Συνάντηση γνωριμίας με τους δημοσιογράφους είχε ο νέος υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων την περασμένη Πέμπτη.
Την μέρα εκείνη ο Άδωνις Γεωργιάδης ανέπτυξε το «μοντέλο Ελληνικού», το οποίο η κυβέρνηση φιλοδοξεί να εφαρμόσει και στις επόμενες επενδύσεις, όπως είπε ο ίδιος. Πέρα από τις ειδήσεις που βγήκαν για το project, η νέα ηγεσία χαρτογράφησε το μοντέλο εργασίας του υπουργείου, το οποίο εμείς θα ονομάσουμε «μοντέλο Άδωνι» για χάριν συντομίας. Αυτό θα προσπαθήσουμε, λοιπόν, να συνοψίσουμε και να αξιολογήσουμε.
Οργάνωση και διαδικασίες
Ο πρώτος πυλώνας του «μοντέλου» είναι η καθημερινή παρακολούθηση του έργου στο Ελληνικό σε τρία επίπεδα. Ειδικότερα, κάθε Τετάρτη πραγματοποιείται σύσκεψη με συμμετοχή υπηρεσιακών παραγόντων και τεχνικών συμβούλων. Επίσης, κάθε Παρασκευή συνάντηση για το θέμα έχει η πολιτική ηγεσία του υπουργείου με τους συναρμόδιους υπουργούς και γενικούς γραμματείς (με ή χωρίς τη συμμετοχή συμβούλων – δεν το διευκρίνισε). Ο συντονισμός του έργου, όπως εξήγησε ο κ. Γεωργιάδης, είναι στο Ανάπτυξης και Επενδύσεων, ενώ από την πλευρά του Μαξίμου, οι κκ. Σκέρτσος και Γεραπετρίτης, έχουν εποπτικό ρόλο. Παράλληλα, πραγματοποιούνται ad hoc συναντήσεις για ειδικά θέματα με τους αρμόδιους φορείς, όπως το ΤΑΙΠΕΔ ή η ΕΥΔΑΠ, όποτε και εάν αυτό χρειαστεί. Όπως ειπώθηκε, αυτό αποδεικνύει ότι η κυβέρνηση έχει την «ιδιοκτησία του προγράμματος».
Σε πρώτη ανάγνωση, βλέπουμε την προσπάθεια του υπουργείου να υιοθετήσει την οργάνωση μιας όχι πολυεθνικής, αλλά σίγουρα «καλοκουρδισμένης» εταιρείας. Τα ερωτήματα που προκύπτουν είναι δύο: Πώς θα «χωρέσουν στο πρόγραμμα» του υπουργού και των υπηρεσιών οι επόμενες επενδύσεις, και δη αν δεν πρόκειται για επενδύσεις δισεκατομμυρίων, αλλά μικρών κεφαλαίων, που έλαβαν και αυτές «πρόσκληση» από τον κ. Γεωργιάδη; Και, άραγε, έχουν υπηρεσιακούς στο υπουργείο που θα «τρέχουν» σε ταχύτητα αγοράς, όταν λείπουν τα κίνητρα και τα εργαλεία της αγοράς;
Ένα μέρος της απάντησης είναι η τυποποίηση των διαδικασιών. Απομένει δηλαδή να φανεί εάν θα κερδηθεί το στοίχημα να ξεφύγει το υπουργείο από οργάνωση ad hoc για κάθε επένδυση, και οι ίδιοι οι υπουργοί να ξεφύγουν από την νοοτροπία των συναντήσεων για θέματα που θα μπορούσαν να έχουν λυθεί με ταχείς διαδικασίες που πρέπει να καθιερωθούν.
Έτερο μέρος της απάντησης είναι ο βαθμός εφαρμογής της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης. Η κυβέρνηση έχει υποσχεθεί αφενός στους πολίτες ένα μοναδικό ηλεκτρονικό σημείο πρόσβασης για όλες τις διαδικασίες, σύμφωνα με τους στόχους που εξήγγειλε ο Κυριάκος Πιερρακάκης στις προγραμματικές, και αφετέρου ένα κεντρικό σύστημα αδειοδότησης με ενιαίο ψηφιακό χάρτη που εξήγγειλε ο Άδωνις Γεωργιάδης.
Πρέπει, ωστόσο, να σημειώσουμε ότι πρόκειται για αγκυλώσεις δεκαετιών, που όχι μόνο απαιτούν και τον ανάλογο χρόνο μετάβασης, αλλά ορίζουν και το «ταβάνι» της αλλαγής.
Από την δυσκίνητη στην ευέλικτη κρατική μηχανή
Ο δεύτερος πυλώνας του υπουργείου φαίνεται πως είναι η προσαρμοστικότητα. Η απόφαση να αποκλίνουν από την εξαγγελία των 3 ΚΥΑ για το Ελληνικό, σπάζοντας μια εξ’ αυτών, προκειμένου να «τρέξει» ο διαγωνισμός για το καζίνο είναι ενδεικτική. Βέβαια, η παρέκκλιση αυτή δείχνει και κάτι ακόμα: αλλιώς τα περίμεναν, κι αλλιώς τα βρήκαν. Το παραδέχτηκε, άλλωστε, και ο ίδιος ο κ. Γεωργιάδης απαντώντας σε σχετική ερώτηση, όπου σημείωσε ότι «τα είδαμε διαφορετικά από ότι τα περιμέναμε».
Στο ίδιο πλαίσιο, πάντως, ο υπουργός έβαλε και την πολύκροτη τροπολογία για τους συντελεστές δόμησης στο Ελληνικό – ενημερώθηκε για «ασάφεια που άνοιγε το παράθυρο σε προσφυγές στη Δικαιοσύνη», και την διευκρίνισε. «Θα καταθέσω κι άλλες τροπολογίες αν αυτό χρειαστεί», πρόσθεσε χαρακτηριστικά ο κ. Γεωργιάδης.
Πρόσβαση στον υπουργό
Μεγάλο βάρος για την προσέλκυση επενδύσεων φαίνεται πως «σηκώνει» προσωπικά ο Άδωνις Γεωργιάδης, που επιδιώκει συναντήσεις με τους ενδιαφερόμενους και τους επενδυτές που ήδη έχουν κεφάλαια στην Ελλάδα, υποσχόμενος πως θα αναλάβει προσωπικά το πρόβλημά τους. Φαίνεται πως ο υπουργός συνειδητοποιεί πως η πρόσβαση στην κυβέρνηση είναι τόσο σημαντική για τους επενδυτές όσο η ενδεχόμενη συμβολή της στο πρόβλημα που θα κληθεί να επιλύσει. Καταλαβαίνει, με άλλα λόγια, πως προκειμένου να έρθουν οι επενδύσεις που έχει υποσχεθεί η νέα κυβέρνηση, πρέπει πρώτα να προχωρήσει σε «reputation management» ή διαχείριση της… κακής φήμης του ελληνικού κράτους.
Ο υπουργός αποκάλυψε ακόμα για τις συναντήσεις που είχε με τους αμερικανούς της Mohegan σχετικά με τον διαγωνισμό για το καζίνο. Σε αυτό το πλαίσιο, ο κ. Γεωργιάδης επανέλαβε αυτό που μάλλον έχει γίνει το μότο της πρώτης περιόδου της θητείας του: «Ελάτε σε εμένα αν έχετε πρόβλημα, η πόρτα μου είναι ανοιχτή για κάθε μεγάλο και μικρό επενδυτή». Έχει, άλλωστε, να «ανεμίσει» ένα ακόμα μοντέλο ως απόδειξη, το «μοντέλο Creta-Farms», όπως διαφημίστηκε η προηγούμενη επιτυχής παρέμβασή του στις διαπραγματεύσεις της γνωστής επιχείρησης με τα πιστωτικά ιδρύματα για τα οικονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζει. Και σειρά πήραν τις τελευταίες ημέρες τα υδατοδρόμια.
«Ένας Άδωνις για κάθε πρόβλημα», λοιπόν. Τουλάχιστον μέχρι να γεμίσει και η αίθουσα αναμονής, γιατί τότε -μάλλον- θα κλείσει αναγκαστικά η πόρτα του υπουργικού γραφείου.
Το πρόσωπο-κλειδί
Ο λιγότερο γνωστός υφυπουργός, αρμόδιος για τα θέματα Βιομηχανίας και Εμπορίου, ο Νίκος Παπαθανάσης, είναι όμως το πρόσωπο-κλειδί στο Ανάπτυξης. Πρόκειται άλλωστε για τον «έμπιστο» του πρωθυπουργού στο υπουργείο, καθώς έχει διατελέσει και γενικός διευθυντής της Νέας Δημοκρατίας επί της προεδρίας Μητσοτάκη στο κόμμα.
Κάθε θέμα του υπουργείου φαίνεται πως περνά και από το γραφείο του Νίκου Παπαθανάση. Το τόνισε με κάθε τρόπο ο Άδωνις Γεωργιάδης κατά τη διάρκεια της συνέντευξης λέγοντας ότι «ο Νίκος είναι η ψυχή του Ελληνικού». Το υπογράμμισε με τη στάση του και ο ίδιος ο Νίκος Παπαθανάσης, αποκαλύπτοντας στο περιθώριο στους δημοσιογράφους λεπτομέρειες από τις συναντήσεις με τους υποψήφιους επενδυτές. Κι αν θέλαμε ακόμα μια απόδειξη, αρκεί μια γρήγορη ματιά στους λογαριασμούς κοινωνικής δικτύωσης – επίσημους και προσωπικούς: σε όσες φωτογραφίες δημοσιεύονται από τις συναντήσεις φορέων με την πολιτική ηγεσία του υπουργείου – ο κ. Παπαθανάσης είναι πάντα μέσα στα «κλικς».
Άρα, μάλλον, στους must-have αριθμούς που θέλετε να έχετε στην ατζέντα σας συγκαταλέγεται και εκείνος του υφυπουργού του Ανάπτυξης και Επενδύσεων.
Συνοψίζοντας…
Το μοντέλο εργασίας στο Ανάπτυξης, όπως αποτυπώθηκε, δίνει ένα πρώτο στίγμα της νέας ηγεσίας του. Ωστόσο, είναι ξεκάθαρο ότι το έργο που θα έχει να επιδείξει η κυβέρνηση στο τέλος της θητείας της είναι σε απόλυτη συνάρτηση με το μέγεθος των προκλήσεων που θα αντιμετωπίσει.
Ήδη, ο τόνος των τοποθετήσεων των υπουργών έχει αλλάξει. Μέσα σε λίγες μόλις εβδομάδες, η ευφορία της νίκης στις εκλογές της 7ης Ιουλίου και η υπέρμετρη αισιοδοξία για τα πεπραγμένα που οι ίδιοι θα έχουν να δείξουν, μετατράπηκε σε συγκρατημένη συνειδητοποίηση. Ο κ. Γεωργιάδης εμφανίστηκε «αισιόδοξος», και όχι σίγουρος, αναγνώρισε το «σημαντικό έργο» των προκατόχων του, ενώ χαρακτήρισε το Ελληνικό «πρωτόγνωρο» για την ελληνική γραφειοκρατία, προετοιμάζοντάς μας ίσως για καθυστερήσεις στα χρονοδιαγράμματα.
Όπως έγραψε ήδη το Εconomix, το να μπουν μπουλντόζες στο Ελληνικό μέσα στο 2019 είναι μάλλον αισιόδοξη ανάγνωση. Πάντως, ο ίδιος ο υπουργός στη συνέντευξη υποστήριξε μέχρι στιγμής βρίσκονται εντός χρονοδιαγράμματος- το οποίο δεν ανέλυσε, αλλά μάλλον αναφέρεται στην προθεσμία για την έκδοση των ΚΥΑ.
Γιατί ο Αύγουστος είναι καθοριστικός μήνας για το project του Ελληνικού
Αντίστοιχου «βάρους» λέξεις χρησιμοποίησαν και οι υφυπουργοί, μιλώντας ο καθένας για το χαρτοφυλάκιό του. Για παράδειγμα, ο Γιάννης Τσακίρης, αρμόδιος για τις ιδιωτικές επενδύσεις και τις συμπράξεις δημόσιου και ιδιωτικού δικαίου, απαντώντας σε ερώτηση του economix, έκανε λόγο για «άθλο» αναφερόμενος στην απορρόφηση των ΕΣΠΑ, συμπληρώνοντας πως «πρέπει να τρέξουμε υπεράνθρωπα για να τα καταφέρουμε».
Λαμβάνοντας υπ’ όψιν ότι η νέα κυβέρνηση είναι στο «σημείο 0» της θητείας της και ότι ο πολιτικός χρόνος θα ξεκινήσει πραγματικά να μετρά από Σεπτέμβρη, δεν έχουμε απτά αποτελέσματα να αξιολογήσουμε, παρά μόνο το στίγμα που δίνουν οι εκπρόσωποί της. Ενώ, δεν έχουμε δει ακόμα την αντίδραση επιχειρηματικών συμφερόντων που πιθανόν διαφωνούν με τις προτεραιότητες της κυβέρνησης. Πάντως, είναι εμφανές ότι η κυβέρνηση παίζει ένα παιχνίδι ψυχολογίας με την αγορά, προκειμένου το καλό οικονομικό κλίμα να συμβάλει στην επίτευξη καλύτερων δημοσιονομικών αποτελεσμάτων ελπίζοντας να τα χρησιμοποιήσει στην επικείμενη διαπραγμάτευση με τους θεσμούς.
Κλείνοντας, κι επειδή μιλάμε ακόμα για την πολιτική, στην Ελλάδα τις «καλές προθέσεις» των πολιτικών -με μια τρανή εξαίρεση- σπάνια τις θυμούνται οι ψηφοφόροι στην επόμενη κάλπη. Οι επιδόσεις στην ανάπτυξη και οι νέες δουλειές θα είναι το μέτρο αξιολόγησης που αυτή η κυβέρνηση έθεσε για την ίδια.