Ακίνητα: ανάγκη για δραστικά μέτρα μετά τον σεισμό λένε οι μηχανικοί

Σε ποσοστό μικρότερο του 25% ανέρχεται ο προσεισμικός έλεγχος δομικής τρωτότητας που έχει πραγματοποιηθεί στα δημόσιο κτίρια – αποδεικνύοντας και στην πράξη την διαχρονική έλλειψη παρεμβάσεων.

Ταυτόχρονα, φαίνεται πως για σχολεία και νοσοκομεία τα οποία κατασκευάστηκαν μέχρι το 1985 επίσης δεν έχουν υπάρξει σχετικοί έλεγχοι.

Ίδιο σκηνικό επικρατεί και για τις νεότερες υποδομές, όπου άρχισε να εφαρμόζεται ο νέος αντισεισμικός κανονισμός.

Όπως έκανε γνωστό το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας, το μόνο θετικό που έχει συμβεί είναι ότι έχουν ελεγχθεί όλες οι σχολικές μονάδες που κατασκευάστηκαν μέχρι το 1959 ενώ όπως τονίζουν, πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στις σοβαρές βλάβες, οι οποίες όμως δεν είναι εμφανείς.

Όπως εξηγούν μηχανικοί στο economix.gr, ο σεισμός 5,1 της Κλίμακας Ρίχτερ που σημειώθηκε την προπερασμένη Παρασκευή το μεσημέρι στην Αττική, έφερε στην επιφάνεια τα διαχρονικά προβλήματα που υπάρχουν και σε αυτό το ζήτημα.

Αν και η Ταυτότητα Κτιρίου έπρεπε να είχε ήδη εφαρμοστεί έτσι ώστε ο κρατικός μηχανισμός να έχει πέρα από συνολική εικόνα και γνώση τι υφίσταται σε κάθε υποδομή και αυτό παραμένει στον πάγο.

Παράλληλα, καυτό είναι και το ζήτημα των ετοιμόρροπων κτιρίων όπου κανένας φορέας δεν αναλαμβάνει την ευθύνη προκειμένου να υπάρξει ένα σχέδιο.

Το γεγονός δε, πως ξεπερνούν τα 1.400 σε όλη την Αθήνα, προκαλεί προβληματισμό κάθε φορά που τα φυσικά φαινόμενα κάνουν την εμφάνιση τους.

Κατά τον καθηγητή Δυναμικής Τεκτονικής Εφαρμοσμένης Γεωλογίας & Διαχείρισης Φυσικών Καταστροφών και πρόεδρο του ΟΑΣΠ Ευθύμιο Λέκκα, όσα  κτίρια βρίσκονται διάσπαρτα μέσα στον αστικό ιστό και δεν έχουν ιστορική αξία, δηλαδή δεν είναι διατηρητέα και για όσα δεν έχουν ούτε ιδιοκτήτη – άρα είναι εγκαταλελειμμένα πρέπει να κατεδαφιστούν.

Όπως εξηγεί, αυτό πρέπει να γίνει αφενός για λόγους ασφάλειας απέναντι σε ένα σεισμό και αφετέρου, στο πλαίσιο μιας συνολικής χωροταξικής αναβάθμισης των πόλεων.

Μάλιστα, κατά τον κ. Λέκκα, πρέπει οι Δήμοι της χώρας να αναλάβουν τα ηνία και να προχωρήσουν σε καταγραφή των ετοιμόρροπων και παλαιών κτιρίων, τα οποία εν δυνάμει μπορούν να μετατραπούν σε βόμβες.

Σε δεύτερο χρόνο, θα πρέπει να προχωρήσει η διαδικασία κατεδαφίσεων.

Στην Αθήνα πάντως, η Προανάρτηση των κτηματολογικών στοιχείων που δηλώθηκαν το 2008, ανέδειξε πως υπάρχουν περίπου 2.500 χιλ. αγνώστου ιδιοκτήτη ακίνητα – με πολλά εξ’ αυτών να αφορούν κτίσματα τα οποία είτε με χρόνια εγκαταλείφθηκαν από τους ιδιοκτήτες τους, είτε το Κράτος δεν τα δήλωσε ως περιουσία του.

Στο μεταξύ, με παρέμβαση του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας ξεκαθαρίζει το τοπίο για την κατάσταση στην οποία βρίσκονται σήμερα τα κτίρια, ενώ δεσμεύεται ότι εντός εξαμήνου αν ακολουθηθεί το σχέδιο που προτείνεται, θα μπορεί η Πολιτεία να ελέγξει το σύνολο των δημόσιων κτιρίων.

Προτάσεις ΤΕΕ

• Για τα ιδιωτικά κτίρια, μέσα από την Ταυτότητα Κτιρίου, είναι αναγκαίο να γίνει αντίστοιχος προσεισμικός έλεγχος δομικής τρωτότητας. Προτεραιότητα και πάλι πρέπει να είναι όσα κτίρια έχουν κατασκευαστεί με προηγούμενους αντισεισμικούς κανονισμούς – η χωρίς καθόλου αντισεισμικές προδιαγραφές. Ταυτόχρονα όμως η Πολιτεία οφείλει να μεριμνήσει για να γίνουν οι επεμβάσεις που θα κριθούν αναγκαίες από τον έλεγχο αυτόν. Προτείνουμε, όπως ακριβώς συμβαίνει σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, να δοθούν μόνιμα οικονομικά κίνητρα για την ενίσχυση ιδιωτικών κτιρίων που διατρέχουν κίνδυνο βλαβών από σεισμό. Κατά το πρότυπο της Ιταλίας θα μπορούσε να εφαρμοστεί έκπτωση φόρου 50% για τις δαπάνες επεμβάσεων με συγκεκριμένο μέγιστο φορολογικό όφελος (στην Ιταλία το όριο είναι 96.000 Ευρώ ανά κτήριο).

• Για κενά κτίρια ή παλαιά ή διατηρητέα, που έχουν αυξηθεί ιδίως στα κέντρα των πόλεων τα τελευταία χρόνια, οφείλουμε να προχωρήσουμε σε ανακατασκευή τους. Διαχωρίζουμε την έννοια της ανακατασκευής από την αποκατάσταση. Αποκατάσταση, στα περισσότερα από αυτά, με τον τρόπο και τα υλικά της αρχικής τους μορφής είναι πολλές φορές αδύνατον ή εξαιρετικά κοστοβόρο να γίνει. Μπορεί όμως να γίνει ανακατασκευή, σε μορφή εξαιρετικά κοντινή και συμβατή με την αρχική τους τυπολογία και μορφή, με νέες εφαρμόσιμες λύσεις και σύγχρονες μεθόδους και υλικά.

• Ειδικά για τα εγκαταλελειμμένα κτίρια και κενά κτίρια, ο τρόπος υλοποίησης τέτοιων παρεμβάσεων θα μπορούσε να περνά μέσα από τους δήμους, αρκεί να τους δοθούν τα θεσμικά εργαλεία. Προτείνουμε να καθιερωθεί μηχανισμός μέσω του οποίου θα επιτρέπεται, σε τέτοιες περιπτώσεις, ο δήμος να αναλάβει ένα κτίριο, να το παραχωρήσει σε ενδιαφερόμενο ιδιώτη που θα κάνει τις απαραίτητες εργασίες, θα το εκμεταλλευτεί για μια περίοδο και εν συνεχεία θα επιστρέψει στον νόμιμο ιδιοκτήτη του αποκατεστημένο – ή στο δημόσιο, αν είναι αγνώστου ιδιοκτήτη.

• Επιπλέον, ειδικά για τα πολλά διατηρητέα που χρήζουν εργασιών, έχω προτείνει συγκεκριμένο μηχανισμό ανακατασκευής των προσόψεων, με χρηματοδότηση μέσα από τη λειτουργία της Ψηφιακής Τράπεζας Γης που πρέπει επιτέλους το κράτος να προχωρήσει.