Η απλοποίηση στην περιβαλλοντική αδειοδότηση και ο πόλεμος στη γραφειοκρατία από το αναπτυξιακό πολυνομοσχέδιο

Να ξεκλειδώσει ο γραφειοκρατικός κυκεώνας προκειμένου να γίνονται οι διαδικασίες πιο γρήγορα, επιδιώκουν οι διατάξεις του υπουργείου Περιβάλλοντος για τις περιβαλλοντικές αδειοδοτήσεις, στο Αναπτυξιακό πολυνομοσχέδιο που βρίσκεται σε δημόσια διαβούλευση. Μέχρι πρότινος, για να δοθεί το πράσινο φως και να προχωρήσουν έργα έπρεπε να ακολουθηθεί ένα πρωτόκολλο που για πολλούς ήταν χάσιμο πολύτιμου χρόνου. Ταυτόχρονα, διαμορφώνεται ένα πλαίσιο ασφάλειας για τους επενδυτές και τους πολίτες, οι οποίοι θα μπορούν να εντοπίζουν σε έναν ψηφιακό χάρτη εάν οι δραστηριότητες που σκοπεύουν να ξεκινήσουν είναι επιτρεπτές  ή όχι.

Σύμφωνα με το ΥΠΕΝ, οι διατάξεις απλουστεύουν την διαδικασία χωρίς όμως να γίνεται καμία έκπτωση στην περιβαλλοντική προστασία. 

Όπως τονίζει το ΥΠΕΝ, με τις διατάξεις αυτές, βελτιώνεται το επιχειρηματικό περιβάλλον και παρέχεται μεγαλύτερη ασφάλεια στους επενδυτές. Επίσης, αίρονται σημαντικά γραφειοκρατικά εμπόδια που σήμερα καθυστερούν τη βελτίωση και των εκσυγχρονισμό των επιχειρήσεων. «Με τον τρόπο αυτό τηρούνται οι δεσμεύσεις της κυβέρνησης για μείωση της γραφειοκρατίας και βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της χώρας» καταλήγει η σχετική ανακοίνωση.

Διευκόλυνση περιβαλλοντικής αδειοδότησης για μονάδες εντός επιχειρηματικών πάρκων

Με την πρώτη μεταρρύθμιση που προτείνεται, διευκολύνεται η περιβαλλοντική αδειοδότηση σε επιχειρηματικά πάρκα, τα οποία καλύπτουν με οργανωμένο τρόπο τις περισσότερες από τις ανάγκες των επιχειρήσεων που μπορούν να επηρεάζουν το περιβάλλον (λύματα, στερεά απόβλητα κ.λπ.) και έχουν ήδη λάβει περιβαλλοντικούς όρους για τη λειτουργία τους. Τα έργα και εγκαταστάσεις που εγκαθίστανται εντός επιχειρηματικών πάρκων με εγκεκριμένους περιβαλλοντικούς όρους θα κατατάσσονται σε χαμηλότερη κατηγορία περιβαλλοντικής αδειοδότησης, σε σχέση με την κατηγορία όπου θα ανήκαν, εάν ήταν αυτόνομα.

Με λιγότερη γραφειοκρατία ο εκσυγχρονισμός επιχειρήσεων

Η πιο σημαντική όμως μεταρρύθμιση είναι ότι καθορίζεται απλοποιημένη διαδικασία για να διαπιστωθεί εάν μια επιχείρηση που εκσυγχρονίζεται απαιτεί νέους περιβαλλοντικούς όρους ή όχι. Με βάση τη σημερινή νομοθεσία η επιχείρηση οφείλει να υποβάλει πλήρη μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων και στη συνέχεια η υπηρεσία αποφασίζει, βάσει της μελέτης αυτής, εάν απαιτείται τροποποίηση περιβαλλοντικών όρων (και πόσο σοβαρή πρέπει αυτή να είναι) ή όχι. Η απλοποιημένη διαδικασία ορίζει ότι υποβάλλεται ένα μέρος του φακέλου μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων, αυτό που περιγράφει τις αλλαγές που επέρχονται στο έργο ή τη δραστηριότητα και το σκοπό τους. Η υπηρεσία οφείλει να κρίνει εντός χρονικού διαστήματος ενός μηνός εάν οι προτεινόμενες αλλαγές δεν απαιτούν τροποποίηση των περιβαλλοντικών όρων ή εάν απαιτείται πλήρης μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Εάν παρέλθει το χρονικό αυτό διάστημα άπρακτο ή εάν η υπηρεσία κρίνει ότι δεν απαιτούνται πρόσθετοι ή διαφορετικοί περιβαλλοντικοί όροι, τότε η επιχείρηση μπορεί να προχωρήσει στις διαδικασίες εκσυγχρονισμού.

Η επόμενη ημέρα

Όμως ο «πόλεμος στη γραφειοκρατία» μέσα από το αναπτυξιακό πολυνομοσχέδιο δεν σταματά σε αυτά. Όσον αφορά την αδειοδότηση, εξελίσσεται πιο δυναμικά ο θεσμός της γνωστοποίησης (όπως νομοθετήθηκε επί ΣΥΡΙΖΑ με βάση τις προτάσεις της Παγκόσμιας Τράπεζας) και λαμβάνονται μέτρα για να ολοκληρωθεί επιτέλους, μετά από 3 χρόνια μεταβατικής λειτουργίας, το Κεντρικό Ηλεκτρονικό Σύστημα Αδειδότησης. Μέσα από αυτό θα εκτελούνται όλες οι ενέργειες αδειοδότησης και ελέγχου. Μια μορφή του είχε ψηφισθεί επί ΣΥΡΙΖΑ (το περίφημο ΟΠΣ-ΑΔΕ) που όμως δεν ξεκίνησε ποτέ – και στο ενδιάμεσο λειτούργησε μόνο μια ενδιάμεση πληροφοριακή λύση για τις γνωστοποιήσεις των επιχιερήσεων.

Αυτό το ολοκληρωμένο σύστημα θα βλέπουν και θα χρησιμοποιούν όλοι οι εμπλεκόμενοι στην αδειοδότηση. Και είναι καιρός αυτό να προχωρήσει, διότι κανείς δεν ομολογεί ότι ένα «περίεργο» σύστημα που σχεδιάστηκε με τον προηγούμενο νόμο δεν λειτουργεί και είναι αμφίφολο αν θα μπορούσε ποτέ να λειτουργήσει. Σημειώνουμε ότι η Πολιτεία διαθέτει ήδη ένα ηλεκτρονικό σύστημα αδειοδότησης, το e-Adeies, μέσα από το οποίο τον τλευτεαίο ένα χρόνο περίπου εκδίδονται οι οικοδομικές άδειες. 

Στην εξέλιξή του, στο Κεντρικό Σϋστημα Ηλεκτρονικής Αδειοδότησης θα διασυνδέονται όλα τα επιμέρους πληροφροιακά συστήματα (notifybusiness, e-adeies, Ηλεκτρονικό Περιβαλλοντικό Μητρώο, ΓΕΜΗ κλπ), ενώ στην πλήρη του εξέλιξη θα διασυνδέεται με την άλλη μεγάλη μεταρρύθμιση που περιέχεται στο αναπτυξαικό πολυνομοσχέδιο: τον Ενιαίο Ψηφιακό Χάρτη.

Ο Ενιαίος Ψηφιακός Χάρτης

Ο Ενιαίος Ψηφιακός Χάρτης όπως έχει ήδη γράψει το economix.gr.  είναι το κελιδί για την απλοποίηση κάθε είδους αδειοδότησης στη χώρα. Η πρόταση ανήκει στο Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας, με τον πρόεδρο Γιώργο Στασινό να την έχει εδώ και καιρό παρουσιάσει αλλά τελικά να υιοθετείται από την σημερινή κυβέρνηση. 

Πρόκειται συγκεκριμένα για τη δημιουργία ενός και μόνο ψηφιακού χάρτη, κοινού για όλη την δημόσια διοίκηση και τους πολίτες, ο οποίος θα παρέχει όλα τα απαραίτητα γεωχωρικά δεδομένα για την αδειοδότηση κάθε είδους και μεγέθους επένδυσης. Για την ακρίβεια, οι ενδιαφερόμενοι θα μπορούν να δουν όρους και περιορισμούς δόμησης, χρήσεις γης, σχέδια πόλεων, ρυμοτομικές και οικοδομικές γραμμές, γεωτεμάχια κτηματολογίου, δάση και δασικές εκτάσεις (μόνον εφ’ όσον περιλαμβάνονται σε δασικούς χάρτες που έχουν κυρωθεί και οριστικοποιηθεί), περιοχές του δικτύου Natura 2000 ή περιοχές προστασίας ειδικών οικοτόπων, ζώνες αιγιαλού, παραλίας και λιμένα, ύδατα, υδατορέματα, υγρότοπους, όχθες πλεύσιμων ποταμών και μεγάλων λιμνών, αρχαιολογικούς χώρους ή ιστορικούς τόπους, παραδοσιακούς οικισμούς, παραδοσιακά σύνολα ή προστατευόμενους χώρους, ειδικά σχέδια χωροθέτησης περιοχών παραγωγικών δραστηριοτήτων, περιλαμβανομένων και των ειδικών σχεδίων χωρικής ανάπτυξης (όπως ΒΕΠΕ, ΕΣΧΑΔΑ, ΕΣΧΑΣΕ). Σε δεύτερο χρόνο που θα έχει τελειώσει η κτηματογράφηση της χώρας, προβλέπεται να προστεθούν και τα όρια όλων των οικοπέδων.

Απώτερος σκοπός είναι η εύκολη πρόσβαση είτε ιδιώτη, είτε επενδυτή από τον προσωπικό ή επαγγελματικό του χώρο, έτσι ώστε με ένα… κλίκ, να έχει όλα τα στοιχεία που θα του παρουσιάζουν τι επιτρέπεται, τι απαγορεύεται, με ποιους όρους και προϋποθέσεις, προκειμένου να βρει αυτό που τον ενδιαφέρει. 

Μάλιστα στο αναπτυξαικό νομοσχέδιο που βρίσκεται σε διαβούλευση αναφέρεται ότι όταν ολοκληρωθεί το έργο του Ψηφιακού Χάρτη, τα δεδομένα του που αφορούν την αδειοδότηση επιχειρήσεων, επενδύσεων, έργων και δραστηριοτήτων θα καταστούν υποχρεωτικά για τη δημόσια διοίκηση και δεν θα μπορεί αυτή να αρνείται κάτι που ρητά αναφέρεται στο χάρτη.