Τον εμπροσθοβαρή σχεδιασμό για την αντιμετώπιση της “καυτής πατάτας” των σκουπιδιών, που εκθέτει τη χώρα διεθνώς και τη φέρνει αντιμέτωπη με πρόστιμα δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ περιέγραψαν, χθες, σε συνέντευξη Τύπου ο υπουργός Περιβάλλοντος Κωστής Χατζηδάκης και ο Γενικός Γραμματέας διαχείρισης αποβλήτων Μανώλης Γραφάκος.
Εκτός από το κλείσιμο των 53 παράνομων χωματερών, δύο είναι τα θέματα επείγουσας προτεραιότητας για την κυβέρνηση. Η απενεργοποίηση της βραδυφλεγούς βόμβας των σκουπιδιών της Αττικής, όπου, όπως ανέφερε ο κ. Γραφάκος, υπάρχει κίνδυνος οι δρόμοι της Αθήνας να γεμίσουν με απορρίμματα, καθώς ο ΧΥΤΑ Φυλής έχει χωρητικότητα μόλις για ένα χρόνο. Και η διαχείριση των απορριμμάτων σε τουριστικούς προορισμούς, όπως η Σαντορίνη, η Κέρκυρα, η Λευκάδα, η Πάτρα και το Αίγιο, ώστε μέχρι το καλοκαίρι του 2020 να έχουν διαφορετική εικόνα σε σχέση την κατάσταση στην οποία βρίσκονταν φέτος.
Οι πόροι
Κλειδί για την υλοποίηση νέων επενδύσεων είναι η επιτάχυνση της απορρόφησης του ΕΣΠΑ, καθώς από τα 940 εκατ. ευρώ (που θα πρέπει να απορροφηθούν μέχρι το 2021), μόλις 230 εκατ. ευρώ έχουν αξιοποιηθεί. Αυτό σημαίνει ότι σε περίπου δύο χρόνια θα πρέπει η Ελλάδα να έχει δημοπρατήσει έργα στη διαχείριση απορριμμάτων της τάξης των 700 εκατ. ευρώ.
Η Αττική, όπου η πρώην περιφερειάρχης Ρένα Δούρου ακύρωσε τους διαγωνισμούς για τις τέσσερις μονάδες σε Κερατέα, Γραμματικό, Φυλή και Άνω Λιόσια, έχει το μεγαλύτερο πρόβλημα. Ωστόσο, το υπουργείο Περιβάλλοντος περιμένει να ακούσει τις προτάσεις του Περιφερειακού Συμβουλίου Αττικής τόσο ως προς με ποιους τρόπους θα επιλυθεί το πρόβλημα των σκουπιδιών όσο και με το τι μέλλει γενέσθαι με τον ΧΥΤΑ Φυλής, ο οποίος, με τα σημερινά δεδομένα, έχει ακόμη ένα χρόνο ζωής.
Υπενθυμίζεται ότι τον Σεπτέμβριο του 2017 το υπουργείο Περιβάλλοντος είχε εγκρίνει την επέκταση του ΧΥΤΑ, κατά 108 στρέμματα, με στόχο να δοθεί παράταση ζωής κατά περίπου μία διετία, η οποία εκπνέει το 2020. Πλέον, ελλείψει άλλων εγκαταστάσεων, οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι θα απαιτηθεί η δημιουργία και τρίτου κύτταρου στον ΧΥΤΑ Φυλής. Όλα αυτά όταν στο β’ κύτταρο, σύμφωνα με όσα έχει αναφέρει, παλαιότερα, ο Ενιαίος Σύνδεσμος Νομού Αττικής (ΕΔΣΝΑ), δεν έχουν γίνει οι απαραίτητες εργασίες για τη διαχείριση των αποβλήτων εξαιτίας των έντονων βροχοπτώσεων, με αποτέλεσμα να απαιτούνται εργασίες επιχωμάτωσης και σταθεροποίησης των δρόμων πρόσβασης των απορριμματοφόρων προς το χώρο εναπόθεσης των φορτίων τους, εντός του ΧΥΤΑ. Αυτού του είδους οι εργασίες είχαν κρατήσει κλειστό το ΧΥΤΑ Φυλής, για μερικές ημέρες, τον περασμένο χειμώνα.
Σε θέση μάχης η αγορά
Οι επενδύσεις θα περιλαμβάνουν τη δημιουργία Μονάδων Επεξεργασίας Απορριμμάτων (ΜΕΑ), οι οποίες θα προβλέπεται να χρησιμοποιούν και την τεχνολογία της ενεργειακής αξιοποίησης. Και μάλιστα με καταληκτική ημερομηνία υλοποίησης σε λιγότερο από 4 χρόνια.
Να σημειωθεί ότι σήμερα λειτουργούν 6 ΜΕΑ: 3 νέας τεχνολογίας (Ήπειρος, Δυτική Μακεδονία, Σέρρες) και 3 παλαιάς τεχνολογίας που χρειάζονται αναβάθμιση (Φυλή,Χανιά, Ηράκλειο). Επίσης, πέντε έργα βρίσκονται σε κατασκευή (Αλεξ/πολη, Ηλεία, Φωκίδα, Θήβα, Αρχάνες), τρία έργα στην Πελοπόννησο είναι σε αναμονή έναρξης, 12 έργα στο στάδιο της δημοπράτησης και 40 projects σε διαδικασία σύνταξης ή ολοκλήρωσης μελέτης.
Παράλληλα, τα έργα που πρόκειται να βγουν στην αγορά αφορούν την υλοποίηση Χώρων Υγειονομικής Ταφής για Επικίνδυνα Απόβλητα (ΧΥΤΕΑ), συστήματα διαχείρισης γεωργοκτηνοτροφικών βιοαποβλήτων για παραγωγή ενέργειας και συστήματα διαχείρισης αποβλήτων εκσκαφών και κατεδαφίσεων (ΑΕΚΚ). Προς την κατεύθυνση αυτή, η κυβέρνηση προγραμματίζει νομοθετική παρέμβαση για υποχρεωτικότητα ύπαρξης σύμβασης με σύστημα ΑΕΚΚ για εργασίες μικρής κλίμακας, καθώς και μεταφορά της αρμοδιότητας ελέγχου αυτών από την αυτοδιοίκηση.
Η βεντάλια των projects που θα δημοπρατηθούν αφορά και το έργο επεξεργασίας αστικών λυμάτων Μαραθώνα, ύψους 90 εκατ. ευρώ, ενώ θα δρομολογηθεί η χρηματοδότηση των ιδιωτικών συνδέσεων με το ΕΣΠΑ.
Τα συγκεκριμένα έργα αναμένεται να “ξυπνήσουν” την αγορά διαχείρισης αποβλήτων, που όλο το προηγούμενο διάστημα, επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ βρισκόταν “εν υπνώσει”. Μεγάλοι όμιλοι, όπως η Ελλάκτωρ, η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, η J&P Άβαξ, η Intraκat, ο όμιλος Μυτιληναίος, η Envitec, η Μεσόγειος και άλλες εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον τομέα των έργων περιβάλλοντος εκτιμάται ότι θα δώσουν το “παρών” στους διαγωνισμούς που πρόκειται να προκηρυχθούν.