Φυσικό αέριο
Φυσικό αέριο

Αύριο αναμένεται να ξεκινήσει η λειτουργία του ισραηλινού Leviathan, παρά και τις καθυστερήσεις που προκλήθηκαν εξαιτίας των περιβαλλοντικών ανησυχιών μερίδας της αντιπολίτευσης. Το πεδίο φυσικού αερίου έλαβε τελικά την έγκριση του Ισραηλινού υπουργείου Προστασίας του Περιβάλλοντος και, αντί για τις 27 Δεκεμβρίου, οπότε και ήταν προγραμματισμένο, θα ξεκινήσει στις 31 του ίδιου μήνα.

Οι εταιρείες που εμπλέκονται στο έργο χρειάστηκε να παράσχουν περισσότερες διευκρινίσεις αναφορικά με τις εκπομπές του ενώ το δικαστήριο ανέστειλε την προσωρινή διαταγή λόγω των περιβαλλοντικών ανησυχιών. Το κοίτασμα θα συνδέεται με υποθαλάσσιο αγωγό σε πλατφόρμα παραγωγής που απέχει μόλις δέκα χιλιόμετρα από κοντινή παραλία, με αποτέλεσμα να προκληθούν αρκετές αντιδράσεις και προσφυγές στο Ανώτατο Δικαστήριο με αίτημα η εξέδρα να βρίσκεται πιο μακριά από την ακτή για περιβαλλοντικούς λόγους.

Το 45,3% του έργου ανήκει στην ισραηλινή Delek Drilling, το 39,7% στην Noble Energy και το 15% στη Ratio Oil. Οι εταιρείες έχουν ήδη έρθει σε συμφωνίες για εξαγωγές με εταιρείες από Αίγυπτο και Ιορδανία, αυξάνοντας έτσι την ισχύς του Ισραήλ στην ευρύτερη περιοχή. Το αξιοσημείωτο είναι ότι οι συμφωνίες του Ισραήλ με την Αίγυπτο για πώληση φυσικού αερίου στα πεδία ανοικτής θάλασσας Leviathan και Tamar αγγίζουν τα 15 δισ. δολάρια.

Η αξία του εξαγώγιμου φυσικού αερίου ανέρχεται, αυτή τη στιγμή, στα 19,5 δισ. δολάρια, εκ των οποίων τα 14 δισ. προέρχονται από τον Leviathan και τα υπόλοιπα 5,5 δισ. από τον Tamar, σύμφωνα με εκπρόσωπο της ενεργειακής βιομηχανίας του Ισραήλ. Πάντως οι εκτιμήσεις των εταιρειών κάνουν λόγο για διπλασιασμό του φυσικού αερίου που θα πωληθεί από τον Leviathan εκτιμώντας ότι θα φτάσεις τα 60 δισ. κ.μ. φυσικού αερίου εντός δεκαπενταετίας.

ΤΑ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΑ ΟΦΕΛΗ

Το Λεβιάθαν ανακαλύφθηκε το 2010 και έκτοτε έχει αποτελέσει ορόσημο για το Ισραήλ και τις δυνατότητες αξιοποίησής του. Εκτός από την ανάδειξη της ευρύτερης περιοχής της Ανατολικής Μεσογείου, το Λεβιάθαν λειτουργεί και ως παράγοντας διακρατικής συνεργασίας σε μία ζώνη με βαρύνουσα στρατηγική σημασία και παρελθόν ιδιαίτερων εντάσεων μεταξύ των κρατών της. Το Ισραήλ ανάγεται, κατ’ αυτόν τον τρόπο, σε τρόπον τινά εγγυητή της παραγωγικής συνεργασίας στη λεκάνη της Ανατολικής Μεσογείου.

Η σύνθετη γεωπολιτική κατάσταση στην περιοχή σε συνάρτηση με την προσπάθεια για εκμετάλλευση των εξελίξεων στα ενεργειακά έβαλαν φρένο τα τελευταία χρόνια στην αξιοποίηση των ενεργειακών πόρων. Το πλέον κλασικό παράδειγμα διακρατικής συνεργασίας με αφορμή την αξιοποίηση των κοιτασμάτων, που ξεκινάει στις 2 Ιανουαρίου με την υπογραφή Μητσοτάκη – Νετανιάχου – Αναστασιάδη, παρουσία και εκπροσώπου της ιταλικής κυβέρνησης, είναι ο διασυνδετήριος αγωγός φυσικού αερίου East Med.

Υπό αυτό το πρίσμα, το κοίτασμα δημιουργεί μία ακόμη γέφυρα ανάμεσα σε Ισραήλ και Ευρωπαϊκή Ένωση καθώς επιτρέπει τη διαφοροποίηση των πηγών και οδεύσεων φυσικού αερίου και εξασφαλίζει την ενεργειακή ασφάλεια της γηραιάς ηπείρου. Η Ε.Ε. τροφοδοτείται ενεργειακά από το ρωσικό φυσικό αέριο της Gazprom, γεγονός που έχει αρχίσει, όπως έχει γράψει το economix.gr, να χτυπάει το καμπανάκι του κινδύνου στις Βρυξέλλες. Το σενάριο της αξιοποίησης των φυσικών πόρων από τη λεκάνη της Ανατολικής Μεσογείου θα άνοιγε νέα παράθυρα συνεργασίας μεταξύ των δύο πλευρών.

Ο ΛΕΒΙΑΘΑΝ

Η λέξη «Λεβιάθαν» έχει εβραϊκή προέλευση (λεβιάθ + θαννέμ) και σημαίνει «σύνολο δρακόντων» ενώ παραπέμπει σε θαλάσσιο τέρας της Παλαιάς Διαθήκης. Παρουσιάζεται ως ένα θηρίο με μεγάλη δύναμη και αγριότητα ενώ συμβολίζει τις δυνατότητες της φυσικής δύναμης. Αναφορές για τον Λεβιάθαν συναντάμε τόσο στον Ιώβ όσο και στον Ησαΐα ενώ διαχρονικά υπάρχουν διαφορετικές προσεγγίσεις για το ποιο ζώο υποτίθεται ότι περιγράφεται με αυτό το όνομα. Ακόμη, η λέξη έχει χρησιμοποιηθεί και από τον Τόμας Χομπς στο έργο του με τίτλο “Leviathan or the Matter, Form and Power of a Comonwealth Ecclesiastical and Civil”, το 1651. Εκεί, ο Λεβιάθαν αποτελεί στην πραγματικότητα το κράτος και τις υπερεξουσίες που αυτό λαμβάνει απέναντι στον άνθρωπο. Σημειώνεται ότι η επιλογή του συγκεκριμένου ονόματος δείχνει και τις ιδιαίτερες προσδοκίες όλων των πλευρών για το κοίτασμα Λεβιάθαν.