Σαράντα ημέρες πέρασαν από την τελετή παραλαβής – παράδοσης και την ανάληψη των ηνίων του υπουργείου Ενέργειας και Περιβάλλοντος από τον Κωστή Χατζηδάκη. Σ’ αυτό το διάστημα, η νέα διοίκηση του ΥΠΕΝ ξεκίνησε έναν μαραθώνιο επαφών και διαβουλεύσεων προκειμένου να αντιμετωπίσει δυσεπίλυτα προβλήματα που αποτελούσαν προτεραιότητα όχι μόνο για τους ιθύνοντες του υπουργείου αλλά και για την κυβέρνηση. Άλλωστε, η σημασία που δίνει ο πρωθυπουργός στο χαρτοφυλάκιο του κ. Χατζηδάκη φάνηκε και από το γεγονός ότι το ΥΠΕΝ ήταν το πρώτο υπουργείο που επέλεξε να επισκεφτεί μετά τον διορισμό της κυβέρνησής του.
Η σωρεία προβλημάτων που κληρονόμησε η νέα διοίκηση του ΥΠΕΝ και καλείται να διαχειριστεί σε σύντομο χρονικό διάστημα δημιουργεί την ανάγκη να τεθούν σαφείς προτεραιότητες και άξονες στην πορεία των διαβουλεύσεων. Η λύση του γόρδιου δεσμού ξεκινάει από τη σωτηρία της ΔΕΗ, επεκτείνεται σε άλλα καίρια θέματα που αφορούν εμβληματικές επενδύσεις αποκρατικοποιήσεις και καταλήγει στην άσκηση ενεργειακής διπλωματίας σε Ανατολική Μεσόγειο και Παρευξείνια Ευρώπη.
ΠΡΩΤΟΣ ΑΞΟΝΑΣ: Η ΣΩΤΗΡΙΑ ΤΗΣ ΔΕΗ
Πρώτη προτεραιότητα για τη νέα διοίκηση του υπουργείου υπήρξε η διαμόρφωση ενός σχεδίου για να εξασφαλίσει τη σωτηρία της ΔΕΗ και να μην υπάρξει, εν μέσω θέρους, γενικό μπλακ – άουτ. Με το σενάριο της αποκρατικοποίησης να μοιάζει μακρινό, δεδομένης και της οικονομικής κατάστασης στην οποία περιήλθε τα τελευταία χρόνια η επιχείρηση, η διοίκηση του ΥΠΕΝ επιδιώκει πρώτα τον εξορθολογισμό του οικονομικών δεδομένων της και στη συνέχεια την αξιοποίηση των περιουσιακών της στοιχείων. Προς αυτή την κατεύθυνση, προχώρησε και στον διορισμό του «μάνατζερ» Γιώργου Στάσση με εμπειρία στη διαχείριση αντίστοιχων περιπτώσεων στο εξωτερικό ως νέο πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο της επιχείρησης.
Σε ό,τι αφορά τη ΔΕΗ, η κυβέρνηση επιδιώκει να βρει 750 εκατ. ευρώ ως τις 24 Σεπτεμβρίου, οπότε και αναμένεται να δημοσιευτεί η έκθεση του ορκωτού ελεγκτή Ernst & Young. Το σχέδιο της κυβέρνησης εκτιμά πως το μεγαλύτερο μέρος θα εκταμιευτεί από την αύξηση ύψους 10% στα τιμολόγια της ΔΕΗ. Πιο συγκεκριμένα, ο ετήσιος κύκλος εργασιών της ΔΕΗ ανέρχεται στα 4,7 δις. ευρώ και άρα η τιμολογιακή αύξηση θα επιφέρει πάνω από 450 εκατ. ευρώ αλλά, δεδομένου ότι θα τεθεί σε ισχύ από Σεπτέμβριο, στα ταμεία θα συρρεύσει για φέτος επιπλέον ποσό ανώτερο των 100 εκατ. ευρώ. Από εκεί και πέρα, η τιμολογιακή αύξηση συνεπάγεται και μείωση του φόρου για ΑΠΕ, ώστε να ισοσκελιστεί το έξοδο και να μην υπάρξει περαιτέρω επιβάρυνση των καταναλωτών.
Πέραν από την αύξηση στα τιμολόγια, η διοίκηση της επιχείρησης επενδύει και στην καταβολή παλιών οφειλών για ΥΚΩ. Η οφειλή, όπως έχει υπολογίσει η ΡΑΕ, ανέρχεται στα 195 εκατ. ευρώ. Εν προκειμένω, ενδέχεται η καταβολή της να γίνει εξ’ ολοκλήρου και σε μία δόση από τον κρατικό προϋπολογισμό ή να διασπαστεί σε τρεις ετήσιες δόσεις, έως το 2021, προκειμένου να μην υπάρξει περαιτέρω επιβάρυνση στα κρατικά ταμεία. Τέλος, συζητείται ακόμη και το σενάριο της εξασφάλισης εσόδων από τρίτες πηγές που, όμως, δεν αφορά σε καμία περίπτωση επιβάρυνση των καταναλωτών.
Τέλος, στην επιχείρηση προσδοκούν έσοδα και από την τιτλοποίηση των ληξιπρόθεσμων οφειλών. Άγνωστο παραμένει, ωστόσο, πότε θα γίνει η είσπραξη αυτών των ποσών που, όπως εκτιμάται από την απερχόμενη διοίκηση, θα φτάσουν έως και τα 500 εκατ. ευρώ για το φθινόπωρο, ενώ συνολικά αγγίζουν τα 2,7 δις. ευρώ.
ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΑΞΟΝΑΣ: ΑΠΟΚΡΑΤΙΚΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΜΒΛΗΜΑΤΙΚΕΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ
Το θέμα της ΔΕΗ δεν μονοπωλεί το ενδιαφέρον των στελεχών του ΥΠΕΝ καθώς ψηλά στην ατζέντα βρίσκονται κι άλλα θέματα που αφορούν αποκρατικοποιήσεις και τις εμβληματικές επενδύσεις.
Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα των ΕΛΠΕ, όπου τα κλιμάκια του ΥΠΕΝ μελετούν τα διαθέσιμα σχέδια για την πώληση του 35,5% της επιχείρησης που κατέχει το ελληνικό δημόσιο. Στα πλάνα έχει επανέλθει το σενάριο διάθεσής του μέσω του Χρηματιστηρίου, με εξ’ ολοκλήρου πώληση του ποσοστού ή τμηματική (10-15% και 20-25%). Από τα δύο σενάρια, πιο κοντινό φαντάζει το πρώτο καθώς οι παράγοντες της αγοράς εκτιμούν πως τυχόν τμηματική διάθεσή του θα επιφέρει μείωση των εσόδων για το δημόσιο. Σε κάθε περίπτωση, πιθανότερο φαίνεται το σενάριο να δρομολογηθεί νέος διαγωνισμός που, όμως, βρίσκει εμπόδιο στη φημολογούμενη απροθυμία της πλευράς Λάτση να προβεί σε εκ νέου πώληση του ποσοστού της από κοινού με το ελληνικό δημόσιο. Σημειώνεται ότι αυτό το μοντέλο υιοθετήθηκε στον προηγούμενο άγονο διαγωνισμό.
Στο κυβερνητικό στρατόπεδο επενδύουν ιδιαίτερα και στο κομμάτι των εμβληματικών επενδύσεων. Όπως έχει τονίσει πολλάκις ο πρωθυπουργός, η Ελλάδα χρειάζεται ένα αναπτυξιακό σοκ που θα έλθει μόνο μέσω της προσέλκυσης ξένων κεφαλαίων. Προς αυτή την κατεύθυνση, η κυβέρνηση θέλει να ξεκαθαρίσει εντός και εκτός Ελλάδας ότι κινείται φιλικά προς κάθε ενδεχόμενη επένδυση που πληροί τις απαραίτητες προϋποθέσεις. Τούτου δοθέντος, η κυβέρνηση θέλει να ξεκινήσουν εκ νέου οι διαδικασίες για την ολοκλήρωση της επένδυσης της Eldorado Gold στις Σκουριές.
Μάλιστα, ο πρωθυπουργός συναντήθηκε με τον πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο της επιχείρησης, Τζορτζ Μπερνς, όπου και επαναβεβαίωσε τη δέσμευση της κυβέρνησης να προχωρήσει η επένδυση της εταιρείας στην Ελλάδα. Ως βασικούς άξονες προς αυτή την κατεύθυνση έθεσε την πλήρη τήρηση των όρων σεβασμού του περιβάλλοντος και τη δημιουργία θέσεων εργασίας, με την εταιρεία να δεσμεύεται για τη συνεργασία πάνω σε αυτούς τους όρους.
ΤΡΙΤΟΣ ΑΞΟΝΑΣ: Η ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΑ
Ο υπουργός έχει καταστήσει σαφές από την πρώτη ημέρα ότι σε θέματα ενεργειακής διπλωματίας, τόσο με τα κράτη της Ανατολικής Μεσογείου όσο και με τις παρευξείνιες χώρες, θα βρίσκεται σε αγαστή συνεργασία με το υπουργείο Εξωτερικών ασκώντας μία μορφή άτυπης ενεργειακής διπλωματίας. Προς αυτή την κατεύθυνση, ο νέος υπουργός έχει επιδείξει ενδιαφέρον για τη σύσφιξη των σχέσεών του με τις χώρες που συναπαρτίζουν τις δύο τριμερείς συμμαχίες στην Ανατολική Μεσόγειο, δηλαδή Κύπρο – Ισραήλ – Αίγυπτο αλλά και με τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Στις προτεραιότητες του κ. Χατζηδάκη βρίσκεται η επίσπευση των διαδικασιών που έχουν καθυστερήσει για την ολοκλήρωση του αγωγού East Med και η επανεδραίωση μίας στρατηγικής συνεργασίας με τους παραδοσιακούς ενεργειακούς εισαγωγείς. Ακόμη, στο επίκεντρο του ενδιαφέροντός του, βρίσκονται οι ιδιωτικές επενδύσεις, όπως το FSRU στην Αλεξανδρούπολη και η υποθαλάσσια δεξαμενή φυσικού αερίου στην Καβάλα καθώς και η προώθηση νέων υποδομών εισαγωγής LNG. Στη Νοτιοανατολική και παρευξείνια Ευρώπη, η ηγεσία του ΥΠΕΝ θέτει ψηλά στον πήχη του ενδιαφέροντός της την εμβάθυνση της τετραμερούς συνεργασίας με Σερβία, Ρουμανία και Βουλγαρία. Στο ΥΠΕΝ δεν κρύβουν άλλωστε τη σημασία που δίνουν για την ολοκλήρωση των αγωγών TAP και IGB.
Τέλος, αξίζει να σημειωθεί πως η δραστήρια παρουσία του κ. Χατζηδάκη αποτυπώθηκε τόσο στη διοργάνωση της 1ης Ενεργειακής Υπουργικής Συνόδου στην Αθήνα, παρουσία των ΥΠΕΝ από Ισραήλ και Κύπρο και του ΥΠΕΞ αρμόδιου για θέματα ενεργειακών πόρων των ΗΠΑ αλλά και στη συμμετοχή του στη 2η Υπουργική Σύνοδο του East Med Gas Forum (EMGF), στις 24 – 25 Ιουλίου, στο Κάιρο, παρουσία των υπουργών Κύπρου – Ισραήλ – Αιγύπτου – Παλαιστινιακής Αρχής και Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής.