Την αναγκαιότητα να υπάρξει άμεσα λύση για τα ετοιμόρροπα κτίρια της Αθήνας, ανέδειξε ο σεισμός που σημειώθηκε την Παρασκευή το μεσημέρι στην Αττική.
Η σεισμική δόνηση των 5,1 Ρίχτερ έδειξε πως ενώ «άντεξαν» οι κτιριακές υποδομές στην Αττική καθώς δεν υπήρξαν σοβαροί τραυματισμοί και ήταν περιορισμένες οι υλικές ζημιές, το πρόβλημα παραμένει αφού απουσιάζουν δραστικές παρεμβάσεις στο παλαιό κτιριακό απόθεμα της πρωτεύουσας.
Ο ∆ήµος Αθηναίων έχει ήδη χαρακτηρίσει 79 κτίσματα ως τα πιο επικίνδυνα προς κατάρρευση, έπειτα από έντονες καιρικές συνθήκες ή φαινόμενα.
Ωστόσο, όπως αναφέρουν πηγές στο economix.gr, υπάρχει ένας γραφειοκρατικός κυκεώνας και σε αυτή την περίπτωση που τελικά οδηγεί στο να μένει η κατάσταση ως έχει.
Από την μία λοιπόν, παρατηρείται πως μια τέτοια διαδικασία δεν είναι πρόθυμοι λόγω κόστους να την επωμιστούν οι ιδιοκτήτες τους και από την άλλη, οι Αρχές επικαλούνται δυσκολία στο να βρεθεί ανάδοχος αφού τα σχετικά κονδύλια που χρειάζονται αργούν να ενεργοποιηθούν.
Παρά το γεγονός ότι πριν μερικούς μήνες, δύο εγκαταλελειμμένα σπίτια έπεσαν σαν τραπουλόχαρτα, ακόμη δεν πάρθηκαν δραστικά μέτρα. Όλο το προηγούμενο διάστημα πραγματοποιήθηκαν μόλις 2 κατεδαφίσεις – ενώ μετά τις καταρρεύσεις στα κτίσματα σε Πνύκα και Γκάζι είχαν ανακοινωθεί 13 κατεδαφίσεις.
Όπως σημειώνουν οι ίδιες πηγές, οι καθυστερήσεις οφείλονται στο ότι ο Δήμος Αθηναίων δεν είχε βρει ανάδοχο για την εργολαβία – κάτι που όμως, όπως λένε, έγινε τις τελευταίες ημέρες και έτσι το αμέσως επόμενο διάστημα θα ενεργοποιηθούν οι μπουλντόζες.
Προτεραιότητα, σε πρώτη φάση αναμένεται να πάρουν τα 10 ετοιμόρροπα που χαρακτηρίστηκαν ως τα πιο… επείγοντα. Σε δεύτερο χρόνο, την σκυτάλη θα πάρουν τα κίτρινα – που είναι επίσης επικίνδυνα και προκαλούν ανησυχία στους κατοίκους που μένουν πλησίον τους.
Αξίζει να σημειωθεί ότι τα κτίρια αυτά χαρακτηρίστηκαν αρχικώς ως επικίνδυνα και στη συνέχεια κρίθηκε από την αρµόδια επιτροπή (3µελής, µε συµµετοχή και του ΤΕΕ) ότι χρήζουν κατεδάφισης, ως ετοιµόρροπα.
Συνολικά, η Αθήνα έχει περισσότερα από 1.400 εγκαταλελειμμένα κτίρια, εκ των οποίων τα 600 έχουν χαρακτηριστεί από τα υπουργεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού ως διατηρητέα.
Ίδιο σκηνικό όμως επικρατεί σε όλη τη χώρα αφού υπάρχουν περίπου 20.000 διατηρητέα. Από αυτά, τα 11.500 έχουν χαρακτηριστεί από το υπουργείο Περιβάλλοντος και τα υπόλοιπα 8.500 από το υπουργείο Πολιτισμού.
Ωστόσο, το αλαλούμ με τα «άψυχα» κτίρια της χώρας είναι μάλλον μια ακόμα ευθύνη που δεν θέλει να αναλάβει κανένας φορέας. Μάλιστα, πέρα από το μπαλάκι που πέταξε το υπουργείο Υποδομών παλαιότερα, τονίζοντας πως λαμβάνει μέτρα στο κομμάτι της καταγραφής των ζημιών, ίδια τακτική ακολούθησε με τη σειρά της και η Περιφέρεια, αφού «επεμβαίνει» μόνο όταν ζητηθεί από τον Δήμο υποστήριξη.
Αμέσως μετά το σεισμό, ο Πρέοδορς του ΤΕΕ Γιώργος Στασινός υπενθύμισε ότι ο μεγαλύτερος επιστημονικός φορέας της χώρας έχει κάνει πολλές φορές προτάσεις στο παρελθόν και διατύπωσε 5 συγκεκριμένες προτάσεις άμεσης εφαρμογής για το πρόβλημα του αντισεισμικού ελέγχου των κτιρίων αλλά και για τα εγκαταλελλευμένα και τα διατηρητέα.
Στασινός – TEE: Πέντε προτάσεις άμεσης εφαρμογής για την πρόληψη των ζημιών από σεισμούς στα κτίρια
Ειδικά για αυτές τις περιπτώσεις προτείνει:
- «Για κενά κτίρια ή παλαιά ή διατηρητέα, που έχουν αυξηθεί ιδίως στα κέντρα των πόλεων τα τελευταία χρόνια, οφείλουμε να προχωρήσουμε σε ανακατασκευή τους. Διαχωρίζουμε την έννοια της ανακατασκευής από την αποκατάσταση. Αποκατάσταση, στα περισσότερα από αυτά, με τον τρόπο και τα υλικά της αρχικής τους μορφής είναι πολλές φορές αδύνατον ή εξαιρετικά κοστοβόρο να γίνει. Μπορεί όμως να γίνει ανακατασκευή, σε μορφή εξαιρετικά κοντινή και συμβατή με την αρχική τους τυπολογία και μορφή, με νέες εφαρμόσιμες λύσεις και σύγχρονες μεθόδους και υλικά.
- Ειδικά για τα εγκαταλελειμμένα κτίρια και κενά κτίρια, ο τρόπος υλοποίησης τέτοιων παρεμβάσεων θα μπορούσε να περνά μέσα από τους δήμους, αρκεί να τους δοθούν τα θεσμικά εργαλεία. Προτείνουμε να καθιερωθεί μηχανισμός μέσω του οποίου θα επιτρέπεται, σε τέτοιες περιπτώσεις, ο δήμος να αναλάβει ένα κτίριο, να το παραχωρήσει σε ενδιαφερόμενο ιδιώτη που θα κάνει τις απαραίτητες εργασίες, θα το εκμεταλλευτεί για μια περίοδο και εν συνεχεία θα επιστρέψει στον νόμιμο ιδιοκτήτη του αποκατεστημένο – ή στο δημόσιο, αν είναι αγνώστου ιδιοκτήτη.
- Επιπλέον, ειδικά για τα πολλά διατηρητέα που χρήζουν εργασιών, έχω προτείνει συγκεκριμένο μηχανισμό ανακατασκευής των προσόψεων, με χρηματοδότηση μέσα από τη λειτουργία της Ψηφιακής Τράπεζας Γης που πρέπει επιτέλους το κράτος να προχωρήσει.»
Ο σεισμός πάντως, ξύπνησε μνήμες του 1999, με την μέχρι τώρα αποτίμηση δείχνει πως οι ζημιές που σημειώθηκαν είναι περιορισμένες. Συγκεκριμένα, τα αξιοσημείωτα περιστατικά ήταν η κατάρρευση του παλαιού κτιρίου του ταινιοδρόμου στο λιμάνι του Πειραιά αλλά και οι σοβαρές ζημιές σε ακατοίκητα και εγκαταλελειμμένα κτίρια στη Δραπετσώνα, την οδό Ερμού στο κέντρο της Αθήνας και τα Πετράλωνα. Κομμάτια από μάρμαρα έπεσαν στο δρόμο μπροστά από την εκκλησία της Αγίας Ειρήνης επί της οδού Αιόλου, καθώς μπροστά και από το δημαρχείο της Αθήνας, στην πλατεία Κοτζιά. Σοβάδες όμως έπεσαν και στο κτίριο της Βουλής αλλά και στους διαδρόμους του κτιρίου όπου στεγάζεται η Εισαγγελία Πρωτοδικών Αθηνών.