Κατά πλειοψηφία εγκρίθηκε από την αρμόδια κοινοβουλευτική επιτροπή το σχέδιο νόμου «Κύρωση Συμφωνίας Έδρας μεταξύ της Κυβέρνησης της Ελληνικής Δημοκρατίας και του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Ασφάλειας Δικτύων και Πληροφοριών (ENISΑ), “Ευρωπαϊκού Οργανισμού Κυβερνοασφάλειας (ENISA)».
Πρόκειται για τη συμφωνία που υπογράφηκε το Νοέμβριο του 2018, από την προηγούμενη κυβέρνηση, και προβλέπει τη μεταφορά της έδρας του ανωτέρω Οργανισμού στην Αθήνα και τη διατήρηση γραφείου παραρτήματος στο Ηράκλειο Κρήτης.
Ο ENISA είναι ευρωπαϊκός Οργανισμός που ιδρύθηκε το 2004, προκειμένου να εξασφαλιστεί υψηλό επίπεδο ασφάλειας δικτύων και πληροφοριών εντός της Κοινότητας, και να αναπτυχθεί η αντίληψη της ασφάλειας δικτύων και πληροφοριών, προς όφελος των πολιτών, καταναλωτών, επιχειρήσεων και των Οργανισμών του δημόσιου τομέα και της ΕΕ. Ο συγκεκριμένος Οργανισμός έχει ως αποστολή να μεριμνά για την πρόληψη και αντιμετώπιση συμβάντων, προβλημάτων ασφάλειας δικτύων και πληροφοριών. Έδρα του Οργανισμού, αρχικά, είχε οριστεί το Ηράκλειο Κρήτης και στη συνέχεια είχε δημιουργηθεί και γραφείο διασύνδεσης στην Αθήνα. Η παρουσία του ENISA πολύ γρήγορα δημιούργησε ένα αξιόλογο δίκτυο συνεργασίας με επιστημονικούς και ερευνητικούς φορείς και αξιολογείται συνεχώς θετικά από τα αρμόδια όργανα της ΕΕ. Πρόσφατα ο ENISA αναβαθμίστηκε σε ευρωπαϊκό Οργανισμό Κυβερνοασφάλειας και κατέστη για πρώτη φορά αορίστου χρόνου η λειτουργία του. Η αναβάθμιση του απαιτούσε, τυπικά και ουσιαστικά, μια νέα Συμφωνία Έδρας. Η μονιμοποίηση Έδρας του ENISA δημιούργησε την ανάγκη μεταφοράς της Έδρας από το Ηράκλειο στην Αθήνα ώστε να διευκολύνεται η πρόσβαση των εμπειρογνωμόνων, από όλες τις χώρες της Ευρώπης, δεδομένου ότι θα αυξάνεται συνεχώς η ένταση της δραστηριότητάς του.
Όπως όμως εξήγησε ο υπουργός Επικρατείας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης Κυριάκος Πιερρακάκης, μιλώντας νωρίτερα σήμερα στην επιτροπή της Βουλής, «καθώς θα ήταν τελείως άδικο να εγκαταλειφθεί το «οικοσύστημα» που είχε αναπτυχθεί στο Ηράκλειο, η έδρα θα βρίσκεται μεν στο Μαρούσι αλλά οι εγκαταστάσεις στο Ηράκλειο θα συνεχίσουν να λειτουργούν ως γραφείο παραρτήματος». Άλλωστε η διευκόλυνση της διασύνδεσης του ENISA με τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες, δεν αφορά μόνο το υφιστάμενο προσωπικό, αλλά αποσκοπεί στην προσέλκυση ακόμη περισσότερων εμπειρογνωμόνων που θα ενταχθούν σταδιακά στο δυναμικό του και θα ενισχύσουν σημαντικά το ρόλο, την αποτελεσματικότητα και την επιδραστικότητά του. Ο υπουργός ενημέρωσε δε την επιτροπή ότι μελετάται ο ENISA να μετακινηθεί από το Μαρούσι σε ένα ακόμη πιο λειτουργικό κτίριο και να εξυπηρετήσει τις ανάγκες του, σε αντιστοιχία με το νέο αναβαθμισμένο μέγεθός του.
Η Συμφωνία που θα κυρωθεί από τη Βουλή περιλαμβάνει και θέματα του νομικού καθεστώτος, των προνομίων, των ασυλιών, που βάσει των ευρωπαϊκών συνθηκών, απολαμβάνουν οι διεθνείς οργανισμοί και το προσωπικό τους.
«Δεν χρειάζεται να αναλύσουμε τη σπουδαιότητα ενός Οργανισμού, όπως ο ENISA, στη χώρα μας. Δεν είναι απλά θέμα γοήτρου ή θέμα εικόνας», είπε ο Κυριάκος Πιερρακάκης και υπογράμμισε ότι «o ENISA έχει αποδείξει, με την μέχρι τώρα παρουσία του στην Ελλάδα, ότι λειτουργεί ως μαγνήτης για ερευνητικά κέντρα και επιχειρήσεις». Είπε ακόμη ότι, με αυτά τα δεδομένα, το διακύβευμα είναι να μπορέσει η Ελλάδα να αποκτήσει ευρύτερη τεχνογνωσία, ως χώρα, στον τομέα της κυβερνοασφάλειας η οποία διευρύνει συνεχώς το πεδίο εφαρμογής της στις συναλλαγές και στην καθημερινότητα των πολιτών.
«Η υπό κύρωση Συμφωνία κατέστη αναγκαία ως συνέπεια του αναβαθμισμένου ρόλου του Οργανισμού, κατόπιν της απόφασης αναθεώρησης του Κανονισμού του ENISA από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή», είπε ο εισηγητής της ΝΔ Ιωάννης Μπούγας και προσέθεσε ότι η Συμφωνία αφενός διασφαλίζει τη μετεξέλιξη του Οργανισμού, γιατί ο ENISA θα ενισχυθεί ακόμη περισσότερο τα επόμενα χρόνια, με την ανάπτυξη της ενιαίας ψηφιακής αγοράς στην Ευρώπη, και αφετέρου πραγματώνει την εντολή μόνιμης λειτουργίας του στην Ελλάδα.
Η λειτουργία του ENISA, για την ασφάλεια δικτύων και την κυβερνοασφάλεια, είναι προς όφελος των πολιτών, των καταναλωτών, των επιχειρήσεων και των οργανισμών του δημόσιου τομέα και συμβάλλει στην ομαλή λειτουργία της αγοράς, είπε ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ Μάριος Κάτσης και προσέθεσε ότι η Βουλή νομοθετεί ένα ακόμη ζήτημα ψηφιακής πολιτικής που επεξεργάστηκε η προηγούμενη κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ και παραλαμβάνει έτοιμο η κυβέρνηση της ΝΔ. Επισήμανε εξάλλου ότι ο ENISA ορίστηκε υπεύθυνος να συνδράμει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη μέλη, σε συνεργασία με την επιχειρηματική κοινότητα, για να ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις της ασφάλειας δικτύων και πληροφοριών. Όσο για τη Συμφωνία που καλείται η Βουλή να κυρώσει, ο κ. Κάτσης είπε ότι αποτέλεσε ουσιαστικά «ψήφο εμπιστοσύνης» της ΕΕ προς την Ελλάδα, στον τομέα της πληροφορικής και των τεχνολογιών και γι΄ αυτό επιλέχθηκε να είναι μόνιμη η έδρα του ENISA εδώ, σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Ο Βασίλης Κεγκέρογλου, από την πλευρά του, ξεκαθάρισε ότι το Κίνημα Αλλαγής ναι μεν στηρίζει την ενίσχυση και υποστήριξη του ENISA αλλά δεν θα συναινέσει στη μεταφορά της έδρας από το Ηράκλειο στην Αθήνα. Επισήμανε ότι ο Οργανισμός ήταν απόφαση που ελήφθη επί ελληνικής προεδρίας, το 2003, ξεκίνησε να λειτουργεί το 2005 στο Ηράκλειο, στελεχώθηκε -δημιουργήθηκε μάλιστα και σχολείο ευρωπαϊκής παιδείας ώστε να εξυπηρετούνται τα παιδιά των εργαζομένων και συνεργατών- και μπήκε μπροστά και η δημιουργία του κτιρίου για τη στέγαση όλων των λειτουργιών του ΕΝΙSA. Tο κτίριο αυτό χρηματοδοτήθηκε από το ΕΣΠΑ αλλά «δυστυχώς ο κ. Βορίδης ήταν ο πρώτος υπουργός που συμφώνησε για τη μεταφορά της έδρας του ENISA και ο Νίκος Παππάς υπέγραψε το Σύμφωνο μεταφοράς της έδρας , το Νοέμβριο του 2018». Είπε δε ότι, ενώ έγιναν από την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ τα εγκαίνια του νέου κτιρίου στο Ηράκλειο, δέκα μέρες μετά κατατέθηκε το νομοσχέδιο για τη μεταφορά της έδρας.
Κατά του νομοσχεδίου τάχθηκε ο ειδικός αγορητής του ΚΚΕ Μανώλης Συντυχάκης, που παρατήρησε ότι φαινομενικά το επίδικο της Συμφωνίας είναι η αλλαγή έδρας του ENISA, αλλά στην ουσία πρόκειται για την αναβάθμιση του Οργανισμού, από απλού Οργανισμού ασφάλειας της εσωτερικής αγοράς της ΕΕ σε ευρωπαϊκό οργανισμό για την κυβερνοασφάλεια. «Το κριτήριο του ΚΚΕ καθορίζεται από το περιεχόμενο, τη λειτουργία και τους στόχους του ENISA, για να μην πω της ύπαρξης αυτού του οργανισμού», είπε ο βουλευτής του ΚΚΕ και προσέθεσε ότι η ουσία των αλλεπάλληλων τροποποιήσεων στον Κανονισμό του ENISA βρίσκεται στην ενίσχυση του αντιδραστικού του χαρακτήρα και τα μεγάλα μονοπωλιακά συμφέροντα που συνδέονται με τον κυβερνο-πόλεμο, και σε αυτό είναι ριζικά αντίθετο το ΚΚΕ, σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ.
«Αν δεχθούμε ότι όντως η Κρήτη δεν έχει τόσο καλό αεροπορικό δίκτυο και είναι δύσκολη η διασύνδεση με τις Βρυξέλλες ή με κάποιες άλλες ευρωπαϊκές πόλεις, κύριε υπουργέ, γιατί δεν μεταφέρεται στη Θεσσαλονίκη; Πότε θα ξεκινήσει επιτέλους αυτή η αποκέντρωση αν όλα εξακολουθούν να συγκεντρώνονται στην Αθήνα; Γιατί δεν αποδεικνύετε ότι στην πράξη η Ελλάδα δεν είναι μόνο η Αθήνα;», απευθύνθηκε στην κυβέρνηση ο ειδικός αγορητής της Ελληνικής Λύσης Κωνσταντίνος Χήτας και συμπλήρωσε: «Η συμφωνία δεν προβλέπει απαραιτήτως μεταφορά στην πρωτεύουσα, αν όμως οπωσδήποτε πρέπει να μεταφερθεί η έδρα στην Αθήνα, γιατί πρέπει να διατηρηθεί και το γραφείο στην Κρήτη;».
«Είμαστε αντίθετοι κάθετα στη μεταφορά έδρας του οργανισμού από την Κρήτη στην Αθήνα. Αντιλαμβανόμαστε σαφώς ενδεχομένως ότι δεν υπήρχαν οι απαραίτητες υποδομές στο Ηράκλειο ίσως τόσο ανεπτυγμένες όσο θα ήταν στην Αθήνα. Όμως, θεωρούμε ότι δεν είναι λόγος για να ακυρωθεί μία από τις ελάχιστες στοιχειώδεις περιπτώσεις αποκέντρωσης που υπάρχουν στο ελληνικό κράτος. Μάλιστα, μας κάνει εντύπωση το επιχείρημα πως πρέπει η έδρα να μεταφερθεί στην Αθήνα για να προσελκύσει οργανισμούς και προσωπικό υψηλών προσόντων όπως αναφέρεται», ανέφερε η βουλευτής του ΜέΡΑ 25 Φωτεινή Μπακαδήμα.