Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης συμφώνησαν να διορίσουν την κυρία Λάουρα Κοντρούτσα Κέβεσι ως την πρώτη Ευρωπαία γενική εισαγγελέα.
Εξ ονόματος της Επιτροπής, ο Eπίτροπος Προϋπολογισμού και Ανθρώπινων Πόρων, κύριος Γκίντερ Έτινγκερ, και η Eπίτροπος Δικαιοσύνης, Καταναλωτών και Ισότητας των Φύλων, κυρία Βιέρα Γιούροβα, έκαναν τις ακόλουθες δηλώσεις:
Ο κύριος Έτινγκερ δήλωσε: «Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εργάζεται σκληρά για να διασφαλίσει ότι κάθε ευρώ από τον προϋπολογισμό της ΕΕ δαπανάται σύμφωνα με τους κανόνες και αποφέρει προστιθέμενη αξία για την ΕΕ. Αυτό σημαίνει επίσης αποτελεσματική καταπολέμηση της απάτης εις βάρος του προϋπολογισμού της ΕΕ. Μέχρι σήμερα η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF) συνέβαλε αποφασιστικά στην επίτευξη αυτού του στόχου και θα συνεχίσει το έργο της ως ανεξάρτητης υπηρεσίας ερευνών, ανοίγοντας τον δρόμο για ανακτήσεις πόρων και άλλα μέτρα προστασίας. Ο Ευρωπαίος γενικός εισαγγελέας θα διασφαλίσει ότι οι σχετικές ενέργειες θα προχωρήσουν ένα βήμα παραπέρα σε ενωσιακό επίπεδο, ούτως ώστε οι παραβάτες να παραπέμπονται όντως στη δικαιοσύνη σε περιπτώσεις ποινικών αδικημάτων εις βάρος του προϋπολογισμού της Ένωσης. Εύχομαι στη νεοεπιλεγείσα γενική εισαγγελέα κάθε επιτυχία στην αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων. Τόσο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή όσο και η OLAF θα την υποστηρίξουν σθεναρά στα μελλοντικά της καθήκοντα.»
Η κυρία Γιούροβα δήλωσε: «Η συμφωνία αυτή αποτελεί ισχυρό μήνυμα ότι η ΕΕ αντιμετωπίζει με σοβαρότητα την καταπολέμηση του οικονομικού εγκλήματος και την προστασία των χρημάτων των φορολογουμένων. Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία αποτελεί πρωτοποριακό στο είδος του μηχανισμό, που θα δίνει προτεραιότητα στο διασυνοριακό έγκλημα και θα διασφαλίζει ότι κανένα έγκλημα κατά του προϋπολογισμού της ΕΕ δεν θα μένει ατιμώρητο. Απαντά στα αιτήματα των Ευρωπαίων πολιτών και εξοπλίζει τους Ευρωπαίους εισαγγελείς με νέα, τολμηρά εργαλεία, για να διερευνούν και να διώκουν αυτά τα εγκλήματα σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Χαιρετίζω τη συμφωνία για τον διορισμό της κυρίας Κέβεσι ως της πρώτης Ευρωπαίας γενικής εισαγγελέως. Είμαι απόλυτα πεπεισμένη ότι η κυρία Κέβεσι θα κάνει εξαιρετική δουλειά ως επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας. Με τη συμφωνία αυτή θα καταστεί πλέον δυνατή η σύσταση της νέας αυτής υπηρεσίας έως το τέλος του 2020, όπως έχει προγραμματιστεί. Η Επιτροπή θα παραμείνει ένθερμος υποστηρικτής των συλλογικών προσπαθειών για την καταπολέμηση της απάτης και της διαφθοράς στην ΕΕ.»
Γιατί και πως φθάσαμε στον ορισμό Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας
Κάθε χρόνο οι εθνικοί προϋπολογισμοί σε όλη την Ευρώπη χάνουν έσοδα ύψους τουλάχιστον 50 δισ. ευρώ από τον ΦΠΑ λόγω διασυνοριακής απάτης. Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία θα είναι ανεξάρτητη και αποκεντρωμένη εισαγγελική αρχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με αρμοδιότητα να διερευνά, να διώκει και να παραπέμπει στη δικαιοσύνη εγκλήματα κατά του προϋπολογισμού της ΕΕ, όπως απάτη, διαφθορά ή σοβαρή διασυνοριακή απάτη στον τομέα του ΦΠΑ. Ο κανονισμός για τη σύσταση της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας στο πλαίσιο ενισχυμένης συνεργασίας εκδόθηκε στις 12 Οκτωβρίου 2017 και άρχισε να ισχύει στις 20 Νοεμβρίου 2017. Μέχρι σήμερα συμμετέχουν 22 χώρες της ΕΕ.
Ποια θα είναι η δομή της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας;
Η έδρα της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας θα βρίσκεται στο Λουξεμβούργο και η θητεία της κυρίας Κέβεσι θα είναι επταετής, χωρίς δυνατότητα ανανέωσης. Η κυρία Κέβεσι θα είναι υπεύθυνη για την οργάνωση των εργασιών της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας: την εκπροσώπησή της, την καθοδήγηση των δραστηριοτήτων της και τη μέριμνα για την αποτελεσματική λειτουργία της.
Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία θα δομηθεί σε δύο επίπεδα: σε κεντρικό και σε εθνικό. Το κεντρικό επίπεδο θα αποτελείται από τον Ευρωπαίο Γενικό Εισαγγελέα, από 21 Ευρωπαίους Εισαγγελείς (έναν ανά συμμετέχον κράτος μέλος), δύο εκ των οποίων θα είναι αναπληρωτές του Ευρωπαίου Γενικού Εισαγγελέα, από τον διοικητικό διευθυντή και από ειδικό τεχνικό και ανακριτικό προσωπικό.
Το αποκεντρωμένο, εθνικό επίπεδο θα αποτελείται από Εντεταλμένους Ευρωπαίους Εισαγγελείς η έδρα των οποίων θα βρίσκεται στα συμμετέχοντα κράτη μέλη. Το κεντρικό επίπεδο θα εποπτεύει τη διενέργεια ερευνών και την άσκηση διώξεων σε εθνικό επίπεδο.
Με τον ορισμό της κυρίας Κεβέσι ξεκλειδώνει η λειτουργία της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας. Αναμένονται οι ορισμοί και των αντίστοιχων αποκεντρωμένων, εθνικών Εντεταλμένων Ευρωπαίων Εισαγγελέων.
Ποια κράτη μέλη θα συμμετάσχουν στην Ευρωπαϊκή Εισαγγελία;
Στις 8 Ιουνίου 2017, 20 κράτη μέλη της ΕΕ συμφώνησαν σε μια γενική προσέγγιση αναφορικά με τη σύσταση της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας στο πλαίσιο ενισχυμένης συνεργασίας. Ο κανονισμός (ΕΕ) 2017/1939 σχετικά με την εφαρμογή ενισχυμένης συνεργασίας για τη σύσταση της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας εγκρίθηκε από το Συμβούλιο Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων στις 12 Οκτωβρίου 2017 και τέθηκε σε ισχύ την 20 Νοεμβρίου 2017.
Τα κράτη μέλη που συμμετέχουν από την έναρξη ισχύος του κανονισμού είναι τα εξής: Αυστρία, Βέλγιο, Βουλγαρία, Γαλλία, Γερμανία, Ελλάδα, Εσθονία, Ισπανία, Ιταλία, Κροατία, Κύπρος, Λετονία, Λιθουανία, Λουξεμβούργο, Πορτογαλία, Ρουμανία, Σλοβακία, Σλοβενία, Τσεχική Δημοκρατία και Φινλανδία.
Στις 1 Αυγούστου 2018, οι Κάτω Χώρες ήταν το 21ο κράτος μέλος που συμμετέχει στην Ευρωπαϊκή Εισαγγελία. Σήμερα, η Επιτροπή επιβεβαίωσε ότι η Μάλτα θα είναι το 22ο κράτος μέλος που θα συμμετάσχει στην Ευρωπαϊκή Εισαγγελία. Στο στάδιο αυτό, δεν επιθυμούν όλα τα κράτη μέλη να συμμετάσχουν στην Ευρωπαϊκή Εισαγγελία. Ωστόσο, τα μη συμμετέχοντα κράτη μέλη μπορούν να προσχωρήσουν σ’ αυτήν οποιαδήποτε στιγμή μετά την έκδοση του κανονισμού.