Πηγή Εικόνας: PeakpxΤις επιφυλάξεις της όσον αφορά τον τρόπο που επιδιώκεται να αντιμετωπιστεί η πλαστική ρύπανση από μεγάλες εταιρείες και όχι μόνο, διατυπώνει η Greenpeace σε νέα της έκθεση.
Όπως χαρακτηριστικά σημειώνεται στην νέα έκθεσή “Πετώντας το Μέλλον στα Σκουπίδια”, η περιβαλλοντική οργάνωση ζητάει από τους πολίτες να είναι επιφυλακτικοί απέναντι στις λύσεις που προωθεί ο κλάδος της πλαστικής συσκευασίας και οι μεγάλες εταιρείες παραγωγής καταναλωτικών προϊόντων ως απάντηση στην κρίση της πλαστικής ρύπανσης. Συγκεκριμένα, τις κατανομάζει ως “ψευδολύσεις”, δεδομένου ότι η αντικατάσταση του πλαστικού από χαρτί ή από “βιοπλαστικό”, η μηχανική και η χημική ανακύκλωση, δεν μπορούν να οδηγήσουν, σύμφωνα με την Greenpeace σε μία πραγματικά κυκλική οικονομία, ενώ την ίδια ώρα αποσπούν την προσοχή από επωφελή συστήματα που δίνουν έμφαση στην επαναχρησιμοποίηση.
Σύμφωνα με την έκθεση, παρά τις ολοένα και περισσότερες επιστημονικές αναφορές για τις μη αντιστρέψιμες επιπτώσεις του πλαστικού στο φυσικό περιβάλλον και την κοινωνία, η παγκόσμια παραγωγή πλαστικού αναμένεται να αυξηθεί δραματικά τα επόμενα χρόνια. Την ίδια στιγμή, μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες παραγωγής καταναλωτικών προϊόντων αλλά και συνολικά ο κλάδος πλαστικού, υποστηρίζουν ότι η πλαστική ρύπανση θα αντιμετωπιστεί με εναλλακτικές που επιβαρύνουν το περιβάλλον και έχουν αμφίβολη αποτελεσματικότητα. Η έκθεση καταλήγει ότι πρωτίστως χρειάζεται να μειωθεί ο αριθμός των συσκευασιών μιας χρήσης που πωλούνται και να γίνουν επενδύσεις σε λύσεις που εστιάζουν στην επαναχρησιμοποίηση και σε συστήματα που δεν εξαρτώνται από αναλώσιμα.
“Το πρόβλημα της πλαστικής ρύπανσης θα αντιμετωπιστεί μόνο όταν το αντιμετωπίσουμε πρωτίστως ως πρόβλημα σπατάλης και επομένως ως πρόβλημα υπερπροσφοράς, και όχι ως πρόβλημα κακής επιλογής υλικών και ελλιπούς διαχείρισης απορριμμάτων,” σημείωσε ο υπεύθυνος της εκστρατείας για το θαλάσσιο περιβάλλον Άλκης Καφετζής. “Βασική μας προτεραιότητα θα έπρεπε να είναι η απεξάρτησή μας από την κουλτούρα μίας χρήσης, κάτι που δυστυχώς βρίσκεται ακόμα πολύ χαμηλά στη λίστα των δράσεων που ανακοινώνει ο ιδιωτικός κλάδος” ανέφερε χαρακτηριστικά.
Την ίδια στιγμή, οι προτάσεις για “συσκευασίες από χαρτί ή βιοπλαστικό που θα σέβονται το περιβάλλον”, για “100% ανακυκλώσιμες συσκευασίες”, για “αποικοδομήσιμες συσκευασίες”, για χημική ανακύκλωση και ενεργειακή αξιοποίηση, κυριαρχούν και στις συζητήσεις που έχουν ξεκινήσει για την ενσωμάτωση της Οδηγίας 2019/904 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην ελληνική νομοθεσία, σχετικά με τη μείωση των επιπτώσεων ορισμένων πλαστικών προϊόντων στο περιβάλλον.
“Το πρώτο βήμα έχει γίνει. Το πρόβλημα έχει αναγνωριστεί και έχει ξεκινήσει η συζήτηση, με τη συμμετοχή όλων των εμπλεκόμενων μερών, για να βρεθούν οι σωστές απαντήσεις,” σχολίασε ο Άλκης Καφετζής. “Ωστόσο, για την ώρα, οι λύσεις που προκρίνονται λειτουργούν κατευναστικά και διαιωνίζουν την κουλτούρα της μίας χρήσης και της σπατάλης. Απαιτούνται πιο γενναία μέτρα και ο ιδιωτικός κλάδος οφείλει να αντιληφθεί ότι δεν μπορεί άλλο να σπρώχνει το κόστος των δραστηριοτήτων του στην κοινωνία και το φυσικό περιβάλλον.”
Η έκθεση της Greenpeace καταλήγει στο συμπέρασμα ότι πρωτίστως χρειάζεται να μειωθεί ο αριθμός των συσκευασιών μιας χρήσης που πωλούνται και αφετέρου, να γίνουν επενδύσεις σε λύσεις που εστιάζουν στην επαναχρησιμοποίηση και σε συστήματα που δεν εξαρτώνται από αναλώσιμα.
Αναλυτικότερα, σημειώνουν πως κάποιες εταιρείες προσπαθούν να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα των πλαστικών με το να αντικαθιστούν τις πλαστικές αναλώσιμες συσκευασίες τους με χάρτινες, πλασάροντας αυτές τις αλλαγές ως θετικές κινήσεις, διότι το χαρτί πάντα αντιμετωπιζόταν ως υλικό πιο φιλικό για το περιβάλλον. Αυτή η μεταστροφή είναι προβληματική, αφού όπως εξηγούν τα δάση παίζουν θεμελιώδη ρόλο στη βιοποικιλότητα, στην απορρόφηση και την αποθήκευση άνθρακα και στην επιβίωση των αυτόχθονων πληθυσμών.
Ως απάντηση στην αυξανόμενη ανησυχία σχετικά με τα συμβατικά πλαστικά μιας χρήσης που προέρχονται από ορυκτά καύσιμα, πολλές εταιρείες τα αντικαθιστούν με βιοπλαστικά υλικά, που συχνά εσφαλμένα προωθούνται ως βιοδιασπώμενα ή κομποστοποιήσιμα. Η πλειονότητα των βιοπλαστικών προέρχεται από γεωργικές καλλιέργειες οι οποίες ανταγωνίζονται τις καλλιέργειες για την παραγωγή διατροφικών προϊόντων και, επομένως, απειλούν τη διατροφική ασφάλειά μας και εντείνουν τα προβλήματα αλλαγών στις χρήσεις γης.
Παρ’ όλο που η βιομηχανία πλαστικού προωθεί εδώ και χρόνια την ιδέα ότι η ανακύκλωση είναι ο καλύτερος τρόπος να κρατήσουμε το πλαστικό έξω από τις χωματερές, όπως προκύπτει, περισσότερο από το 90% του πλαστικού που έχει παραχθεί συνολικά δεν ανακυκλώνεται.
Σχετικά με την μηχανική ανακύκλωση, πρόκειται για συμβατική μέθοδο όπου τεμαχίζεται το πλαστικό και αναπλάθεται, χωρίς να αλλάζει η χημική σύνθεσή του. Αυτή είναι μία αποτελεσματική μέθοδος για την υποκύκλωση πλαστικών σε άλλα υλικά, αλλά λιγότερο αποτελεσματική για τη δημιουργία “καινούργιου” πλαστικού, εξαιτίας της απώλειας ποιότητας, της υποβάθμισης και της αλλοίωσής τους.
