Στην ένδειξη restart πάει η αγορά ακινήτων με την απόφαση της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας που ανακοίνωσε χθες βράδυ ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, για την αναστολή του ΦΠΑ24% για τρία χρόνια κατά το στάδιο της πώλησης ακινήτων.
Η αναστολή της επιβολής του ΦΠΑ θα ισχύσει για όλα τα κτίσματα τα οποία έχουν οικοδομικές άδειες από την 1η-1-2006 και μετά (οπότε ξεκίνησε να επιβάλλεται ΦΠΑ στα νέα ακίνητα) ή έχουν μένει ημιτελή μέχρι σήμερα και είναι απούλητα – και φυσικά για τις νέες οικοδομικές άδειες που θα εκδοθούν στα επόμενα τρία χρόνια.
Τα ακίνητα αυτά θα επιβαρυνθούν μόνο με φόρο μεταβίβασης 3% επί των αντικειμενικών τιμών τους, όπως ακριβώς και τα παλαιά κτίσματα όταν μεταβιβάζονται για δεύτερη, τρίτη, τέταρτη φορά κ.ο.κ.
Η ευνοϊκή ρύθμιση θα ισχύσει και για όσα κτίσματα θα αρχίσουν να κατασκευάζονται από δω και στο εξής εφόσον όμως αποπερατωθούν και πωληθούν μέχρι το τέλος της τριετούς περιόδου αναστολής.
Πιο αναλυτικά η αναστολή του ΦΠΑ θα ισχύσει για τρία χρόνια, την περίοδο από την 1η-1-2020 έως την 31η-12-2022. Ο πρωθυπουργός δεσμεύτηκε ότι η σχετική νομοθετική ρύθμιση προωθείται άμεσα. Και δήλωσε ότι η απαλλαγή από τον ΦΠΑ θα γίνεται με μια απλή αίτηση, αναφέροντας και τη φράση «εντός εξαμήνου» που μένει να διευκρινιστεί σε τί ακριβώς διαδικασία (ηλεκτρονική;) αναφέρεται. Οι απαλλαγές ΦΠΑ σήμερα (πχ στη βιομηχανία για επενδύσεις παραγωγικού εξοπλισμού) γίνονται ακόμη με χειρόγραφη διαδικασία και δικαιολογητικά στις κατά τόπους εφορίες.
Η εξέλιξη αυτή με την εξάλειψη του κόστους ΦΠΑ στα νεόδημητα ακίνητα θα έχει θετική επίπτωση στη ζήτηση όχι μόνο νεοανεγερθέντων κτισμάτων αλλά και οικοδομών που έχουν αποπερατωθεί εδώ και πολλά χρόνια αλλά έχουν μείνει απούλητες λόγω της μεγάλης οικονομικής κρίσης των τελευταίων 10 ετών, η οποία είχε ως πρώτο θύμα της την οικοδομική δραστηριότητα.
Περισσότερα από 250.000 κτίσματα ημιτελή ή αποπερατωμένα μόνο ως προς τις βασικές κατασκευαστικές εργασίες αλλά μη πλήρως ολοκληρωμένα στην τελική μορφή κατασκευής τους (οικοδομές σοβαντισμένες αλλά χωρίς ακόμη ολοκληρωμένες τις εργασίες υδραυλικών, ηλεκτρολόγων, αλουμινάδων, μαραγκών και άλλων επιτηδευματιών) καθώς και οικοδομές πλήρως αποπερατωμένες εδώ και πολύ καιρό θα μπορούν να πωληθούν ευκολότερα πλέον καθώς οι τιμές πώλησής τους θα μειωθούν, δεδομένου ότι οι πρώτες μεταβιβάσεις τους για χρήση δεν θα επιβαρυνθούν με ΦΠΑ 24% αλλά με φόρο μεταβίβασης 3% επί των αντικειμενικών αξιών τους.
Παράδειγμα, διαμερίσματα σε οικοδομή με άδεια ανέγερσης εκδοθείσα το 2008 τα οποία έμειναν απούλητα μέχρι σήμερα θα μπορούν να πωληθούν πλέον χωρίς επιβάρυνση με ΦΠΑ 24% επί της αντικειμενικής αξίας τους αλλά με πολύ μικρότερη επιβάρυνση φόρου μεταβίβασης ύψους 3% επί της αντικειμενικής αξίας. Στελέχη της κτηματαγοράς εκτιμούν ότι η ευνοϊκή ρύθμιση θα πλήξει τα ακίνητα από δεύτερο χέρι, αφού οι ιδιοκτήτες θα συναντήσουν τον ανταγωνισμό από τα νεόδμητα ακίνητα. Η αγορά, αν λειτουργήσει ορθολογικά, θα πρέπει να δει να μειώνονται οι τιμές έως 24%. Επίσης, ως παράδειγμα των αλλαγών που έρχονται, αναφέρουμε ότι στην περιοχή της Κυψέλης – αλλά και σε άλλες περιοχές με απόθεμα κυρίως παλαιών διαμερισμάτων – αναμένεται να κατέβει ο πήχης των απαιτήσεων για ακίνητα που έχουν κατασκευαστεί τη δεκαετία του 1960 και μεταγενέστερα. Οι πωλητές ακινήτων μέχρι σήμερα ζητούν ακόμη και 2000 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο για τέτοια ακίνητα, καθώς τα νεόδμητα σε τέτοιες περιοχές είναι σπάνια και ακόμη πιο ακριβά, αν συγκρίνουμε παρόμοιες περιπτώσεις.
Η πρώτη κατοικία δεν επηρεάζεται από την αναστολή του ΦΠΑ
Η ρύθμιση για την αναστολή του ΦΠΑ στην οικοδομή δεν θα επηρεάσει καθόλου την αγορά πρώτης κατοικίας, δεδομένου ότι αυτή απαλλάσσεται ήδη από τον ΦΠΑ. Είναι μάλιστα αφορολόγητη μέχρι το επίπεδο αξίας των 200.000 ευρώ εφόσον πραγματοποιηθεί από άγαμο φορολογούμενο και μέχρι το επίπεδο αξίας των 250.000 ευρώ εφόσον πραγματοποιηθεί από έγγαμο ή συνάψαντα σύμφωνο συμβίωσης. Οι φοροελαφρύνσεις αυξάνονται ανάλογα με τα μέλη της οικογένειας.