Τα προβλήματα που ανέδειξε το Συμβούλιο της Επικρατείας για την αντισυνταγματικότητα των οικιστικών πυκνώσεων προσπαθεί να διαχειριστεί η νέα ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος. Αν και αρχικά η σκέψη ήταν να παρουσιαστούν οι σχετικές προτάσεις προς τέλη καλοκαιριού – αρχές του φθινόπωρου, τελικά το μέγεθος των… κωλυμάτων ήταν μεγαλύτερο από αυτό που αναμενόταν. Αποτέλεσμα αυτού, να οριστεί νομοπαρασκευαστική επιτροπή – η οποία θα έχει όσο χρόνο κρίνεται σκόπιμο – προκειμένου να ενσωματώσει τις παρατηρήσεις που έχει κάνει το ΣτΕ.
Όπως τονίζουν πηγές από το ΥΠΕΝ στο economix.gr, «το σημαντικό είναι επιλυθεί το ζήτημα των αυθαιρέτων μέσα στα δάση και να μην γίνει μια ακόμα πρόχειρη δουλειά, η οποία δεδομένα θα δει την πόρτα του ΣτΕ». Άλλωστε, όπως εξηγούν, αν δεν γίνουν τα βήματα σωστά δεν αποκλείεται να τιναχτούν στον αέρα οι δασικοί χάρτες.
Κατά τις ίδιες πηγές, προτεραιότητα θα δοθεί επίσης σε όσους Δήμους δεν κατέθεσαν τα όρια οικισμού, με αποτέλεσμα οι πολίτες των συγκεκριμένων περιοχών να είναι μετέωροι, με δεδομένο ότι δεν υπέβαλαν με την σειρά τους αντιρρήσεις επί των αναρτημένων δασικών χαρτών. Σε κάθε περίπτωση, όπως τονίζουν, η όποιες αποφάσεις παρθούν από την νομοπαρασκευαστική επιτροπή δεν θα αφήνουν παράθυρο για… διευκολύνσεις και θα συμβαδίζουν απόλυτα με την περιβαλλοντική νομοθεσία.
Υπενθυμίζεται ότι οι πρώην υπουργοί ΠΕΝ Γιώργος Σταθάκης και Σωκράτης Φάμελλος, στο παρά πέντε των εκλογών κατέθεσαν νομοσχέδιο περί οικιστικών πυκνωσεων, σε μια προσπάθεια, όπως υποστήριζαν, να εναρμονιστούν με όσα ανέφερε το ΣτΕ στην απόφαση του.
Τι έχει συμβεί όμως; Η ολομέλεια είχε κρίνει πως ο νόμος Τσιρώνη, δηλαδή οι οικιστικές πυκνώσεις, και η βασική υπουργική απόφαση που τις καθόριζε είναι αντισυνταγματικά. Η προηγούμενη ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος, είχε εξαιρέσει προσωρινά από την ανάρτηση των δασικών χαρτών τις οικιστικές πυκνώσεις (σύνολο κτιρίων εντός δασών που υπολογίζονται γύρω στις 700.000) και είχαν υποδείξει σχεδόν στο σύνολο τους οι δήμοι (εκτός από 24 ΟΤΑ), για να συμπεριληφθούν σε δεύτερο χρόνο στην ανάρτηση. Στο ενδιάμεσο διάστημα το ΥΠΕΝ, ετοίμασε και παρουσίασε το νέο νόμο για τα δασικά αυθαίρετα, με τον οποίο προβλεπόταν μεταξύ άλλων, η διατήρηση κτισμάτων έως και 25 χρόνια. Ωστόσο, με την απόφαση – καταπέλτη που βάζει φρένο στους καταπατητές, αναφέροντας χαρακτηριστικά πως οι αυθαιρετούχοι δεν πρέπει να επιβραβεύονται, το υπουργείο έμεινε μετέωρο. Αν και το τροποποιημένο μετά την απόφαση νομοθέτημα κατατέθηκε στο παρά πέντε των εκλογών, δεν πέρασε ποτέ στην επόμενη φάση – παρά μόνο κάποιες τροπολογίες τις οποίες συμπεριλάμβανε.
Αναλυτικότερα, η απόφαση που φέρει την υπογραφή της προέδρου του ανώτατου δικαστηρίου Αικατερίνης Σακελλαροπούλου με εισηγητή τον Χρήστο Ντουχάνη, κηρύσσει αντισυνταγματική την νομοθετική ρύθμιση του νόμου του 2016 (4389) με την οποία είχαν εξαιρεθεί από την ανάρτηση των δασικών χαρτών οι επίμαχες περιοχές, καθώς κρίθηκε ότι κάτι τέτοιο είναι αντίθετο με το βασικό άρθρο του συντάγματος που επιβάλλει και προβλέπει την προστασία του περιβάλλοντος.
Υπενθυμίζεται ότι ως οικιστική πύκνωση είχε οριστεί η ομάδα 50 κτιρίων σε έκταση έως 25 στρέμματα, 100 κτιρίων για 100 στρέμματα και 200 κτιρίων για 400 στρέμματα.
Σύμφωνα με το σκεπτικό των δικαστών, οι εν λόγω συγκεντρώσεις κτιρίων δεν εμπίπτουν ούτε σε πολεοδομημένες περιοχές ή νομίμως υφισταμένους οικισμούς, ούτε σε περιοχές υπό έγκριση σχεδίων ή υπό οριοθέτηση οικισμών, ενώ δεν προβλέπεται άλλη διαδικασία που θα διασφάλιζε ότι οι εκτάσεις αυτές θα συμπεριληφθούν στους οριστικούς δασικούς χάρτες. Καταλήγοντας, σημείωσαν ότι η εξαίρεση των οικιστικών πυκνώσεων από τους δασικούς χάρτες δεν εξυπηρετεί ούτε υπαγορεύεται από κάποιο σκοπό δημοσίου συμφέροντος, τουναντίον είναι απρόσφορη για την επιτάχυνση της κύρωσης των δασικών χαρτών ή για την ενημέρωση της Διοίκησης.
Μάλιστα, στην Απόφαση του δικαστηρίου περιλαμβάνεται και η σκέψη ότι το πρόβλημα των οικιστικών πυκνώσεων δεν μπορεί να λυθεί με την επιβράβευση της αυθαίρετης δόμησης εντός δασών, «αντιθέτως δε προϋποθέτει την έγκυρη καταγραφή των δασών και των δασικών εκτάσεων στον αναρτώμενο δασικό χάρτη και κατ’επέκταση στο δασολόγιο, την οποία, όμως, ματαιώνουν επ’αόριστον οι επίμαχες διατάξεις. Πράγματι, ενώ ο νομοθέτης προβλέπει ειδική διαδικασία για την προσθήκη στο δασικό χάρτη και, εν τέλει, στο δασολόγιο, των δασικών εκτάσεων των κίτρινων περιγραμμάτων, όσων, δηλαδή, περιλαμβάνονται ακόμη και σε περιοχές για τις οποίες έχουν εκδοθεί διοικητικές πράξεις που, ενδεχομένως, ενθάρρυναν την πεποίθηση των πολιτών ότι αυτές δεν είναι δασικές (μη νόμιμες ή ασαφείς οριοθετήσεις οικισμών, ημιτελείς πολεοδομήσεις κ.λπ.), ο ίδιος νομοθέτης εμφανίζεται, ταυτοχρόνως, να εξαιρεί, και από την ανάρτηση ακόμη των δασικών χαρτών, εκτάσεις, ορισμένες από τις οποίες δομήθηκαν όλως αυθαιρέτως, χωρίς καμία ένδειξη νομιμοφάνειας και κατά προφανή παράβαση των κανόνων του κράτους δικαίου».