Προβληματισμό προκαλούν τα πενιχρά έσοδα του ΤΡΑΜ και της εταιρείας Οδικές Συγκοινωνίες ΑΕ (ΟΣΥ), η οποία διαχειρίζεται τη λειτουργία των λεωφορείων και των τρόλεϊ, τα οποία παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα παρά την πλήρη εφαρμογή του ηλεκτρονικού εισιτηρίου.
Η ΟΣΥ έχει σημειώσει αύξηση εσόδων που ανέρχεται σε περίπου τρία εκατομμύρια ευρώ τους πρώτους οκτώ μήνες του 2019 συγκριτικά με την αντίστοιχη περίοδο το 2018, ωστόσο οι εισπράξεις από εισιτήρια είναι πολύ χαμηλότερες σε σχέση με το 2017.
Το πιο ανησυχητικό στοιχείο που προκύπτει από τα οικονομικά στοιχεία της εταιρείας είναι ότι το ηλεκτρονικό εισιτήριο δεν είχε καν τεθεί σε εφαρμογή το πρώτο οκτάμηνο του 2017, δεδομένου ότι αυτό συνέβη σταδιακά από το φθινόπωρο εκείνου του έτους.
Τα έσοδα της ΟΣΥ από πωλήσεις εισιτηρίων και καρτών έως και το τέλος Αυγούστου του 2019 ανήλθαν σε 24,3 εκατομμύρια ευρώ, σημειώνοντας αύξηση πάνω από 10% σε σχέση με το 2018 όταν διαμορφώθηκαν σε 21,5 εκατομμύρια ευρώ.
Βουτιά στα έσοδα της ΟΣΥ σε σχέση με το 2017
Ωστόσο, η σύγκριση με το 2017 καταδεικνύει το μέγεθος της μείωσης των εσόδων την τελευταία διετία. Η εταιρεία εισέπραξε από πωλήσεις καρτών και εισιτηρίων 35,5 εκατομμύρια ευρώ το πρώτο οκτάμηνο του 2017, δηλαδή περισσότερα από 10 εκατομμύρια ευρώ συγκριτικά με το 2019 και πάνω από 13 εκατομμύρια σε σχέση με το 2018.
Τα στοιχεία των εσόδων μάλιστα αποκαλύπτουν ότι το ηλεκτρονικό εισιτήριο, το οποίο αποτελεί το σημαντικότερο εργαλείο για την οικονομική ανάταξη των αστικών συγκοινωνιών, δεν είχε θετική επίδραση στα λεωφορεία και τα τρόλεϊ.
Είναι ενδεικτικό ότι οι εισπράξεις το 2017 διαμορφώθηκαν σε 49,3 εκατομμύρια ευρώ. Η σύγκριση με το 2018 αποκαλύπτει μία ζοφερή εικόνα, δεδομένου ότι η μείωση των εσόδων υπερβαίνει τα 14 εκατομμύρια, καθώς έφτασαν σε μόλις 35,2 εκατομμύρια ευρώ.
Οι χαμηλές επιδόσεις του ΤΡΑΜ
Σε ιδιαίτερα χαμηλά επίπεδα κυμαίνονται τα έσοδα και στο ΤΡΑΜ, συγκριτικά με τις υπόλοιπες γραμμές της ΣΤΑΣΥ. Τον περασμένο Σεπτέμβριο, για παράδειγμα, το σύνολο των εισπράξεων από ακυρώσεις εισιτηρίων και καρτών στο δίκτυο του ΤΡΑΜ ανήλθε σε μόλις 216.000 ευρώ με ΦΠΑ!
Την ίδια περίοδο, η γραμμή 1 των ΗΣΑΠ είχε έσοδα 3,8 εκατομμυρίων ευρώ, ενώ οι γραμμές 2 και 3 του μετρό, 5 εκατομμύρια και 4 εκατομμύρια ευρώ αντίστοιχα. Υψηλές επιδόσεις από απόψεως εσόδων κατέγραψαν και τα δρομολόγια από το σταθμό Δουκίσσης Πλακεντίας έως το αεροδρόμιο, δεδομένου ότι οι εισπράξεις ανήλθαν τον περασμένο Σεπτέμβριο σε 877 χιλιάδες ευρώ.
Σύμφωνα με πηγές που έχουν γνώση των αστικών συγκοινωνιών, η αρνητική πορεία των εσόδων σε λεωφορεία, τρόλεϊ και ΤΡΑΜ οφείλεται σε δύο βασικούς λόγους.
Ο ένας αφορά στον αριθμό ελέγχων κομίστρου, ο οποίος εξακολουθεί να είναι χαμηλός παρά τους στόχους που έχουν τεθεί από την Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας (ΕΕΣΥΠ) και τον ΟΑΣΑ. Ο έλεγχος εισιτηρίων σε αυτά τα μέσα μαζικής μεταφοράς είναι κομβικής σημασίας, δεδομένου ότι σε αντίθεση με το μετρό, δεν υπάρχουν πύλες οι οποίες λειτουργούν αποτρεπτικά για τους παραβάτες.
Το σώμα ελεγκτών κομίστρου στις αστικές συγκοινωνίες της Αθήνας ανέρχεται σε μόλις 140 άτομα. Σύμφωνα με τις κατευθύνσεις της ΕΕΣΥΠ και του ΟΑΣΑ, ο κάθε εργαζόμενος θα πρέπει να κάνει μερικές εκατοντάδες ελέγχους καθημερινά. Σύμφωνα με πληροφορίες ωστόσο, ο στόχος σπάνια επιτυγχάνεται καθώς οι περισσότεροι εργαζόμενοι εμφανίζονται διστακτικοί επικαλούμενοι λόγους ασφαλείας.
Ο δεύτερος λόγος για τα πενιχρά έσοδα της ΟΣΥ και του ΤΡΑΜ, αφορά στην έλλειψη σημείων πώλησης εισιτηρίων και καρτών. Οι επιβάτες που χρησιμοποιούν τα περίπου 900 λεωφορεία που εκτελούν καθημερινά δρομολόγια, μπορούν να προμηθευτούν εισιτήρια σε ελάχιστα εκδοτήρια της εταιρείας, τα οποία είναι περίπου 20.
Παρόμοιο είναι το πρόβλημα στο ΤΡΑΜ, καθώς υπάρχουν μόλις τρία σημεία πώλησης εισιτηρίων και ελάχιστα αυτόματα μηχανήματα σε όλο το δίκτυο.