Χριστουγεννιάτικο «μποναμά» (κυριολεκτικά ή ειρωνικά, αναλόγως…) έστειλαν εκ νέου το Υπουργείο Εσωτερικών και η ΠΟΜΙΔΑ σε όσους αυθαιρετούχους (και άλλους…) έχουν δηλώσει ή έχουν ξεχάσει να δηλώσουν τα επιπλέον τετραγωνικά της περιουσίας τους στους δήμους.
Όπως είχε αποκαλύψει το economix, το ρουσφέτι του Υπουργείου Εσωτερικών προς τους «μπαταχτσήδες» ιδιοκτήτες ακινήτων που νομιμοποίησαν τα ακίνητά τους ή τα επιπλέον αυθαίρετα τετραγωνικά τους αλλά ξέχασαν να τα δηλώσουν στους οικείους δήμους, δημιούργησε σοβαρές αδικίες.
Ερωτηματικά για την αναδρομική απαλλαγή δημοτικών τελών στα αυθαίρετα
Και αυτό γιατί η αναδρομική απαλλαγή δημοτικών τελών σε αυτές τις περιπτώσεις αδικούσε όσους εφάρμοσαν τον νόμο και δήλωσαν τα επιπλέον τετραγωνικά τους από τον Αύγουστο του 2013, που ισχύσει ο νόμος 4178 και μετέπειτα ο νόμος 4495 για τα αυθαίρετα.
Δηλαδή, έτσι όπως πρόχειρα και χωρίς μελέτη, ακούγοντας τις εισηγήσεις της ΠΟΜΙΔΑ, νομοθετήθηκε από το ΥΠΕΣ η ρύθμιση, όσοι είχαν δηλώσει στους Δήμους τα αυθαίρετά τους μέσα σε αυτά τα χρόνια θα πλήρωναν κανονικά ενώ όσοι, κατά παράβαση του νόμου, το «ξέχασαν» θα επιβραβεύονταν.
Έτσι η ΠΟΜΙΔΑ ζήτησε νέο ρουσφέτι από το ΥΠΕΣ ώστε η αναδρομική απαλλαγή να αφορά όλους!
Αυθαίρετα – δημοτικά τέλη: η ΠΟΜΙΔΑ ζητά νέο ρουσφέτι από το ΥΠΕΣ – επιβεβαίωση economix
Επειδή όμως έχουν και οι χαριστικές ρυθμίσεις τα όριά τους (και αυτά είναι το δημόσιο ταμείο…), το ΥΠΕΣ κατέληξε σε μια μεσοβέζικη λύση. Την οποία και πανηγυρικά ανακοίνωσε, με συμπαραστάτη την ΠΟΜΙΔΑ, αλλά που στην πραγματικότητα κοροϊδεύει τους πολίτες! Όσους δηλαδή θέλησαν να είναι νόμιμοι, επιβεβαιώνοντας πλήρως το ρεπορτάζ του economix…
Συγκεκριμένα σε σχετική ανακοίνωση του ΥΠΕΣ αναφέρεται επί λέξει: «Σε ό,τι αφορά οφειλές από διαφορές δηλωμένων επιφανειών ακινήτων, που βεβαιώθηκαν με οικειοθελή προσέλευση των ενδιαφερομένων, σύμφωνα με τη ρύθμιση της προϊσχύσασας νομοθεσίας, ο κ. Θεοδωρικάκος δήλωσε ότι για λόγους ισονομίας των πολιτών και ιδιαίτερα των συνεπών εκείνων που έσπευσαν οικειοθελώς να τις δηλώσουν, με ερμηνευτική εγκύκλιο που θα εκδοθεί άμεσα από το υπουργείο Εσωτερικών, δεν θα ζητηθεί η είσπραξη των συγκεκριμένων οφειλών, εφόσον δεν έχουν ήδη καταβληθεί στους Δήμους.»
Δηλαδή σε όποιον δεν πλήρωσε, κατά παράβαση του νόμου μέχρι τώρα, χαρίζονται τα δημοτικά τέλη και φόροι πολλών ετών (αναλόγως του πότε οριστικοποιήθηκε η δήλωση αυθαιρέτου). Ενώ όποιος θέλησε να είναι νόμιμος, πιάστηκε κορόϊδο!
Και μάλιστα αυτό γίνεται χωρίς να το αναφέρει ρητά ο νόμος, με εγκύκλιο!
Και το πιο ειρωνικό από όλα: το ΥΠΕΣ μιλά για ισονομία και η ΠΟΜΙΔΑ επαυξάνει και μιλά για «ισότιμη μεταχείριση των πολιτών». Όταν συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο!
Πολιτικό αυτογκόλ της κυβέρνησης;
Πολιτικοί παρατηρητές ανέφεραν στο economix ότι μπορεί η βασική επιλογή της κυβέρνησης να είναι η αφαίρεση βαρών από τα ακίνητα και τη μεσαία τάξη (και προφανώς αυτόν τον στόχο υπηρετεί ο Υπουργός Εσωτερικών Τάκης Θεοδωρικάκος), αλλά υποτίθεται επίσης ότι είναι μια φιλελεύθερη κυβέρνηση, όπου το κράτος δικαίου, η τήρηση της τάξης και η «επιστροφή στην κανονικότητα» είναι ιδεολογικές προμετωπίδες και βασικά πολιτικά επιχειρήματα. Και η ρύθμιση του ΥΠΕΣ έρχεται σε πλήρη αντίθεση με αυτές τις αρχές.
Ακόμη χειρότερα, η επιλογή αυτή ακυρώνει ένα από τα βασικά αφηγήματα της κυβέρνησης που είναι η φιλοπεριβαλλοντική της πολιτική (με την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής – απολιγνιτοποίηση, 112 κλπ – και την προώθηση της κυκλικής οικονομίας – απορρίματα, πλαστικά μιας χρήσης κλπ) καθώς οι πόροι της αυτοδιοίκησης που χαρίζονται – και θα λείψουν από το κράτος – αφορούν ακριβώς αυτούς τους τομείς: τη διαχείριση αποβλήτων και ενέργειας σε τοπικό επίπεδο…
Γιατί δεν δίνει το Υπουργείο αριθμούς;
Για να καταλάβετε το μέγεθος της στρεψοδικίας, το ΥΠΕΣ δεν έχει τολμήσει να μιλήσει με αριθμούς. Όμως το πόσα είναι τα αυθαίρετα, ακριβώς, για κάθε νόμο (ακόμη και για τους ημιυπαίθριους του νόμου Μπιρμπίλη του 2010 που ήταν σε χειρόγραφη διαδικασία) το γνωρίζουμε. Γνωρίζουμε επακριβώς, μέσα από το πληροφοριακό σύστημα του ΤΕΕ, πόσα και ποια αυθαίρετα έχουν δηλωθεί από το 2011 έως και σήμερα – και το κράτος μπορεί να τα γνωρίζει ανά δήμο, ανά γειτονιά, ακόμη και ανά πολεοδομικό τετράγωνο. Και ο νόμος προβλέπει ότι το τόσο το ΥΠΟΙΚ (η ΑΑΔΕ πλέον) όσο και το ΥΠΕΣ και οι δήμοι οφείλουν να πάρουν αυτά τα στοιχεία (μέσω του ΥΠΕΝ) και να τα διασταυρώσουν με τα δικά τους αρχεία. Αυτό άλλωστε προκάλεσε και την αντίδραση της ΠΟΜΙΔΑ στην αρχή. Το αρμόδιο Υπουργείο όμως δεν μιλάει με αριθμούς. Δεν λέει πόσα αυθαίρετα αφορά, ούτε πόσα τετραγωνικά ούτε πόσα εκατομμύρια ευρώ αφαιρεί από την τοπική αυτοδιοίκηση. Επαναλαμβάνουμε: τα στοιχεία υπάρχουν. Αυτό που μπορεί να μην υπάρχει είναι η σύγκριση με τα δηλωμένα τετραγωνικά. Αυτό όμως σημαίνει ότι το ΥΠΕΣ δεν ελέγχει τους δήμους, δηλαδή δεν κάνει τη βασική δουλειά του.
Νομικοί προβληματισμοί συνταγματικότητας
Τα συνεχόμενα και εμεπριστατωμένα ρεπορτάζ του economix για το θέμα έχουν προκαλέσει ενδιαφέρον και από νομικούς κύκλους που ασχολούνται με το πολεοδομικό δίκαιο και μάλιστα με εμπειρία σε εκδίκαση τέτοιων υποθέσεων στο Συμβούλιο της Επικρατείας.
Νομικοί σημειώνουν στο economix ότι η κίνηση της κυβέρνησης με τη συγκεκριμένη ρύθμιση για τα αδήλωτα τετραγωνικά πιθανόν να αποδειχτεί όχι μόνο κακή αλλά επικίνδυνη και καταστροφική. Και αυτό γιατί, σημειώνουν, ο νόμος 4495/2016 που ισχύει σήμερα για τα αυθαίρετα δεν έχει κριθεί συνταγματικά. Μπορεί να αποτελεί αντιγραφή, στην πραγματικότητα, του νόμου 4178/2013 αλλά αυτοτελώς δεν έχει αποφασίσει το ΣτΕ για τη συνταγματικότητά του. Και όταν βασικό σκεπτικό του ΣτΕ στην αποδοχή της συνταγματικότητας της ρύθμισης του 4178 ήταν ότι ο νόμος δίνει τελευταία ευκαιρία στους αυθαιρετούχους με συγκεκριμένους όρους (τους οποίους η νέα ρύθμιση του ΥΠΕΝ καταστρατηγεί), η κυβέρνηση διακινδυνεύει να προσβληθεί μια οποιαδήποτε διοικητική πράξη που βασίζεται στο νόμο 4495 ή στη νέα ρύθμιση του ΥΠΕΝ ώστε να κριθεί εκ νέου συνταγματικά το θέμα των αυθαιρέτων αλλά και για πρώτη φορά ο νόμος 4495. Και πλέον τα πράγματα στο Συμβούλιο της Επικρατείας είναι πολύ διαφορετικά από τα τέλη του 2014 που κρίθηκε ο νόμος 4178…
Αν τυχόν κάτι τέτοιο γίνει και το σκεπτικό του ΣτΕ αλλάξει (όπως όλοι πιθανολογούν, καθώς το κράτος έχει ξεχειλώσει τις ρυθμίσεις αυθαιρέτων…), η κυβέρνηση θα βρεθεί αντιμέτωπη με μια πραγματική βόμβα: πάνω από 1,5 εκατομμύριο ακίνητα στον αέρα και απώλεια σχεδόν 4,5 δις ευρώ από τα δημόσια ταμεία… Και τότε θα πρέπει να ψάχνουμε να βρούμε τους εισηγητές αυτής της «λαμπρής» ρύθμισης του ΥΠΕΣ…