Τις επόμενες ημέρες αναμένεται η διοίκηση της Αττικό Μετρό να στείλει αίτημα στο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο (ΚΑΣ), ζητώντας τη γνωμοδότησή του για την απόσπαση και επανατοποθέτηση των σημαντικών αρχαιοτήτων που έχουν εντοπιστεί στο σημείο που θα κατασκευαστεί ο σταθμός Βενιζέλου στο μετρό Θεσσαλονίκης.
Ο βέλτιστος τρόπος ανάδειξης και προστασίας των αρχαιοτήτων στο σταθμό Βενιζέλου έχει εξελιχθεί σε μείζον πρόβλημα, δεδομένου ότι έχουν εξεταστεί δύο διαφορετικές λύσεις έπειτα από ισάριθμες γνωμοδοτήσεις του ΚΑΣ. Στο σημείο που θα γίνει ο σταθμός, η ανασκαφή έφερε στο φως τμήματα του κεντρικού οδικού άξονα της πόλης κατά τη διάρκεια της ρωμαϊκής και βυζαντινής περιόδου.
Το ιστορικό
Η απόφαση για την απόσπαση και επανατοποθέτηση τμήματος της αρχαίας Εγνατίας Οδού ελήφθη μετά από γνωμοδότηση του ΚΑΣ το 2014. Ωστόσο, τον Ιανουάριο του 2017 τα σχέδια για την κατασκευή του σταθμού Βενιζέλου άλλαξαν ξανά, μετά από νέα γνωμοδότηση του Συμβουλίου, σύμφωνα με την οποία οι αρχαιότητες θα πρέπει να παραμείνουν στη θέση τους και ο σταθμός να κατασκευαστεί κάτω από αυτές.
Για να εφαρμοστεί η λύση που προκρίθηκε το 2017, θα έπρεπε να παραδοθούν στο επιβατικό κοινό οι 12 από τους 13 σταθμούς της βασικής γραμμής, δεδομένου ότι στο σταθμό Βενιζέλου δεν έχουν ξεκινήσει ακόμα τα έργα. Σύμφωνα με τα σχέδια της προηγούμενης διοίκησης της Αττικό Μετρό οι 12 πρώτοι σταθμοί θα ξεκινούσαν τη λειτουργία τους το 2021, ενώ η παράδοση του σταθμού Βενιζέλου θα γινόταν δύο χρόνια αργότερα, το 2023.
Ωστόσο, για να ολοκληρωθούν τα έργα και να λειτουργήσει ο σταθμός Βενιζέλου θα έπρεπε να διακοπεί η λειτουργία αρκετών άλλων σταθμών για χρονικό διάστημα λίγων μηνών, όπως άλλωστε συνέβη και στη γραμμή 3 του μετρό της Αθήνας προκειμένου να ανοίξει ο σταθμός Αγία Παρασκευή.
Όπως αναφέρουν μηχανικοί με μεγάλη εμπειρία σε έργα μετρό, η λύση της κατασκευής του σταθμού σε μεγαλύτερο βάθος, κάτω από τις αρχαιότητες ενδέχεται να οδηγήσει σε νέες καθυστερήσεις, δεδομένου ότι είναι πιθανό κάτω από τη ρωμαϊκή και τη βυζαντινή Εγνατία Οδό, να έρθουν στο φως αρχαιότερα τμήματα του κεντρικού δρόμου της πόλης.
Εκτός από το γεγονός ότι οι διαφωνίες για την ανάδειξη των αρχαίων έχουν διχάσει την πόλη της Θεσσαλονίκης, έχουν οδηγήσει και σε μεγάλες καθυστερήσεις στην υλοποίηση του έργου, σε συνδυασμό με την παραδοχή της αναδόχου κοινοπραξίας ΑΕΓΕΚ IMPREGILO-ANSALDO T.S.F.-SELI-ANSALDOBREDA, η οποία το 2014 δήλωσε ότι αδυνατεί να ολοκληρώσει το έργο.
Είναι ενδεικτικό ότι το κόστος των αρχαιολογικών εργασιών έχει υπερβεί τα 130 εκατομμύρια ευρώ, όταν το ποσό που είχε προβλεφθεί κατά την εκπόνηση της αρχικής σύμβασης το 2005, ήταν 15 εκατομμύρια ευρώ.
Η κατασκευή των 13 σταθμών βασικής γραμμής, από το Σιδηροδρομικό Σταθμό έως τη Νέα Ελβετία ξεκίνησε το 2006 και σύμφωνα με την αρχική σύμβαση θα έπρεπε να έχει ολοκληρωθεί το έως το τέλος του 2012.
Πως θα προχωρήσει ο σταθμός Βενιζέλου
Σύμφωνα με πληροφορίες, υπάρχουν διαθέσιμοι πόροι ύψους 10 εκατομμυρίων για την απόσπαση και επανατοποθέτηση των αρχαιοτήτων στο σταθμό Βενιζέλου, οι οποίοι εκτός απροόπτου θα φτάσουν για την κάλυψη του κόστους των εργασιών.
Για τη μεταφορά των αρχαίων απαιτείται κατάτμησή τους σε μεγάλα κομμάτια, όπως συνέβη και με τα ευρήματα στο σταθμό του Αλίμου στο μετρό της Αθήνας.
Πηγές με μεγάλη εμπειρία στην κατασκευή έργων μετρό τονίζουν ότι με τη λύση που δρομολογείται είναι εφικτή η παράδοση όλων των σταθμών της βασικής γραμμής του έργου έως το τέλος του 2023.
Πότε θα έρθει η εταιρεία λειτουργίας;
Κατά τις ίδιες πηγές, θα πρέπει σύντομα να ληφθούν αποφάσεις και για τη σύσταση και στελέχωση της εταιρείας που θα αναλάβει τη λειτουργία του μετρό Θεσσαλονίκης, στα πρότυπα της ΣΤΑΣΥ που διαχειρίζεται το μετρό της Αθήνας.
Για να λειτουργήσει αποτελεσματικά η εταιρεία θα χρειαστούν περίπου 300 εργαζόμενοι, ενώ θα απαιτηθεί χρονικό διάστημα μεταξύ δύο και τριών ετών για να εκπαιδευτούν.
