Πηγή Εικόνας: ΑΠΕ ΜΠΕ/ΚΩΣΤΑΣ ΤΣΙΡΩΝΗΣ

Θετικός κρίνεται ο απολογισμός της φετινής αντιπυρικής περιόδου στη χώρα μας, όπως προκύπτει από τα δεδομένα που συλλέγει και επεξεργάζεται το ευρωπαϊκό σύστημα European Forest Fire Information System (EFFIS).

Ειδικότερα, η  συνολική έκταση που κάηκε από τις αρχές Μαΐου έως και τις 27 Οκτωβρίου, ανέρχεται σε 88.980 στρέμματα και είναι περίπου το ένα τρίτο του μέσου όρου της περιόδου 2008-2018 (243.030 καμένα στρέμματα), σύμφωνα με τη μετεωρολογική υπηρεσία meteo του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΕΑΑ).

Όπως σημειώνεται, παρά τη σημαντικά μικρότερη συνολικά καμένη έκταση, ο αριθμός των μεγάλων πυρκαγιών (με έκταση μεγαλύτερη από 300 στρέμματα) που χαρτογραφήθηκαν από το EFFIS από 1/5 έως 27/10/2019, ήταν 37 και δεν διαφέρει σημαντικά από το μέσο όρο (44) της περιόδου 2000-2018. Το γεγονός αυτό αντανακλά, κατά το ΕΑΑ-meteo, αφενός μεν τις ευνοϊκότερες πυρομετεωρολογικές συνθήκες που επικράτησαν κατά τη φετινή αντιπυρική περίοδο, αφετέρου δε την καλύτερη απόδοση των μηχανισμών αντιμετώπισης των ίδιων των περιστατικών.

Μάλιστα, στη διάρκεια της φετινής αντιπυρικής περιόδου εφαρμόστηκε για πρώτη φορά επιχειρησιακά, το προγνωστικό σύστημα IRIS του ΕΑΑ, το οποίο παρείχε κατ’ αίτηση (on demand) προγνώσεις εξάπλωσης πυρκαγιών. Το σύστημα αυτό ενεργοποιήθηκε από το Ενιαίο Συντονιστικό Κέντρο Επιχειρήσεων (ΕΣΚΕ) του Πυροσβεστικού Σώματος σε 17 περιστατικά πυρκαγιών, με σκοπό την παροχή προγνώσεων εξάπλωσης για τις επόμενες έξι έως 24 ώρες.

Εύβοια

Το σημαντικότερο περιστατικό ήταν η πυρκαγιά που εκδηλώθηκε τα ξημερώματα της 13ης Αυγούστου στην Εύβοια, ανάμεσα στα χωριά Κοντοδεσπότι και Μακρυμάλλη. Η συγκεκριμένη δασική πυρκαγιά είχε ως αποτέλεσμα να καούν συνολικά 28.890 στρέμματα (εκτίμηση με βάση το EFFIS). Από αυτά, το προγνωστικό σύστημα IRIS προέβλεψε σωστά τα 18.120 καμένα στρέμματα (συμφωνία 63%), προβλέποντας ορθά την εξάπλωση της πυρκαγιάς νότια προς τα Ψαχνά, αλλά υποεκτιμώντας την εξάπλωση προς βορρά.

Παράλληλα, η περιοχή της Εύβοιας στην οποία ξέσπασε η πυρκαγιά της 13ης Αυγούστου, είχε επιτυχώς επισημανθεί με ακραία επικινδυνότητα, με βάση το σύνθετο πυρομετεωρολογικό δείκτη DISARM, ο οποίος αποσκοπεί στην αντικειμενική αξιολόγηση της επικινδυνότητας για την εκδήλωση και την εξάπλωση δασικών πυρκαγιών.

Τι σχεδιάζει το υπουργείο Περιβάλλοντος

Στο μεταξύ, το υπουργείο Περιβάλλοντος δρομολογεί μια Πράσινη Στρατηγική με έμφαση στην προστασία των δασών, με στόχο την πρόληψη, την αποτροπή αλλά και την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση σχετικών φαινομένων.

Σύμφωνα με τον Γενικό Γραμματέα Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων του ΥΠΕΝ Κωνσταντίνο Αραβώση, ο στρατηγικός σχεδιασμός, τον οποίο ήδη έχει ξεκινήσει και υλοποιεί το υπουργείο, περιλαμβάνει την:

– Ολοκλήρωση της ανάρτησης δασικών χαρτών και της κύρωσης τους για τις περιοχές καταρτισμένων δασικών χαρτών της χώρας, καθώς και για τις λοιπές υπό κατάρτιση, με έμφαση στην επιτάχυνση των διαδικασιών εξέτασης των αντιρρήσεων. Ο στόχος είναι διπλός: ο τερματισμός της ανασφάλειας των πολιτών και ταυτόχρονα η θεσμική προστασία του δασικού περιβάλλοντος και της δημόσιας περιουσίας.

– Εξασφάλιση της χρηματοδότησης για τη σύνταξη αντιπυρικών σχεδίων σε επίπεδο χωρικής αρμοδιότητας Δασαρχείου για το σύνολο της χώρας, με στόχο την απόλυτη συνέργεια μεταξύ του σχεδιασμού πρόληψης και αυτού της επιχειρησιακής καταστολής.

– Ρύθμιση όλων των θεμάτων συνεργασίας μεταξύ Πυροσβεστικού Σώματος και Δασικών Υπηρεσιών, με σκοπό την επίτευξη του βέλτιστου αποτελέσματος στο πεδίο των δασικών πυρκαγιών.

– Σύνταξη ειδικών αντιπυρικών σχεδίων πρόληψης, καταστολής και – αν απαιτηθεί – έγκαιρης εκκένωσης των πολιτών για τις κρίσιμες ζώνες μίξης δάσους – οικισμών, κατόπιν και εκπαίδευσης των κατοίκων των περιοχών αυτών.

– Θεσμοθέτηση νέων τεχνικών προδιαγραφών σύνταξης διαχειριστικών μελετών δασικών οικοσυστημάτων, ώστε όλα τα δασικά οικοσυστήματα της χώρας μας να διαχειρίζονται αειφορικά, σύγχρονα και παραγωγικά.

– Άμεση υλοποίηση όλων των απαιτούμενων διαδικασιών για τα δασικά μέτρα της προγραμματικής περιόδου 2014 – 2020 του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης, συνολικού προϋπολογισμού περίπου 245.000.000 ευρώ. Στόχος είναι η όσο το δυνατόν μεγαλύτερη απορρόφηση της ανωτέρω πίστωσης που μένει ανεκμετάλλευτη εδώ και 4,5 χρόνια. Ταυτόχρονα, έγκαιρος σχεδιασμός για τη νέα προγραμματική περίοδο 2021 – 2027.

– Σχεδιασμός και εγκατάσταση ενός μόνιμου συστήματος παρακολούθησης της αποκατάστασης των κατεστραμμένων δασικών εκτάσεων.

– Ενίσχυση με προσωπικό και αναβάθμιση με μέσα και υποδομές της Δασικής Υπηρεσίας, ώστε να μπορεί να ανταποκριθεί με επιτυχία στον πολυλειτουργικό της ρόλο.