Σημαντική ανοδική πορεία εμφανίζουν, ύστερα από πολλά χρόνια, οι επενδύσεις στα επαγγελματικά ακίνητα, δηλαδή τα γραφεία, τα καταστήματα, αλλά και τα ξενοδοχεία, όπου φέτος υπολογίζεται ότι το ύψος των κεφαλαίων, που έχουν τοποθετηθεί, θα διαμορφωθεί σε περίπου 1 δισ. ευρώ.
Οι αποτιμήσεις που παραμένουν χαμηλές και οι υψηλές αποδόσεις τουλάχιστον σε σύγκριση με τις αντίστοιχες ευρωπαϊκές, όπως και η αλλαγή κλίματος στην ελληνική οικονομία έχουν οδηγήσει τους επενδυτές να ανοίξουν το…πουγκί. Χωρίς να ληφθεί υπόψη η επικείμενη αύξηση κεφαλαίου, ύψους 650 εκατ. ευρώ, της Lamda Development για τη χρηματοδότηση του έργου ανάπλασης του Ελληνικού, η Prodea Investments και η Trastor προχωρούν σε άντληση χρηματοδότησης για την υλοποίηση νέων επενδύσεων.
Οι επενδύσεις αυτές αναμένεται να ενισχυθούν μετά και την κατάργηση του φορολογικού συντελεστή 0,75% που προβλέπεται σήμερα. Όπως, δηλαδή, έχει αναφέρει το Economix.gr, μετά τη ψήφιση του σχεδίου νόμου του ΥΠΟΙΚ- οι εταιρείες επενδύσεων σε ακίνητη περιουσία υποχρεούνται μόνο σε καταβολή φόρου ο συντελεστής του οποίου ορίζεται σε 10% επί του εκάστοτε ισχύοντος επιτοκίου παρέμβασης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (Επιτοκίου Αναφοράς) προσαυξανομένου κατά 1 ποσοστιαία μονάδα και υπολογίζεται επί του μέσου όρου των επενδύσεών τους, πλέον των διαθεσίμων, σε τρέχουσες τιμές.
Αυξήσεις κεφαλαίου
Αυτή τη στιγμή, εκτός από τις δύο μεγαλύτερες ΑΕΕΑΠ, τη Prodea Investments και την Trastor, που προγραμματίζουν αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου (ΑΜΚ), η Lamda Development δρομολογεί την υλοποίηση ΑΜΚ, ύψους 650 εκατ. ευρώ, προκειμένου να χρηματοδοτήσει το project του Ελληνικού.
Η εταιρεία αναμένει την έγκριση του ενημερωτικού δελτίου, ενώ στη διαδικασία θα συμμετάσχει η οικογένεια Λάτση με το ποσοστό που της αναλογεί-αντιστοιχεί σε 350 εκατ. ευρώ- έχοντας εκφράσει την πρόθεσή της να στηρίξει το σύνολο της ΑΜΚ, εάν χρειαστεί. Στη διαδικασία θα συμμετάσχει, κατά το ποσοστό που αναλογεί, το σχήμα Voxcove του ομίλου Πάνου Γερμανού και της οικογένειας Κάτσου, που ελέγχει ποσοστό άνω του 12% της εισηγμένης. Τα δικαιώματα των μετοχών της θα ασκήσει και η Aegean που απέκτησε το 1,66% του μετοχικού κεφαλαίου της Lamda, αλλά και η Ορυμήλ, συμφερόντων του Οδυσσέα Κυριακόπουλου, η οποία ελέγχει το 0,685% της εισηγμένης εταιρείας ακινήτων. Η έναρξη υλοποίησης της Μητροπολιτικής Παρέμβασης στο Ελληνικό θα ενισχύσει κατακόρυφα τη ζήτηση και τις τιμές στα ελληνικά ακίνητα, εάν ληφθεί υπόψη ότι το έργο θα προσελκύσει περίπου 1 εκατομμύριο τουρίστες, ετησίως, όπως και ότι η αεροπορική Aegean θα προωθεί το project σε τουλάχιστον 14 εκατ. άτομα, που μεταφέρει ετησίως.
Έτοιμη να…πυροδοτήσει την αύξηση κεφαλαίου είναι και η Prodea Investments, της οποίας το ύψος θα ξεπεράσει τα 300 εκατ. ευρώ, με την εταιρεία να επιδιώκει να καταστεί μία από τις μεγαλύτερες εταιρείες σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Η εισηγμένη δρομολογεί τα επόμενα χρόνια την υλοποίηση επενδύσεων συνολικού ύψους 800 εκατ. ευρώ, με το 90% των ακινήτων που έχει εντοπίσει η Prodea να ανήκει σε τράπεζες ή funds, εταιρείες ανάπτυξης ακινήτων, οργανισμούς και ιδιώτες. Η ΑΕΕΑΠ βρίσκεται σε αποκλειστικές διαπραγματεύσεις με τους υποψήφιους πωλητές για το 30% των δρομολογούμενων επενδύσεων από τις οποίες περισσότερες από τις μισές (55%) αφορούν κατοικίες, αποθηκευτικούς χώρους, ξενοδοχεία και ακίνητα μικτής χρήσης. Το υπόλοιπο 45% του προς απόκτηση χαρτοφυλακίου περιλαμβάνει γραφεία, υψηλών προδιαγραφών εμπορικούς χώρους και σουπερμάρκετ. Σημειώνεται ότι στην Prodea βασικός μέτοχος είναι η παγκόσμια επενδυτική εταιρεία Castlelake L.P., που διαθέτει υπό διαχείριση κεφάλαια αξίας 15,3 δισ. ευρώ.
Στην γραμμή εκκίνησης της αύξησης κεφαλαίου, ύψους έως 72,6 εκατ. ευρώ, βρίσκεται και η Trastor, η οποία επιδιώκει έως και το τέλος του 2020 να διαθέτει χαρτοφυλάκιο ακινήτων με αξία άνω των 300 εκατ. ευρώ, θέτοντας, μακροπρόθεσμα τον πήχη για επενδύσεις ύψους 500 εκατ. ευρώ. Ωστόσο, η εισηγμένη, επιδιώκοντας να εξοικονομήσει χρόνο, θα προχωρήσει συνδυαστικά στην έκδοση Μετατρέψιμου Ομολογιακού Δανείου (ΜΟΔ) αξίας 41 εκατ. ευρώ. Το ΜΟΔ θα καλύψει η αμερικανική εταιρεία Wert Red-βασικός μέτοχος με 56% της Trastor, που ανήκει στην Varde Partners, την εταιρεία, που με έδρα την Μινεάπολη Μινεσότας έχει υλοποιήσει επενδύσεις της τάξης των 60 δισ. ευρώ.
Σταθερά παρούσα η EBRD
Το αποτύπωμά της στην ελληνική αγορά ακινήτων ενισχύει και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD), η οποία αποτελεί σταθερό χρηματοδότη μεγάλων έργων ανάπτυξης ακινήτων στην Ελλάδα. Ένα από τα μεγαλύτερα projects ξεκίνησε το 2017, οπότε η τράπεζα προχώρησε σε joint venture με την εταιρεία ανάπτυξης ακινήτων Dimand για την ανάπλαση των πρώην βιομηχανικών εγκαταστάσεων της καπνοβιομηχανίας Παπαστράτος στον Άγιο Διονύσιο του Πειραιά. Με την πρώτη φάση του έργου να έχει, ήδη, ολοκληρωθεί, ο όμιλος Teleperformance και η Alpha Bank έχουν εγκατασταθεί στα νέα γραφεία που έχουν παραδοθεί στο ακίνητο. Θα πρέπει να διευκρινιστεί ότι το έργο υλοποιεί η Grivalia με τη μορφή της σύμπραξης (joint venture) με την Dimand, η οποία αποτελεί τον developer του έργου.
Η EBRD έχει προχωρήσει σε χρηματοδότηση 55 εκατ. ευρώ στην Prodea Investments και συμμετέχει μαζί με την Dimand και την Prodea στο έργο της ανακατασκευής του Πύργου στον Πειραιά, που έχει συνολικό προϋπολογισμό της τάξης των 50 εκατ. ευρώ. Η EBRD επικεντρώνεται στην χρηματοδότηση “πράσινων” κτηρίων, τουριστικών έργων και κυρίως έργων αστικής αναγέννησης.
Εντείνουν την παρουσία τους
Την παρουσία της στην ελληνική αγορά ακινήτων ισχυροποιεί και η αμερικανική επενδυτική εταιρεία Hines, με επικεφαλής τους Πολ Γομόπουλο και Ανδρέα Καψάλη. Τους τελευταίους 12 μήνες, με αφετηρία το χειμώνα του 2018, η Hines υλοποίησε τις περισσότερες επενδύσεις από το 2017, έτος κατά το οποίο αγόρασε το ξενοδοχείο Athens Ledra Hotel (νυν Ledra Marriott) προς 33 εκατ. ευρώ. Τον τελευταίο ένα χρόνο, στην κυριότητα της εταιρείας έχει περάσει, προς περίπου 7 εκατ. ευρώ, η έκταση της πρώην κλωστοϋφαντουργίας Μουζάκη επί της Λεωφόρου Κηφισού και της οδού Ηρούς, όπου η Άκτωρ θα κατασκευάσει ένα καινούργιο κατάστημα της γαλλικής αλυσίδας ιδιοκατασκευών δ. Ακόμη, η εταιρεία αγόρασε από την Pasal το εμπορικό κέντρο Athens Heart, το οποίο, με ορίζοντα την άνοιξη του 2021, θα μετατραπεί σε premium εκπτωτικό κέντρο 22.000 τ.μ. με την επωνυμία Gazi Outlet, διαθέτοντας κινηματογραφικές αίθουσες και ισχυρές επωνυμίες ένδυσης και υπόδησης.
Τη θέση του στην ελληνική αγορά ακινήτων “κλειδώνει” και το ισραηλινών συμφερόντων επενδυτικό fund Zoia, το οποίο, με γενικό διευθυντή τον Σάγκι Ρούμπιν, έχει αποκτήσει περισσότερα από 35 κτήρια στο κέντρο της Αθήνας.
Μία ακόμη, ισραηλινών συμφερόντων εταιρεία, η Brown Hotels έχει εγκαινιάσει την παρουσία της στην ελληνική ξενοδοχειακή αγορά, με τον ιδρυτή της Leon Avigad να έχει αναφέρει, στο συνέδριο για την αγορά ακινήτων Prodexpo, ότι η Αθήνα αποτελεί το νέο Βερολίνο. Άλλωστε, η Brown Hotels έχει αποκτήσει το ιστορικό ξενοδοχείο Acropol επί της οδού Πειραιώς 1 στην Ομόνοια, το οποίο θα μετονομαστεί σε Brown Acropol και αναμένεται να λειτουργήσει λίγο πριν από το τέλος του 2019.