Αυτοκινητόδρομος, Εθνική Οδός, Ταχύτητα, Νύχτα, Ταξίδια
Πηγή Εικόνας: Manuel Alvarez / Pixabay

Η ατμοσφαιρική ρύπανση σκοτώνει, λέει το ΙΟΒΕ, σε πρόσφατη έρευνα που διενήργησε για τις μεταφορές, εξετάζοντας και τις επιπτώσεις στην ατμόσφαιρα από τον γηραιότερο στόλο αυτοκινήτων που κυκλοφορεί στην Ελλάδα.

Το ΙΟΒΕ συμπεριέλαβε στοιχεία από άλλες έρευνες που δείχνουν ότι η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη παρουσιάζουν υψηλές συγκεντρώσεις αιωρούμενων σωματιδίων για περισσότερες μέρες ανά έτος σε σχέση με το παρελθόν, ενώ αυξημένα είναι και τα επίπεδα νοσηρότητας και θνησιμότητας από διάφορες πνευμονικές ασθένειες που σχετίζονται με την ατμοσφαιρική ρύπανση.

Η αιτία του κακού, σύμφωνα με το ΙΟΒΕ είναι ότι στα μεγάλα αστικά κέντρα κυκλοφορούν αυτοκίνητα που το μέσο όρο ηλικίας προσεγγίζει τα 15,4 έτη και σε συνδυασμό με το μεγάλο αριθμό οχημάτων που φθάνει τα 5,2 εκατομμύρια, επιβαρύνουν την ατμόσφαιρα καθώς διαθέτουν ξεπερασμένη τεχνολογία.

Το 50% του στόλου είναι άνω των 16 ετών και η αντιρρυπαντική τεχνολογία  που διαθέτουν  είναι πλέον ξεπερασμένη. Τα εννέα στα δέκα αυτοκίνητα που βρίσκονται σε κυκλοφορία χρησιμοποιούν ως καύσιμο τη βενζίνη, ενώ τα οχήματα χαμηλών ρύπων (υβριδικά, ηλεκτρικά, φυσικό αέριο) δεν ξεπερνούν το 0,3% του στόλου.

Πάνω από το 50% του στόλου στην Ελλάδα αποτελείται από οχήματα από 10 έως 20 ετών, ενώ το 37% του στόλου είναι άνω των 19 ετών.

Η κατάσταση αυτή δείχνει ότι είναι επιβεβλημένη η αλλαγή των οχημάτων, με νέα τα οποία χαρακτηρίζονται από νέα πρότυπα ασφάλειας και καλύτερων περιβαλλοντικών επιδόσεων.

Η καθυστέρηση στην ανανέωση του στόλου οφείλεται τόσο στην καθιερωμένη πρακτική των καταναλωτών να διατηρούν επι μακρόν τα οχήματά τους, όσο και στην κρίση μετά το 2008, όπου δεν επέτρεψε σε μεγάλο μέρος του πληθυσμού την αγορά νέου οχήματος.

Η μέση ηλικία του ευρωπαϊκού στόλου διαμορφώθηκε σε περίπου 11 έτη το 2016, σημειώνοντας αύξηση σε σχέση με το 2013 που ήταν 10,4 έτη.

Συγκρίνοντας με τις υπόλοιπες χώρες της ΕΕ28, προκύπτει ότι η Ελλάδα διαθέτει τον 4ο γηραιότερο στόλο επιβατικών απέχοντας σημαντικά από τις χώρες της δυτικής Ευρώπης και να κινείται κοντά σε αυτές της ανατολικής Ευρώπης.

Στην Ελλάδα εξαιτίας της οικονομικής κρίσης σταμάτησε η ανανέωση του στόλου των ΙΧ, καθώς πραγματοποιούνται μόλις 10 πωλήσεις ΙΧ ανά 1000 κατοίκους, έναντι 25 ανά 1000 το 2008.
Σύμφωνα με τον ACEA (European Automobile Manufacturers’ Association), τα επιβατικά οχήματα κατηγοριοποιούνται με βάση την πηγή ενέργειας.

Οι κατηγορίες είναι τα επιβατικά βενζίνης, πετρελαίου, ενώ τα οχήματα χαμηλών εκπομπών ρύπων αναλύονται σε 4 υποκατηγορίες, δηλαδή στα αμιγώς Ηλεκτρικά οχήματα (BatteryElectricVehicles), τα PluginΥβριδικά (PHEV), τα Υβριδικά (HybridElectricVehicles) αλλά και τα οχήματα εναλλακτικών καυσίμων (Φυσικό αέριο, LPG, ethanol (E85)).

Στην Ελλάδα τα ηλεκτρικά, υβριδικά και με φυσικό αέριο έχουν χαμηλή διείσδυση στη αγορά και τα αυτοκίνητα που κινούνται με βενζίνη, κρατούν τα ηνία της αγοράς.

Στην αγορά των ηλεκτρικών ΙΧ πουλήθηκαν μόλις 87 το 2018 (από 50 το 2017) σημειώνοντας  αύξηση 74%. Η κατηγορία των Plugin Υβριδικά (PHEV) πούλησε 228 το 2018, έναντι 141 το 2017, καταγράφοντας άνοδο 61,7%. Οι πωλήσεις των υβριδικών ΙΧ αυξήθηκαν κατά 54,3%, φθάνοντας τα 3.635 οχήματα από 2.356 το 2017. Στην εγχώρια αγορά εισέρχεται και το φυσικό αέριο.

Τα οχήματα της κατηγορίας ενισχύθηκαν κατά 186,9% με τον αριθμό των ΙΧ να διαμορφώνοται σε 1030 το 2018, από 359 το 2017. Τα αυτοκίνητα με καύσιμο τη βενζίνη είχαν άνοδο 33,3% σε 61.320, από 46.068 το 2017.Τα πετρελαιοκίνητα οχήματα ήταν 36.885 το 2018 από 39.014, σημειώνοντας πτώση 5,5%.

Η αγορά των diesel οδήγησε μεν σε μείωση των εκπομπών ρύπων CO2 των νέων οχημάτων, ωστόσο οι εξελίξεις στη διεθνή αγορά, αλλά και το γεγονός ότι οι κινητήρες πετρελαίου εκπέμπουν υψηλές συγκεντρώσεις από μικροσωματίδια (PM10) και οξείδια του αζώτου (ΝΟx) οδηγούν σταδιακά στην απόσυρση των κινητήρων αυτών, καθιστώντας επιτακτική την εξεύρεση εναλλακτικής στρατηγικής για τη μείωση των εκπομπών ρύπων.