Νέα ρύθμιση αυθαιρέτων: Τι συμφέρει τους ιδιοκτήτες;

Χαρτί και μολύβι φαίνεται πως έχουν πάρει οι ιδιοκτήτες αυθαιρέτων, προκειμένου να ελέγξουν κατά πόσο τους συμφέρει να καθυστερήσουν την υπαγωγή του ακινήτου τους τόσο στον ισχύοντα νόμο, όσο και στην ρύθμιση που έφερε το υπουργείο Περιβάλλοντος.

Όπως προκύπτει μάλιστα, με 40% προσαύξηση του προστίμου, θα πέσει η αυλαία υπαγωγής των αυθαιρέτων μέσω της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου, το 2025. Αυτό βέβαια ισχύει για τις μικροαυθαιρεσίες καθώς για τις μεγάλες παραβάσεις, ο χρόνος μετρά ήδη αντίστροφα και η κλεψύδρα πρόκειται να αδειάσει στις 30 Ιουνίου 2020.

Για τις πρώτες 4 λοιπόν κατηγορίες, οι πολίτες θα έχουν ακόμα μερικά έτη στην διάθεση τους για να τακτοποιήσουν τα κτίσματα τους. Στο διάστημα αυτό, οι ποινές, θα αυξάνονται κλιμακωτά, ανάλογα με την περίοδο που θα προχωρήσει η διαδικασία  τακτοποίησης.

Ειδικότερα, δίνεται μια 7μηνη παράταση για όσους έχουν αυθαίρετα κατηγορίας 1 – 4 για να τακτοποιηθούν με τις υπάρχουσες ευνοϊκές διατάξεις του 4495/17 και μια τελευταία ευκαιρία για εκείνους που ανήκουν στην 5η κατηγορία για να μπουν στην ρύθμιση έως τις 30/6/2020. Συγκεκριμένα, οι πολύ σοβαρές αυθαιρεσίες αφορούν σε υπέρβαση τουλάχιστον κατά 40% στην κάλυψη και στη δόμηση ή  καθ ‘ύψος πάνω από 20%.

Κατά το ΥΠΕΝ, οι πολίτες θα έχουν αύξηση του προστίμου κατά 20% την πρώτη χρονιά και για κάθε επόμενη, θα επιβαρύνονται με επιπλέον 5%. Σε δεύτερο χρόνο, μπαίνει σε εφαρμογή η Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου με την οποία οι αυθαιρετούχοι θα μπορούν έναντι κλιμακωτών προστίμων να εισέρχονται σε ρύθμιση.

Για τους επαγγελματίες του κλάδου, η ρύθμιση του υπουργείου Περιβάλλοντος έχει λάβει θετική ανταπόκριση, δεδομένου ότι ξεκαθαρίζει το τοπίο. Σύμφωνα με τον πρόεδρο των Αγρονόμων – Τοπογράφων – Μηχανικών Μιχάλη Καλογιαννάκη, οι ιδιοκτήτες καλό θα ήταν να σπεύσουν το επόμενο διάστημα να τακτοποιήσουν τις εκκρεμότητες τους και αυτό γιατί ενδεχόμενη ασυνέπεια θα επιφέρει στους ίδιους επιπλέον κόστος.

Όπως προκύπτει από τα παραδείγματα που έφτιαξε ο κ. Καλογιαννάκης για το economix.gr, ένας ιδιοκτήτης που έχει σπίτι 100 τ.μ. που κατασκευάστηκε μεταξύ 1993 – 2003 σε εκτός σχεδίου περιοχή, χωρίς οικοδομική άδεια, με τιμή ζώνης 1000 και είναι κύρια κατοικία, μέχρι το τέλος Ιουνίου το πρόστιμο του θα ανέρχεται στα 9.360 ευρώ. Το επόμενο έτος θα φτάσει τα 12.480 ευρώ ενώ μέχρι το 2025 θα διαμορφωθεί στα 15.080 ευρώ.

Για μια ιδιοκτησία εκτός σχεδίου 100 τ.μ., η οποία κατασκευάστηκε για παράδειγμα μεταξύ 2004 – 2011, είναι κύρια κατοικία, δεν έχει οικοδομική άδεια και με τιμή ζώνης 1500, μέχρι τις 30 Ιουνίου ο… πέλεκυς που θα κληθεί ο ιδιοκτήτης της να καταβάλλει διαμορφώνεται στα 17.550 ευρώ. Ωστόσο, αν το αναβάλλει λόγω της νέας ρύθμισης, θα κληθεί να βάλει το χέρι βαθιά στην τσέπη, καταβάλλοντας έως και  28.275 ευρώ.

Αντίστοιχα, για ιδιοκτησίες που κατασκευάστηκαν το ίδιο διάστημα (2004 – 2011), τα πρόστιμα έχουν ως εξής:

• Για εκτός σχεδίου κατοικία, με οικοδομική άδεια, 100 τ.μ., τιμή ζώνης 1000, κύρια κατοικία το αρχικό πρόστιμο (μέχρι 30/6/2020) είναι 9000 ευρώ και μπορεί να φτάσει έως τα 14.500 ευρώ (31/12/2025).

• Για εκτός σχεδίου, με οικοδομική άδεια, 120 τ.μ., τιμή ζώνης 1000, κύρια κατοικία, το αρχικό πρόστιμο είναι 10.800 ευρώ (μέχρι 30/6/2020) και μπορεί να φτάσει έως τα 16.800 ευρώ(31/12/2025) .

• Για εκτός σχεδίου, χωρίς οικοδομική άδεια, 120 τ.μ. τιμή ζώνης 1000, άλλη κατοικία, το αρχικό πρόστιμο είναι 17.750 ευρώ (μέχρι 30/6/2020) και μπορεί να φτάσει έως τα 28.275 ευρώ (31/12/2025).

• Για εκτός σχεδίου, χωρίς οικοδομική άδεια, 60 τ.μ. τιμή ζώνης 1500, κύρια κατοικία, το αρχικό πρόστιμο ανέρχεται στα 10.530 ευρώ (μέχρι 30/6/2020) και κλιμακωτά μπορεί να φτάσει έως τα 16.695 ευρώ (31/12/2025).

• Για εκτός σχεδίου, χωρίς οικοδομική άδεια, 80 τ.μ., τιμή ζώνης 1000, κύρια κατοικία, το αρχικό πρόστιμο ανέρχεται στα 9.360 ευρώ (μέχρι 30/6/2020) και φτάσει έως τα 15.080 ευρώ (31/12/2025).

Αξίζει να σημειωθεί ότι η τακτοποίηση θεωρείται ολοκληρωμένη μόνον όταν ο ιδιοκτήτης του ακινήτου έχει ολοκληρώσει την Ηλεκτρονική Ταυτότητα της ιδιοκτησίας του, δηλαδή η μη έκδοση της θα ισοδυναμεί με μη τακτοποίηση της αυθαιρεσίας. Επομένως, για την μεταβίβαση του ακινήτου του, προϋπόθεση η τακτοποίηση και η έκδοση Ηλεκτρονικής Ταυτότητας.

Μάλιστα, για να διευκολυνθεί η έκδοση της, για όσο το δυνατόν περισσότερες ιδιοκτησίες (διαμερίσματα, γραφεία κ.ο.κ), η ρύθμιση του ΥΠΕΝ καθιερώνει και την Ηλεκτρονική Ταυτότητα για αυτοτελείς διηρημένες ιδιοκτησίες. Παράλληλα, για τις περιπτώσεις που η οικοδομική άδεια έχει χαθεί, αντί αυτών θα υποβάλλεται βεβαίωση απώλειας από την υπηρεσία δόμησης (δεν θα απαιτείται δηλαδή ανασύσταση φακέλου στην πολεοδομία).

Το υπουργείο πάντως, διατηρεί την «κόκκινη» γραμμή της 28ης Ιουλίου 2011, πράγμα που σημαίνει ότι όσα κτίρια ανεγερθήκαν κατόπιν της συγκεκριμένης ημερομηνίας δεν νομιμοποιούνται και προβλέπεται η κατεδάφιση τους.

Στοιχεία Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας 

Πάντως, τα τελευταία στοιχεία του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας, φανερώνουν πως έχουν ξεκινήσει τις διαδικασίες υπαγωγής στις ρυθμίσεις νομιμοποίηση περίπου 280 χιλιάδες ακίνητα με αυθαιρεσίες, έχουν προχωρήσει σε επόμενα βήματα ακόμη 300.138 ακίνητα, σε φάση υπαγωγής βρίσκονται 468.784 φάκελοι ενώ έχουν περαιωθεί οι διαδικασίες για 221.302 ακίνητα. Παράλληλα, έχουν εκδοθεί συνολικά 1.923.539 βεβαιώσεις μεταβίβασης για ακίνητα από το πληροφοριακό σύστημα του ΤΕΕ. Το σύνολο των δηλωμένων αυθαιρέτων, ανέρχεται στα 1.455.086.

Τα έσοδα από τις δηλώσεις αυθαιρέτων είναι 2.393.798.075 ευρώ και αφορούν τις υπαγωγές στους τρεις τελευταίους νόμους 4014/2011, 4178/2013 και 4495/2017. Ειδικότερα, για το νόμο 4014/2011 τα έσοδα ήταν 1.002.062.320 ευρώ, για τον ν.4178/2013 τα έσοδα ανέρχονται  σε 1.064.802.251 ευρώ και για τον τωρινό νόμο, τον 4495/2017, φτάνουν τα 326.933.495 ευρώ.