του χρόνου, αυτές οι ίνες μπορούν να δημιουργήσουν στους
πνεύμονες, καρκίνο του πνεύμονα και μεσοθηλίωμα.
Ο αμίαντος είναι αρκετά επικίνδυνος για την υγεία, προκαλεί μια μόνιμη βλάβη στον
οργανισμό που λέγεται Αμιάντωση και με την πάροδο του χρόνου μπορεί να αποβεί
θανάσιμη. [πηγή: Environmetal Protection Agency]. Ο αμίαντος εμφανίζεται με τη
μορφή πυριτικού μαγνησίου, εξορύσσεται και έχει χρησιμοποιηθεί σε οικοδομικές
κατασκευές από τον 19ο αιώνα. Αποτελείται από ίνες και προστίθεται στα προϊόντα
ως επιβραδυντικό φλόγας ή χρησιμοποιείται ως μόνωση.
Υπάρχουν αρκετά σημεία που μπορεί κανείς να ψάξει για να βρει αμίαντο στο σπίτι η
στο γραφείο. Συχνές εφαρμογές σε κτίρια συναντάμε στη βαφή, τη μόνωση, σε
ινοσανίδες, σε πλάκες τοίχου, σε πλακίδια ηχομόνωσης, σε στέγες , σε πλακάκια
δαπέδου, σε μονώσεις σωληνώσεων και στο γνωστό ΕΛΕΝΙΤ. Όλα τα κτίρια που
κατασκευάσθηκαν μέχρι το 2005 όπου ψηφίστηκε η απαγόρευση της χρήσης
αμιάντου έχουν μεγάλη πιθανότητα να περιέχουν αμίαντο και θα πρέπει να
ελέγχονται.
Το 2006 το Υπουργείο Εργασίας με το Π.Δ. 212/2006 ξεκίνησε να πιστοποιεί
εξειδικευμένες εταιρείες στον εντοπισμό και την αφαίρεση αμιάντου. Αν νομίζετε ότι
μπορεί να έχετε αμίαντο στο σπίτι σας, θα πρέπει να καλέσετε μία πιστοποιημένη
εταιρεία από το Υπουργείο Εργασίας να κάνει μια έρευνα. Η λήψη δειγμάτων υλικών
που περιέχουν αμίαντο είναι επικίνδυνη, καθώς η διαδικασία απελευθερώνει ίνες
στον αέρα. Δεν πρέπει να πάρετε δείγματα μόνοι σας. Εάν τα αποτελέσματα των
αναλύσεων βγουν θετικά, τότε θα πρέπει να προσέξετε αν ο βαθμός επικινδυνότητας
που αναφέρεται στην τεχνική έκθεση που θα παραλάβετε, ανά περιοχή και είδος
αμιάντου επιτρέπει την περεταίρω παραμονή του υλικού ή προτείνει την αφαίρεσή
του.
Γνωρίζοντας ότι ο χώρος σας περιέχει ένα καρκινογόνο υλικό προφανώς
δημιουργείται ένα αίσθημα αναστάτωσης. Ένα από τα προβλήματα, με τη διάγνωση
των ασθενειών που σχετίζονται με τον αμίαντο, είναι ότι χρειάζεται πολύς χρόνος για
να εμφανιστούν τα συμπτώματα. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, ίσως να μην
έχετε ιδέα ότι συνεχίζετε να αναπνέετε ίνες αμιάντου στους πνεύμονές σας. Και οι
άνθρωποι που καπνίζουν και εκτίθενται σε ίνες αμιάντου διατρέχουν τον μεγαλύτερο
κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του πνεύμονα.
Η Απόφαση για το αν είναι δυνατόν το υλικό να παραμείνει ή θα πρέπει να αφαιρεθεί, εξαρτάται από τους έξης παράγοντες:
1. Αμιαντούχα υλικά που έχουν υποστεί φθορές ή βλάβες και είναι πιθανόν να
διαταραχθούν, ίσως μέσω αναδιαμόρφωσης ή επισκευής. Σε αυτή τη περίπτωση
συστήνεται να αφαιρεθεί ο αμίαντος. Οποιαδήποτε διαταραχή, όπως καρφώματα, το
γυαλόχαρτο ή το πριόνισμα στις ινοσανίδες που περιέχουν αμίαντο, θα
απελευθερώσει τις ίνες στον αέρα.
2. Εάν το προϊόν αμιάντου είναι σε καλή κατάσταση και βρίσκεται σε μη
προσβάσιμους χώρους – για παράδειγμα, ως μόνωση για θέρμανση σε υδραυλικές
σωληνώσεις – ίσως να έχετε την επιλογή να παραμείνει στη θέση του.
3. Το είδος του αμιάντου που ανιχνεύθηκε παίζει επίσης πρωτεύοντα ρόλο στην
απόφαση, καθώς ο εύθρυπτος αμίαντος είναι πολύ πιο επικίνδυνος από ότι το
αμιαντοτσιμέντο (ελενιτ)
4. Η μελλοντική χρήση του ακινήτου και προφανώς τυχόν σχέδια αλλαγών η
ανακαινίσεων.
Εάν καταλήξετε στην περεταίρω παραμονή των υλικών αμιάντου στο χώρο σας, θα
πρέπει να τα σφραγίσετε με τεχνολογίες εγκλωβισμού. Η σφράγιση περιλαμβάνει τη
χρήση ειδικών προϊόντων που έχουν σχεδιαστεί για την επικάλυψη αμιάντου και τη
δέσμευση των ινών. Με αυτόν τον τρόπο, ακόμη και αν ο αμίαντος διαταραχθεί, οι
ίνες δεν θα απελευθερωθούν. Ως λύση θα μπορούσε να θεωρηθεί και η πλήρης
απομόνωση και σφράγιση ενός δωματίου που περιέχει αμίαντο. Όποια και αν είναι η
μέθοδος που θα επιλέξετε, συνιστάται σε κάθε περίπτωση η τεχνική επιθεώρηση από
πιστοποιημένους πραγματογνώμονες, βάσει της οποίας αφού παραλάβετε την τεχνική
έκθεση εντοπισμού, καταγραφής και βαθμού επικινδυνότητας του ακινήτου, θα έχετε
την πλήρη πληροφόρηση ώστε να αποφασίσετε πως θα προχωρήσετε.
*Ο Νίκος Κλεισιώτης (Διπλ. ηλεκτρολόγος μηχανικός) είναι πιστοποιημένος επιθεωρητής
ΑΜΙΑΝΤΟΥ της Ομοσπονδιακής Ένωσης Εμπειρογνωμόνων και Αξιολογητών, επικεφαλής της ADAO Greece