Πηγή Εικόνας: Photo by rawpixel.com from Pexels

Τάξη στις επενδύσεις που ονομάζονται «πράσινες», προκειμένου να εξασφαλίσουν ευρωπαϊκή χρηματοδότηση, επιχειρεί να βάλει η ΕΕ με νέα πρωτοβουλία της.

Οι πρέσβεις στην ΕΕ έδωσαν σήμερα το πράσινο φως στη θέση του Συμβουλίου σχετικά με πρόταση για τη δημιουργία ενωσιακού συστήματος ταξινόμησης, ή «ταξινομίας», το οποίο θα παρέχει στις επιχειρήσεις και τους επενδυτές μια κοινή γλώσσα για να προσδιορίσουν ποιες οικονομικές δραστηριότητες μπορούν να θεωρηθούν περιβαλλοντικά βιώσιμες.

«Η συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα είναι απολύτως ζωτικής σημασίας για την αντιμετώπιση των προκλήσεων που θέτει η κλιματική αλλαγή. Απαιτούνται επενδύσεις εκατοντάδων δισεκατομμυρίων ευρώ για να επιτευχθεί η μετάβαση σε μια βιώσιμη οικονομία και είναι σαφές ότι το απαιτούμενο κεφάλαιο δεν μπορεί να προέλθει από τους δημόσιους προϋπολογισμούς και μόνο. Για να βοηθηθούν οι επενδυτές να συνεισφέρουν στη μετάβαση, ένα πρώτο σημαντικό βήμα είναι να αντιλαμβανόμαστε όλοι με τον ίδιο τρόπο τι σημαίνει «βιώσιμος».»
Mika Lintilä, Yπουργός Οικονομικών της Φινλανδίας

Επί του παρόντος, δεν υπάρχει κοινό σύστημα ταξινόμησης σε ενωσιακό ή σε παγκόσμιο επίπεδο που να ορίζει τι είναι περιβαλλοντικά βιώσιμη οικονομική δραστηριότητα. Ο προτεινόμενος κανονισμός αποσκοπεί στην αντιμετώπιση δύο προκλήσεων:

  • τον περιορισμό του κατακερματισμού που προκύπτει από πρωτοβουλίες βασιζόμενες στην αγορά και από εθνικές πρακτικές·
  • τη μείωση της «προβολής ψευδοπράσινης ταυτότητας», δηλαδή της πρακτικής της εμπορίας χρηματοπιστωτικών προϊόντων ως «πράσινων» ή «βιώσιμων», ενώ στην πραγματικότητα δεν πληρούν βασικά περιβαλλοντικά πρότυπα.

Όπως αναφέρει η θέση του Συμβουλίου, η πρόταση εντοπίζει και καθορίζει

6 περιβαλλοντικούς στόχους της ΕΕ:

1) τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής,
2) την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή,
3) τη βιώσιμη χρήση και προστασία των υδάτων και των θαλάσσιων πόρων,
4) τη μετάβαση σε μια κυκλική οικονομία, συμπεριλαμβανομένης της πρόληψης της παραγωγής και της ανακύκλωσης αποβλήτων,
5) την πρόληψη και τον έλεγχο της ρύπανσης, και
6) την προστασία και αποκατάσταση της βιοποικιλότητας και των οικοσυστημάτων.

Προκειμένου να χαρακτηρίζονται περιβαλλοντικά βιώσιμες, οι οικονομικές δραστηριότητες θα πρέπει να πληρούν τις ακόλουθες απαιτήσεις.

Προυποθέσεις

  • να συμβάλλουν ουσιαστικά σε έναν τουλάχιστον από τους έξι περιβαλλοντικούς στόχους που απαριθμούνται παραπάνω·
  • να μην θίγουν σημαντικά κανέναν από τους περιβαλλοντικούς στόχους·
  • να ασκούνται τηρώντας τις ελάχιστες κοινωνικές και σχετικές με τη διακυβέρνηση διασφαλίσεις·
  • να συμμορφώνονται με ειδικά τεχνικά κριτήρια ελέγχου.

Σε αυτή τη βάση, η Επιτροπή θα επιφορτιστεί κατόπιν με την καθιέρωση της πραγματικής ταξινόμησης καθορίζοντας «τεχνικά κριτήρια ελέγχου» για κάθε σχετικό περιβαλλοντικό στόχο. Από νομικής απόψεως, τα κριτήρια θα λάβουν τη μορφή κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων όσον αφορά την τομεακή ταξινόμηση των οικονομικών δραστηριοτήτων. Αυτές θα συμπληρωθούν με εκτελεστικές πράξεις που ορίζουν ποσοτικά και ποιοτικά κατώτατα όρια τα οποία πρέπει να πληροί η οικονομική δραστηριότητα ώστε να θεωρείται περιβαλλοντικά βιώσιμη.

Η Επιτροπή θα επικουρείται από ομάδα τεχνικών εμπειρογνωμόνων, την «πλατφόρμα για τη βιώσιμη χρηματοδότηση», η οποία θα έχει την εντολή να παρέχει συμβουλές για την εκπόνηση των τεχνικών κριτηρίων ελέγχου και να αναλύει τον αντίκτυπό τους όσον αφορά τα δυνητικά κόστη και οφέλη της εφαρμογής τους. Επιπλέον, την Επιτροπή θα συμβουλεύει ομάδα εμπειρογνωμόνων από τα κράτη μέλη όσον αφορά την καταλληλότητα των τεχνικών κριτηρίων ελέγχου.

Σύμφωνα με τη θέση του Συμβουλίου, η ταξινομία θα πρέπει να θεσπιστεί έως το τέλος του 2021, προκειμένου να εξασφαλιστεί η πλήρης εφαρμογή της έως το τέλος του 2022.

Επόμενα βήματα

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε τη θέση του επί του φακέλου τον Μάρτιο του 2019. Κατόπιν τούτου, το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είναι έτοιμα να αρχίσουν διαπραγματεύσεις.