Ένα φιλόδοξο σχέδιο για τη δραστική μείωση στις χρεώσεις των καταναλωτών που αφορούν τις Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλεια (ΥΚΩ) φαίνεται ότι δρομολογεί τις τελευταίες ημέρες η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ).
Το κόστος που πληρώνουν ετησίως οι Έλληνες πολίτες για τις ρυπογόνες ηλεκτροπαραγωγικές μονάδες ανέρχεται σε 800 εκατ. ευρώ και, προκειμένου να μειωθεί δραστικά, μελετάται η ένταξη όλων των νησιών του Αιγαίου σε προγράμματα ηλεκτρικής διασύνδεσης με την κεντρική Ελλάδα.
Το αίτημα της ανεξάρτητης αρχής προς τον ΔΕΔΔΗΕ και τον ΑΔΜΗΕ τέθηκε στο πλαίσιο που ορίζει ο νόμος για τον ενεργειακό ανεφοδιασμό των νησιών του Βορειοανατολικού Αιγαίου καθώς και των Δωδεκανήσων και των Δυτικών Κυκλάδων μέσω υποβρύχιων καλωδίων. Το έργο αναμένεται να ανοίξει τον δρόμο για να πραγματοποιηθούν επενδύσεις ύψους 3 δισ. ευρώ, οι οποίες θα αφορούν την κατασκευή σταθμών μετατροπής και ηλεκτρικών διασυνδέσεων ενώ, όπως γίνεται σαφές από τις πρώτες ενδείξεις, θα προσφέρει και τη δυνατότητα να γίνουν επενδύσεις σε έργα ΑΠΕ στα συγκεκριμένα μπλοκ νησιών. Σε κάθε περίπτωση, η ολοκλήρωση του έργου θα γίνει εντός της επόμενης δεκαετίας και πάντως πριν το τέλος του 2030.
Πρώτο αναμένεται να ολοκληρωθεί το έργο για την ηλεκτρική διασύνδεση των Δυτικών Κυκλάδων που έχει δρομολογηθεί για το 2023 και θα προβλέπει τη σύνδεση των νησιών με το Λαύριο. Πρόκειται για τη Σαντορίνη, τη Σίφνο, τη Σέριφο, τη Μήλο, τη Φολέγανδρο και την Κύθνο ενώ, όπως επισημαίνουν οι ιθύνοντες, οι διαγωνισμοί θα ξεκινήσουν νωρίτερα από το προβλεπόμενο ενώ το έργο θα έχει συνολικό κόστος ύψους 386 εκατ. ευρώ. Σημειώνεται ότι αυτή είναι η τέταρτη φάση των έργων ένταξης των Κυκλάδων στο ΕΣΜΗΕ.
Στη συνέχεια αναμένεται η ολοκλήρωση της διασύνδεσης των νησιών του Βορειοανατολικού Αιγαίου με τη Στερεά Ελλάδα ή τη Θράκη. Εν προκειμένω, παραμένουν ανοιχτά ερωτήματα για τη διέλευση του καλωδίου καθώς στην περίπτωση που περάσει από τη Στερεά Ελλάδα, είναι άγνωστο αν θα διέλθει από Εύβοια ή Λάρυμνα, με τις τεχνικές και οικονομικές μελέτες να βρίσκονται ακόμη κάτω από διαβουλεύσεις. Σε κάθε περίπτωση το έργο αφορά Χίο, Σάμο, Λήμνο και Λέσβο ενώ το εκτιμώμενο κόστος για την υλοποίησή του ανέρχεται περί τα 500 εκατ. ευρώ.
Τέλος, το μεγαλύτερο έργο αφορά στην ηλεκτρική διασύνδεση των Δωδεκανήσων και οι απαιτούμενες επενδύσεις ανέρχονται περί το 1,5 δισ. ευρώ. Προς αυτή την κατεύθυνση, έχουν ενταχθεί στο Δεκαετές Πρόγραμμα Ανάπτυξης (2020 – 2029) τα νησιά του Νοτιοανατολικού Αιγαίου ενώ λειτουργούν και έξι αυτόνομα ηλεκτρικά συστήματα για τα νησιά Ρόδο, Σύμη, Κω – Κάλυμνο, Κάρπαθο, Αρκιοί και Πάτμο. Σύμφωνα με τις μελέτες του ΑΔΜΗΕ, το έργο αναμένεται να ολοκληρωθεί έως το 2027 ενώ, όπως έχει τονίσει ο πρόεδρός του Μάνος Μανουσάκης, αναμένεται η Κως να διασυνδεθεί με το υπό κατασκευή Κέντρο Υπερυψηλής Τάσης της Κορίνθου μέσω ενός υποβρύχιου καλωδίου 380 χιλιομέτρων και ισχύος 900 MW ενώ σειρά θα πάρουν οι διασυνδέσεις του νησιού με τη Ρόδο και της τελευταίας με την Κάρπαθο.
ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΜΕ ΚΡΗΤΗ
Πολλά προβλήματα φαίνεται να γεννά το σχέδιο ΡΑΕ – ΑΔΜΗΕ για την ενεργειακή διασύνδεση Κρήτης – Αττικής έξω από το πρόγραμμα του υποθαλάσσιου ηλεκτρικού αγωγού EuroAsia Interconnector για τη σύνδεση Ισραήλ – Κύπρου – Κρήτης – Αττικής. Το κυριότερο πρόβλημα αφορά την άρνηση της Κομισιόν να χρηματοδοτήσει μέσω κοινοτικών πόρων ένα έργο που δεν θα εξυπηρετεί την ενεργειακή ασφάλεια της Κύπρου και δεν θα φέρνει πιο κοντά Ευρώπη και Ισραήλ.
Εξάλλου, το έργο αυτό που είχε την υποστήριξη της προηγούμενης κυβέρνησης, χωλαίνει και σε ό,τι αφορά τις τεχνικές προδιαγραφές καθώς υπόκειται σε διαφορετικό σχεδιασμό από τον EuroAsia Interconnector. Το ερώτημα που γεννάται είναι αν υφίστανται δυνατότητες χρηματοδότησης ενός καλωδίου που θα στοιχίσει πολλά εκατομμύρια ευρώ και τα οποία, όπως όλα δείχνουν, θα προέλθουν από τις τσέπες των καταναλωτών.