Την παραπομπή της Ελλάδας στο Δικαστήριο της ΕΕ, επειδή δεν προστατεύει επαρκώς τη βιοποικιλότητα, ανακοίνωσε σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Και αυτό γιατί από το 2006 μέχρι σήμερα δεν έχουμε εκδώσει τα κατάλληλα νομοθετήματα που θα προστατεύουν με συγκεκριμένο τρόπο τις περιοχές Natura, με ειδικά μέτρα ανά είδος προστασίας και δραστηριότητα και περιοχή.
Κύκλοι που γνωρίζουν το θέμα αναφέρουν στο economix ότι η συγκεκριμένη εκκρεμότητα μετακυλύεται από κυβέρνηση σε κυβέρνηση τα τελευταία 10 χρόνια, με κινήσεις να ξεκινούν αλλά να μην ολοκληρώνονται, καθώς είναι ένα πολύπλοκο έργο με σοβαρές τοπικές και επιχειρηματικές παρενέργειες, πέρα από τις τοπικές αντιθέσεις που ρποκαλεί και φρενάρουν τη διαδικασία σε διαφορετικά στάδια κάθε φορά.
Παρά τη δική μας καθυστέρηση όμως, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να παραπέμψει σήμερα την Ελλάδα στο Δικαστήριο της ΕΕ, επειδή δεν προστατεύει επαρκώς τη βιοποικιλότητα, όπως αναφέρει η ανακοίνωση. Ξανά, να σχολιάσουμε εμείς…
Θυμίζουμε ότι η νομοθεσία για την προστασία του περιβάλλοντος – και ειδικά για τη βιοποικιλότητα και τις περιοχές Natura – αποτελούν εμβληματική πολιτική της ΕΕ. Στα περισσότερα κράτη μέλη θεωρείται από τις πιο πετυχημένες ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες, αποτέλεσε τον θεμελιώδη λίθο πάνω στον οποίο η Κομισιόν «απέδειξε» στα κράτη μέλη ότι μπορεί η κεντρική γραφειοκρατία των Βρυξελλών να παράξει μετρήσιμο αποτέλεσμα σε τοπικό επίπεδο, ειδικά για το περιβάλλον – και η Επιτροπή δεν έχει καμία διάθεση να κάνει πίσω από τις κατακτήσεις της…
Σύμφωνα με την Κομισόν, αν και η Ελλάδα έχει ορίσει ειδικές ζώνες διατήρησης για την προστασία των φυσικών οικοτόπων και των ειδών που περιλαμβάνονται στο δίκτυο Natura 2000, δεν έχει καθορίσει τους αναγκαίους στόχους διατήρησης και μέτρα που να ανταποκρίνονται στις οικολογικές απαιτήσεις των τύπων φυσικών οικοτόπων και των ειδών που ζουν σε όλους αυτούς τους τόπους.
Σύμφωνα με την οδηγία για τους οικοτόπους (οδηγία 92/43/ΕΟΚ του Συμβουλίου), τα κράτη μέλη προτείνουν τόπους κοινοτικής σημασίας (ΤΚΣ), στους οποίους απαντούν οι τύποι φυσικών οικοτόπων και οι οικότοποι ειδών που παρατίθενται στην οδηγία. Στη συνέχεια, ο κατάλογος των τόπων εγκρίνεται από την Επιτροπή, ως ένα πρώτο βήμα για την εδραίωση του πανευρωπαϊκού δικτύου προστατευόμενων φυσικών περιοχών Natura 2000. Στις 19 Ιουλίου 2006 η Επιτροπή ενέκρινε κατάλογο 239 τόπων για την Ελλάδα.
Μετά την έγκριση ενός τόπου από την Επιτροπή, το κράτος μέλος έχει στη διάθεσή του 6 έτη για να το ορίσει ως ειδική ζώνη διατήρησης (ΕΖΔ) και να καθορίσει στόχους και μέτρα διατήρησης που θα διατηρήσουν ή θα αποκαταστήσουν τα προστατευόμενα είδη και τους οικοτόπους σε ικανοποιητική κατάσταση διατήρησης. Η εξαετής προθεσμία για την Ελλάδα έληξε τον Ιούλιο του 2012 και η Ελλάδα δεν έχει ακόμη θεσπίσει τους αναγκαίους στόχους και τα αναγκαία μέτρα διατήρησης για τους τόπους του Natura 2000 εντός του εδάφους της, θέτοντας σε κίνδυνο την ακεραιότητα του πανευρωπαϊκού δικτύου.
Η Επιτροπή έχει ζητήσει επανειλημμένως από την Ελλάδα να εκπληρώσει αυτές τις υποχρεώσεις της. Τον Φεβρουάριο του 2015 στάλθηκε προειδοποιητική επιστολή, την οποία ακολούθησε αιτιολογημένη γνώμη τον Φεβρουάριο του 2016 και συμπληρωματική αιτιολογημένη γνώμη τον Μάρτιο του 2018. Μέχρι σήμερα, η Ελλάδα δεν έχει γνωστοποιήσει το χρονοδιάγραμμα για την ολοκλήρωση της διαδικασίας. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή αποφάσισε να παραπέμψει την υπόθεση στο Δικαστήριο της ΕΕ.
Πως και γιατί φθάσαμε ως εδώ
Η οδηγία για τους οικοτόπους (οδηγία 92/43/ΕΟΚ του Συμβουλίου) απαιτεί τη θέσπιση του Natura 2000, ενός πανευρωπαϊκού δικτύου προστατευόμενων φυσικών περιοχών, το οποίο θα συνίσταται σε ειδικές ζώνες διατήρησης (ΕΖΔ) και σε ζώνες ειδικής προστασίας για τα πτηνά (ΖΕΠ) δυνάμει της οδηγίας για τα πτηνά (οδηγία 2009/147/ΕΚ).
Κάθε κράτος μέλος εντοπίζει και προτείνει τόπους που είναι σημαντικοί για τη διατήρηση των ειδών και των οικοτόπων που απαντώνται στο έδαφός του. Η Επιτροπή, στη συνέχεια, τους εγκρίνει ως τόπους κοινοτικής σημασίας (ΤΚΣ). Στη συνέχεια, τα κράτη μέλη διαθέτουν έως και έξι έτη για να τους ορίσουν ως ειδικές ζώνες διατήρησης (ΕΖΔ) και να θεσπίσουν τα αναγκαία μέτρα διαχείρισης για τη διατήρηση ή την αποκατάσταση των υφιστάμενων ειδών και οικοτόπων σε ικανοποιητική κατάσταση διατήρησης. Πρόκειται για βασικές απαιτήσεις για την προστασία της βιοποικιλότητας σε ολόκληρη την ΕΕ και, κατά συνέπεια, οι υποθέσεις αυτές βρίσκονται ψηλά στην ημερήσια διάταξη της Επιτροπής για την επιβολή της νομοθεσίας.
Για περισσότερες πληροφορίες
- Για τις κυριότερες αποφάσεις στη δέσμη παραβάσεων του Ιουλίου 2019, βλ. το πλήρες MEMO: INF/19/4251.
- Για τη γενική διαδικασία επί παραβάσει, βλ. MEMO/12/12.
- Για την ενωσιακή διαδικασία επί παραβάσει.