Για να γίνει αντιληπτό το ότι η αυστηρότητα των νόμων στη χώρα δημιουργεί πολλές φορές ανυπέρβλητα προβλήματα, θέλουμε να κάνουμε, με αφορμή την κυβερνητική δέσμευση για την αξιοποίηση του (τέως βασιλικού) Κτήματος Τατοΐου, ένα βασικό ερώτημα και ορισμένα συμπληρωματικά:
- Αν σήμερα αποφάσιζε η ελληνική Πολιτεία να φτιάξει μια κεντρική, κυβερνητική αγροτουριστική μονάδα, ως θερινή κατοικία του Προέδρου της Δημοκρατίας ή του Πρωθυπουργού, με αντίστοιχες εγκαταστάσεις με το Κτήμα Τατοΐου, σε περιοχή αντίστοιχη, θα μπορούσε;
Η θλιβερή απάντηση είναι κατά πάσα πιθανότητα όχι. Θα χρειαζόταν για να γίνει μια υπέρβαση από πλευράς δημοσίων υπηρεσιών και εν τέλει αλλαγή της νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας. Και σημείο κλειδί θα ήταν πάντα η ερμηνεία του δημοσίου συμφέροντος…
Και αυτό γιατί ο δασικός νόμος και η νομολογία είναι σαφής και η έκταση του Τατοΐου θα ήταν ήδη χαρακτηρισμένη ως δασική – και αν δεν ήταν, έχει όλα τα χαρακτηριστικά που υποχρεώνουν τον χαρακτηρισμό του ως δάσος – και μικρό κομμάτι ως δασική έκταση.
Οπότε μια μονάδα με μια τεράστια κατοικία, ξενοδοχείο, βιοτεχνικές εγκαταστάσεις, αγροτικές καλλιέργειες, αρχιτεκτονήματα, κατασκευές (μέχρι και μίνι βενζινάδικο υπάρχει…) και τόσα άλλα, δεν θα μπορούσε ποτέ να γίνει σε δασική περιοχή.
Βέβαια, αν επισκεφθεί κανείς το Τατόι σήμερα θα διαπιστώσει ότι, παρά τα κτίσματα, δεν έχει αλλοιωθεί ο δασικός χαρακτήρας της έκτασης. Αποτελεί μία από τις πιο παρθένες δασικές εκτάσεις στη χώρα.
Και ακριβώς αυτό το σημείο θα έπρεπε να μας προβληματίσει. Όπως λένε πολλοί από τους ανθρώπους και τους επιστήμονες που ασχολούνται με τα δάση: «το μόνο ζωντανό και προστατευόμενο δάσος είναι αυτό που έχει ζωή, δραστηριότητα και ανθρώπους μέσα»…
Στα χρονικά της χώρας έχουμε δύο κυρίαρχες αντιτιθέμενες τάσεις: της απόλυτης προστασίας – όπως κάθε φορά εφαρμόζεται από τη δασική υπηρεσία και την κρατική μηχανή – από τη μία πλευρά και τον «παμφάγο» ιδιωτικό τομέα του μέγιστου οφέλους από την άλλη. Και στη χώρα που δίδαξε το «μέτρο» ως αξία δεν έχουμε καταφέριε ποτέ να βρούμε αποτελεσματικά αυτό το μέτρο για τέτοιες επενδύσεις σε δασικές περιοχές, ούτε να φτιάξουμε σοβαρούς αλλά ευέλικτους κανόνες…
ΥΓ: Τα ανωτέρω νομικά προβλήματα έχουν και μια «σίγουρη» εξαίρεση: αν για παράδειγμα χαρακτηρίζαμε το έργο ως «εθνικής άμυνας», θα εξαιρούνταν μία και καλή από την δασική νομοθεσία – αλλά και αυτό θα κρινόνταν εν τέλει στο ΣτΕ… Πάντως τέτοιες εμπνεύσεις είχε το ελληνικό κράτος στο παρελθόν και έχει αποδειχθεί ότι «πιάνει»: μερικά υδροηλεκτρικά φράγματα, για παράδειγμα, έχουν κατασκευαστεί με άδεια από τη δασική υπηρεσία ως αμυντικά έργα – θα ασχοληθούμε και πάλι με αυτά όταν και αν έρθει η ώρα της ιδιωτικοποίησης…