Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ ΤραμπΠηγή Εικόνας: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ παρουσίασε μια μεταρρύθμιση που έχει ως στόχο να περιοριστούν ή και να καταργηθούν οι περιβαλλοντικές μελέτες πριν από την κατασκευή μεγάλων έργων υποδομών –από αυτοκινητόδρομους μέχρι πετρελαιαγωγούς– στο πλαίσιο της πολιτικής κατάργησης των ρυθμίσεων που ξεκίνησε το 2017.

Για τα έργα για τα οποία θα συνεχίσει να απαιτείται μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων, η συμβολή τους στην κλιματική αλλαγή μπορεί να μην λαμβάνεται υπόψη, σύμφωνα με αυτήν την πρόταση που κατά πάσα πιθανότητα να αμφισβητηθεί στα δικαστήρια.

«Αυτή δεν είναι παρά η αρχή», είπε ο Αμερικανός πρόεδρος δηλώνοντας αποφασισμένος να συγκρουστεί με «τον εφιάλτη των κρατικών παρεμβάσεων», σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ.

Με βάση έναν νόμο που επικυρώθηκε το 1970 από τον τότε πρόεδρο Ρίτσαρντ Νίξον, τον Νόμο περί Εθνικής Περιβαλλοντικής Πολιτικής (NEPA), για κάθε μεγάλο έργο θα πρέπει προηγουμένως να εκπονείται μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων από την αρμόδια ομοσπονδιακή αρχή. Την εποχή εκείνη το Κογκρέσο ήθελε να ενθαρρύνει «μια παραγωγική και ευχάριστη αρμονία μεταξύ του ανθρώπου και του περιβάλλοντός του».

Οι μελέτες αυτές ωστόσο παίρνουν χρόνια και για αυτό διαμαρτύρονται εδώ και πολύ καιρό τόσο οι εταιρείες όσο και ο πρόεδρος Τραμπ. Για παράδειγμα, λόγω μιας τέτοιας μελέτης καθυστέρησε για χρόνια η κατασκευή του αγωγού μεταφοράς πετρελαίου Keystone XL επί προεδρίας Μπαράκ Ομπάμα. Ο πρώην πρόεδρος τελικά απέρριψε το σχέδιο κατασκευής, αλλά ο Τραμπ έδωσε την άδεια να συνεχιστούν οι εργασίες.

Ο πρόεδρος δεν μπορεί να αλλάξει τον νόμο που ψηφίστηκε από το Κογκρέσο, αλλά μπορεί να τροποποιήσει τους κανόνες εφαρμογής του. Με βάση την πρόταση αυτή, δεν θα απαιτούνται περιβαλλοντικές μελέτες για έργα που χρηματοδοτούνται από τον ιδιωτικό τομέα (ή στα οποία η κρατική χρηματοδότηση είναι πολύ μικρή), όπως συμβαίνει για πολλούς πετρελαιαγωγούς. Επιπλέον, οι ομοσπονδιακές υπηρεσίες θα πρέπει να ολοκληρώνουν τις αναλύσεις τους μέσα σε δύο χρόνια, αντί για 4,5, που είναι σήμερα ο μέσος όρος, όπως είπε η Μέρι Νόιμαρ, η πρόεδρος του Συμβουλίου Περιβαλλοντικής Ποιότητας στον Λευκό Οίκο.

Σύμφωνα με τη Νόιμαρ, για την κατασκευή αυτοκινητοδρόμων οι μελέτες παίρνουν κατά μέσο όρο επτά χρόνια. Κάποιες από αυτές χρειάστηκαν μια δεκαετία για να ολοκληρωθούν.

«Σήμερα, μπορεί να χρειαστούν πάνω από δέκα χρόνια απλώς για να εγκριθεί η κατασκευή ενός απλού δρόμου», είπε ο Ρεπουμπλικανός πρόεδρος.

Είναι σχεδόν βέβαιο ότι οικολογικές οργανώσεις θα προσφύγουν στα δικαστήρια για να μην εφαρμοστεί αυτή η πρόταση. «Έχουμε δημοκρατία, όχι δικτατορία. Θα χρησιμοποιήσουμε όλα τα εργαλεία που έχουμε στη διάθεσή μας για να μπλοκάρουμε αυτήν την επικίνδυνη απόφαση και να προστατεύσουμε το μέλλον των παιδιών μας», είπε χαρακτηριστικά η Τζίνα ΜακΚάρθι, η πρώην επικεφαλής της Υπηρεσίας Προστασίας του Περιβάλλοντος (EPA) επί προεδρίας Ομπάμα και νυν πρόεδρος της μη κυβερνητικής οργάνωσης Συμβούλιο Προστασίας Φυσικών Πόρων (NRDC).